Miliony na poznańskie zabytki

Coraz więcej zabytkowych budynków i kamienic odzyskuje dawny blask. Od 2015 roku miasto wydało na ich modernizacje niemal 40 mln zł.

Od 2015 roku miasto wydało na modernizacje zabytków niemal 40 mln zł - grafika artykułu
Od 2015 roku miasto wydało na modernizacje zabytków niemal 40 mln zł

W latach 2015 - 2018 miasto wydało na dotacje konserwatorskie w prywatnych obiektach zabytkowych 7 mln. Na remonty zabytkowych szkół -  ponad 21 mln, na renowację komunalnych kamienic 7 mln, a na remonty miejskich instytucji kultury mieszczących się w budynkach zabytkowych ponad 4 mln. Odnowiło też historyczne parki i cmentarze.  Najcenniejsze historycznie obszary Poznania pięknieją dzięki dużemu wsparciu miasta, zaangażowaniu prywatnych inwestorów i przy szerokiej aktywności służb konserwatorskich.

- Mamy coraz więcej odnawianych budynków i to nie tylko tych monumentalnych i najbardziej reprezentacyjnych w Dzielnicy Zamkowej, ale też dziesiątki zabytkowych kamienic, remontowanych wielkim wysiłkiem przez wspólnoty i prywatnych właścicieli - podkreślaJoanna Bielawska-Pałczyńska, miejska konserwator zabytków. -  Jest to szczególnie widoczne na obszarze historycznych dzielnic Wildy, Łazarza, czy Jeżyc, gdzie remontowane są nieraz całe pierzeje ulic.

Trwa wieloletni program odnowy najcenniejszych komunalnych kamienic w centrum miasta. W jego ramach ze środków Miejskiego Konserwatora Zabytków przeprowadzono kompleksowe prace remontowo-konserwatorskie w secesyjnej kamienicy przy ul. Ratajczaka 45 oraz w okazałej, bogato dekorowanej kamienicy przy ul. Kantaka 8/9. Rozpoczynają się już kolejne remonty. Tym razem to renowacja kamienicy przy ul. Św. Marcin 30, z kinem Muza, wpisująca się w kompleksowy projekt rewitalizacji całej ulicy. Uzgadniane są też działania remontowe w modernistycznym zespole wieżowców ALFA.

Coroczne dotacje z budżetu miasta pozwalają na kolejne prace remontowo-konserwatorskie. W tym roku dotacjami objęto przede wszystkim priorytetową grupę najcenniejszych budynków secesyjnych na Jeżycach (zespół Roosevelta) oraz na Łazarzu w kompleksie Johow-Gelande. Druga grupa to najstarsze i najcenniejsze obiekty sakralne. Dofinansowano: wystrój kościoła św. Jana Jerozolimskiego, konserwację kolejnej elewacji klasztoru podominikańskiego, renowację wieży północnej kościoła franciszkanów na Pl. Bernardyńskim, kryptę kościoła farnego, ratunkowy remont wieży kościoła na ul. Fredry.

Dotacje objęły również najcenniejszą część Poznania - Stare Miasto, gdzie prowadzone są prace na fasadzie kamienicy przy Starym Rynku 55, remont okien w kamienicy przy ul. Wielkiej 21, renowacja elewacji frontowej kamienicy na narożu Fredry/Kościuszki, remont tylnej kamienicy przy Al. Marcinkowskiego 2.  Konserwowane są cenne elementy wystroju klatek schodowych m.in. w kamienicy na ul. Działyńskich 2.

W przestrzeni miejskiej bardzo ważną rolę odgrywają  zabytkowe elementy wyposażenia ulic, które je wzbogacają i ożywiają. Z budżetu konserwatorskiego w tym roku wyremontowana zostanie historyczna waga miejska na Al. Marcinkowskiego, a ze środków Rady Osiedla Łazarz zabytkowy hydrant na ul. Mottego.

Nie tylko centrum miasta

Dzięki wielomilionowym nakładom miasta w wielu zabytkowych szkołach przeprowadzono szeroko zakrojone prace renowacyjne: m.in. w zespole szkół na ul. Cegielskiego, w szkołach podstawowych na ulicach Garbary, Berwińskiego, Słowackiego. Planowane są remonty kolejnych obiektów zabytkowych. Rozpoczęte zostały prace dotyczące modernizacji całego kompleksu Dziecińca pod Słońcem i rewaloryzacji zaniedbanych od lat unikatowych Łazienek Rzecznych. W tym roku rozpoczną się też działania związane z remontem zabezpieczającym zabytkowy pałac w Radojewie.

Są w Poznaniu również obiekty trudne, będące przedmiotem szczególnej troski konserwatora. Po wielu latach opuszczenia remontu doczekał się nareszcie Pałac Mielżyńskich, którego nowy właściciel rozpoczął prace renowacyjne i adaptacyjne. Zakończony został remont dachu, a obecnie rozpoczęto renowację elewacji pałacu od ul. Wronieckiej, dofinansowaną z dotacji miejskich. Wkrótce rozpoczną się też prace przy modernistycznym budynku przy ul. Paderewskiego 1. Nowy właściciel zabytkowego zespołu poszpitalnego przy ul. Szkolnej/Podgórnej, kompleksu o bardzo dużym potencjale i wyjątkowych walorach historycznych, pracuje nad bardzo interesująco zapowiadającymi się koncepcjami projektowymi.

Trwa odbudowa słynnego "żelazka", kamienicy u zbiegu ulic Ogrodowej i Krysiewicza, gdzie przywrócony zostanie oryginalny wygląd budynku. Toczą się uzgodnienia projektowe, dotyczące adaptacji i renowacji zabytkowej willi "Sołtysówki" na Łazarzu, wraz z zagospodarowaniem jej otoczenia. W wyniku interwencji konserwatorskiej rozpoczęły się prace remontowe i zabezpieczające w opuszczonej przez lata kamienicy tzw. "Zielonej Perle" przy ul. Matejki 40/41/Niegolewskich oraz prace przygotowawcze do adaptacji i remontu w kolejnej cennej kamienicy przy ul. Matejki 51.

Na Ostrowie Tumskim trwają prace związane z kompleksową renowacją i konserwacją wnętrz późnogotyckiego kościoła Najświętszej Marii Panny in Summo, a w najbliższym czasie zostanie na nowo zaaranżowane jego bezpośrednie otoczenie w ramach programu "Tu się wszystko zaczęło". W kościele Św. Jana Jerozolimskiego w trakcie żmudnych badań konserwatorskich we wnętrzu odkryte zostały bardzo cenne warstwy pierwotnego wystroju malarskiego. A w tzw. Małej Sali Sesyjnej Urzędu Miasta, odsłonięty i zakonserwowany został XVIII-wieczny fresk , stanowiący wyjątkowo cenny i unikatowy przykład pierwotnego, barokowego wystroju Kolegium Jezuickiego.

Od ponad trzech lat prowadzone są ze środków miejskich badania archeologiczne na Starym Mieście, które znacząco przyczyniają się do poszerzenia wiedzy o tym obszarze. Planowana jest rewaloryzacja Placu Kolegiackiego, a Miejski Konserwator Zabytków prowadzi stały nadzór nad przygotowaniami do tego przedsięwzięcia. Najważniejszym działaniem - oprócz poprawy funkcjonalności i estetyki placu - będzie przywrócenie pamięci o historii tego miejsca i o wyjątkowym budynku kolegiaty dominującym w przestrzeni miasta przez stulecia.

Zabytki poprzemysłowe

Trwają też prace koncepcyjne dotyczące zagospodarowania, adaptacji i renowacji najcenniejszych historycznych zespołów poprzemysłowych: Rzeźni Miejskiej, zespołu Gazowni, Elektrociepłowni, zajezdni tramwajowej na ul. Gajowej, budynków d. zespołu ZNTK, czy wreszcie uratowanej od rozbiórki unikatowej lokomotywowni przy ul. Kolejowej. Nowy właściciel Pawilonu Krzyżanowskiego planuje adaptację obiektu i pełną konserwację budynku wraz z bogato zdobionymi elewacjami. Kończą się kompleksowe prace konserwatorskie budynku Dworca Zachodniego, przywracające mu dawny historyczny wygląd i pierwotną kolorystykę.

Miejski Konserwator Zabytków uczestniczy też w wielu uzgodnieniach dotyczących nowej zabudowy w historycznych przestrzeniach, która musi być umiejętnie wkomponowana w zabytkową tkankę miasta. Obecnie bardzo ciekawie zapowiada się realizacja nowej zabudowy na terenie po dawnym Dworcu PKS, na przedpolu historycznej Wildy.

BMKZ/AW