Dotąd nie została wydana książka, która opisuje żydowski los w czasie wojny w Polsce z perspektywy poznańskiego Żyda. "Wspomnienia z trzech światów" (tytuł roboczy) będzie można porównać do tak znakomitych tytułów z żydowskiej literatury wspomnieniowej, jak "Spowiedź" Caleka Perechodnika czy "Dotknięcie anioła" Henryka Schönkera.

Pomysłodawcą książki jest Andrzej Niziołek, były dziennikarz, który tematyką żydowską zajmuje się od prawie 20 lat. W 2014 roku opublikował książkę-album "Fira. Poznańscy Żydzi. Opowieść o życiu" (z Ksenią Kosakowską). W ubiegłym roku, w ramach konkursu Centrum Warte Poznania, oprowadzał wycieczki śladami Żydów po Poznaniu.

Książka ma już wydawcę, Wydawnictwo Miejskie Posnania w Poznaniu, który gwarantuje publikację jeszcze w 2018 roku. Brakuje jednak pieniędzy na kwerendę w poszukiwaniu materiałów, opracowywanie ich, spotkania ze świadkami historii, poszukiwania ikonografii - działania czasochłonne i wymagające podjęcia licznych podróży, żeby tę książkę pod względem merytorycznym, tekstowym i ikonograficznym uczynić najwyższej jakości.

Andrzej Niziołek postanowił zebrać potrzebne fundusze poprzez akcję crowdfundingową na portalu wspieram.to. Udało się już zebrać 100 procent sumy, ale zbiórka trwa nadal do 3 marca, aby książka Noacha Lasmana była bogata edytorsko, aby zaopatrzyć ją w przypisy i móc zyskać do niej większą liczbę obrazujących tekst zdjęć.

Noach Lasman ma 94 lata, jest poznańskim Żydem, żyje w Jerozolimie. Poznański Żyd był przed wojną inny niż większość Żydów II RP: mówił po polsku albo po niemiecku, rzadko znał hebrajski, jeszcze rzadziej jidysz, był mało religijny, żył i ubierał się jak chrześcijanie.

Lasman w 1957 roku wyjechał do Izraela. Był geologiem, pracował m.in. w Afryce i Ameryce Południowej. Pisać zaczął na emeryturze, po polsku. Napisał siedem książek, w większości wspomnieniowych, z których w Polsce ukazały się dwie, m.in. powieść "50 kilometrów od Treblinki".

Andrzej Niziołek zaproponował stworzenie z nich książki jakościowo nowej, przynoszącej wspomnienia od razu pełne, całościowe. Dlatego celem jest dokonanie obszernego wyboru z książek pana Lasmana i ułożenie je w jedną spójną publikację, która pozwoli czytelnikowi zanurzyć się po czubek głowy w jego przeżyciach, przygodach i przemyśleniach.

oprac. red.