grafika z logotypem Biuletynu Miejskiego

Biuletyn Miejski

Malarka, pielęgniarki, dominikanin

Propozycje nowych nazw ulic i skweru pozytywnie zaopiniowała Komisja Kultury i Nauki. Nowymi patronami mają zostać: Maria Dulębianka, Florentyna Luboińska, Stefania Wołynka, Ojciec Jan Wojciech Góra.

Maria Dulębianka - malarka i działaczka społeczna - będzie jedną z nowych patronek poznańskich ulic, fot. Wikipedia - grafika artykułu
Maria Dulębianka - malarka i działaczka społeczna - będzie jedną z nowych patronek poznańskich ulic, fot. Wikipedia

Zgodnie ze stanowiskiem Rady Miasta w roku 2018, kiedy to przypada setna rocznica uzyskania praw wyborczych przez polki, nazwy ulic i skwerów w Poznaniu otrzymują jako patronki kobiety zasłużone dla Poznania, Wielkopolski i kraju. Malarka i działaczka społeczna Maria Dulębianka będzie miała swoją ulicę na Strzeszynie, a pielęgniarki - Florentyna Luboińska, Stefania Wołynka na Chartowie. Wyjątkami mogą być honorowi obywatele Poznania i w tym przypadku wyróżniono dominikanina o. Jana Górę, którego imieniem ma zostać nazwany skwer u zbiegu ulic Libelta i Kościuszki, w sąsiedztwie kościoła dominikanów. Projekty uchwał pozytywnie zaopiniowali radni z Komisji Kultury i Nauk, a ostateczną decyzje musi podjąć Rada Miasta na sesji.

Maria Dulębianka (ur. 1861 roku w Krakowie) - malarka, działaczka społeczna, feministka, pisarka, publicystka. Nie mogła podjąć studiów w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych, która przyjmowała w szeregi studentów wyłącznie mężczyzn. Studiowała więc w Académie Julian w Paryżu pod kierunkiem Carolusa Durana, a następnie w latach 1887-1889 w Wiedniu pod kierunkiem Leopolda Horowitza. Była również uczennicą Wojciecha Gersona w Warszawie. Od 1881 r. wystawiała swe prace w Krakowie, Paryżu, Warszawie. Malowała portrety, obrazy rodzajowe. W 1889 roku poznała Marię Konopnicką, pod której wpływem mocniej zaangażowała się w działania na rzecz równouprawnienia kobiet. W 1908 roku chciała kandydować do Sejmu Krajowego we Lwowie, jednak odrzucono jej kandydaturę "z przyczyn formalnych". W roku 1918 r. została wybrana Przewodniczącą Zarządu Naczelnego Ligi Kobiet. Była członkinią delegacji kobiet, w imieniu której przemawiała na audiencji u Józefa Piłsudskiego. W styczniu 1919 roku, aby pomóc internowanym żołnierzom polskim, wyruszyła w niebezpieczną podróż do Stanisławowa, Kołomyi, Czortkowa, Tarnopola i Złoczowa. Od chorych jeńców zaraziła się tyfusem plamistym. Zmarła 7 marca 1919 roku. Pogrzeb Dulębianki był jedną z największych manifestacji żałobnych we Lwowie. Pośmiertnie w 1935 roku odznaczona została Odznaką Honorową Polskiego Czerwonego Krzyża I stopnia.

Florentyna Luboińska (ur. 1916 roku w Chodorowie koło Kijowa). W 1935 roku rozpoczęła naukę w Warszawskiej Szkole Pielęgniarstwa, którą ukończyła z wyróżnieniem. W 1937 roku została młodszą instruktorką w Warszawskiej Szkole Pielęgniarstwa. W szkole pracowała do wybuchu wojny. W dniu jej rozpoczęcia, Florentyna Luboińska wraz z koleżankami i słuchaczkami zgłosiła się do pracy w Szpitalu Dzieciątka Jezus w Warszawie. Z narażeniem własnego życia, wśród płonących domów, wybuchających bomb i pocisków transportowała rannych, sprzęt, leki oraz materiały opatrunkowe, niosąc pomoc rannym żołnierzom i ludności cywilnej. Po kapitulacji Warszawy wróciła do gmachu szkoły, która funkcjonowała przez całą okupację niemiecką jako Szkoła Miejska Przyszpitalna. Na jej terenie prowadziła szkolenia sanitariuszek dla potrzeb oddziałów Armii Krajowej, gromadziła leki i materiały opatrunkowe, udzielała pomocy rannym członkom ruchu oporu. Po wojnie w 1946 roku Florentyna Luboińska rozpoczęła pracę w Szkole Pielęgniarek Polskiego Czerwonego Krzyża w Poznaniu. Prowadziła oddział szkoleniowy w Klinice Położniczej, a następnie została kierownikiem szkolenia praktycznego. W 1952 roku otrzymała polecenie zorganizowania szkoły położnych, w której była dyrektorem do 1954 roku. W latach 1954-1956 była dyrektorem Poznańskiej Szkoły Pielęgniarstwa. W 1958 roku zorganizowała i kierowała Kolejową Szkołą Pielęgniarstwa Ministerstwa Komunikacji w Poznaniu. Objęła także stanowisko kierownika szkolenia praktycznego w Szkole Medycznej Pielęgniarstwa w Poznaniu i tę funkcję pełniła do 1971 roku - do chwili przejścia na emeryturę. Oprócz pracy zawodowej Florentyna Luboińska zajmowała się także pracą społeczną, aktywnie pracowała w Polskim. Zmarła 18 maja 1998 roku.

Stefania Wołynka (ur. 1914 r. w Łuszczanowie niedaleko Jarocina). Po maturze rozpoczęła naukę w Uniwersyteckiej Szkole Pielęgniarek i Higienistek w Krakowie. W 1936 roku przeniosła się do Poznania, gdzie pracowała do wybuchu wojny - najpierw w Katolickiej Szkole Pielęgniarstwa, a następnie w Szkole Pielęgniarstwa Polskiego Czerwonego Krzyża. W 1939 roku została ewakuowana w kierunku Warszawy. Po powrocie do Poznania pracowała jako pielęgniarka oddziału zakaźnego obozu jeńców polskich w Biedrusku, wysłana tam przez Zarząd Okręgu Polskiego Czerwonego Krzyża w Poznaniu. W 1944 r. wyjechała do Warszawy, gdzie zastało ją powstanie, po którym trafiła do obozu w Pruszkowie. W 1946 roku reaktywowano Szkołę Pielęgniarstwa PCK w Poznaniu, w której Stefania Wołynka objęła stanowisko kierownika szkolenia teoretycznego. Pracowała do przejścia na emeryturę we wrześniu 1969 roku. Działalność zawodową w szkolnictwie przez cały czas godziła z samokształceniem fachowym. W roku 1956 wydała w Państwowym Zakładzie Wydawnictw Lekarskich pierwszy w tej dziedzinie podręcznik pt. "Technika zabiegów pielęgniarskich", a następnie "Pielęgniarstwo ogólne". Oba te podręczniki były kilkakrotnie wznawiane. Od 1957 roku była aktywnym członkiem Polskiego Towarzystwa Pielęgniarskiego. Za całokształt swej działalności otrzymała między innymi Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski. Zmarła 30 kwietnia 1984 roku.

Ojciec Jan Wojciech Góra (ur. 1948 r. w Prudniku), dominikanin, pomysłodawca i organizator spotkań na Lednicy. W 1966 r. wstąpił do zakonu dominikanów w Krakowie. W latach 1977-1987 był duszpasterzem młodzieży poznańskich szkół średnich, a od 1987 r. duszpasterzem akademickim w Poznaniu. W 1991 r. był współorganizatorem VI Światowych Dni Młodzieży na Jasnej Górze w Częstochowie. W 1992 r. we wsi Jamna, położonej w województwie małopolskim w gminie Zakliczyn, założył ośrodek duszpasterstwa akademickiego - Dom Świętego Jacka. W Jamnie wybudował także Sanktuarium Matki Niezawodnej Nadziei. W 1997 r. po raz pierwszy zorganizował Ogólnopolskie Spotkanie Młodych Lednica 2000 nad Jeziorem Lednickim. Odtąd spotkania Młodych pod Bramą III Tysiąclecia w kształcie ryby odbywają się co roku i gromadzą tysiące uczestników. Ojciec Jan Góra założył Dom Jana Pawła II na Polach Lednickich. Był współtwórcą pism i wydawnictw katolickich oraz kulturalnych, autorem wielu publikacji książkowych i publicystycznych. Otrzymał liczne nagrody i wyróżnienia. Był wielokrotnym laureatem corocznej edycji plebiscytu na dziesięciu najbardziej wpływowych Wielkopolan. W 2001 r. nadano mu tytuł Zasłużony dla Miasta Poznania, w 2007 r. za głęboką wdzięczność za 30 lat pracy duszpasterskiej i wychowawczej z poznańską młodzieżą i studentami oraz promowanie Poznania w Polsce i Europie, Rada Miasta Poznania nadała ojcu Janowi Górze Honorowe Obywatelstwo Miasta Poznania. Zmarł 21 grudnia 2015 r. w trakcie sprawowania Eucharystii.

mat.