Kolegiata Poznańska (Fara )

Opis

Poznańska fara zaliczana jest do najbardziej okazałych barokowych budowli sakralnych w Polsce, a zbudowana została w l. 1651-1701 (ostateczny kształt z ok. 1750 r.). Przy budowie pracowali najlepsi architekci: Tomasz Poncino, Jan Catenazzi oraz ojciec Bartłomiej Nataniel Wąsowski oraz malarze i sztukatorzy, m.in. Karol Dankwart, Szymon Czechowicz, Alberto Bianco, Jan Weydlich (autorem obecnej dekoracji malarskiej z l. 1948-49 jest Stanisław Wróblewski). Formalnie od 1798 r. jest świątynią parafii św. Marii Magdaleny i zarazem kolegiatą farną. W l. 1945-56 w czasie odbudowy katedry na Ostrowie Tumskim pełniła funkcję prokatedry.

To budowla barokowa (z okazałą fasadą frontową, z późnobarokowym portalem z ok. 1750 r.), trójnawowa z transeptem i emporami nad nawami bocznymi, nakryta sklepieniem kolebkowym z lunetami, z niezwykle bogatym wystrojem. Nawa główna otwarta jest do naw bocznych półkolistymi arkadami, pomiędzy którymi ustawiono potężne kolumny wykonane ze sztucznego marmuru. Na uwagę zasługuje dekoracja pseudokopuły na skrzyżowaniu nawy głównej z transeptem ze sceną powitania św. Stanisława bpa w niebie.

W prezbiterium wielki ołtarz proj. Pompeo Ferrariego z lat 1727-32, z obrazem Wskrzeszenie Piotrowina przez św Stanisława, dzieło Szymona Czechowicza z 1756 r. i rzeźbami św. Stanisława bpa i św. Stanisława Kostki po bokach. Na skraju prezbiterium ambona z 1964 r., a w transepcie rokokowa chrzcielnica z poł. XVIII w. Po bokach prezbiterium dwie kaplice z 1743 r.; z lewej św. Krzyża z późnogotyckim krucyfiksem z 1. poł. XVI w. i obrazem Chrystusa Boleściwego z pocz. XVII w., a z prawej kaplica Matki Boskiej Nieustającej Pomocy z łaskami słynącym obrazem patronki kaplicy (z 1952 r.), koronowanym w 1961 r. koronami papieskimi. Tuż obok kaplica Wieczystej Adoracji utworzona w 1937 r., a po stronie przeciwnej, przy przejściu do zakrystii późnogotycka kropielnica z XVI w.

W transepcie dwa okazałe ołtarze z 1735 r. W ołtarzu po lewej obrazy Św. Ignacy na zamku Loyola (poł. XVIII w.), a niżej Św. Walenty wśród chorych (XVII/XVIII w.) oraz Matka Boża z Dzieciątkiem (XIX w.). W ołtarzu po prawej obrazy Komunia św. Stanisława Kostki z 1756 r. (dzieło Sz. Czechowicza) i św. Barbara z 1748 r. (dzieło Wacława Graffa).

Nawy boczne sklepione krzyżowo podzielone są na kaplice z ołtarzami, które powstały w 1. poł. XVIII w. wg proj. Franciszka Koźmińskiego z dekoracją Jana Weydlicha. Na szczególną uwagę zasługuje późnogotycka rzeźba Chrystusa Boleściwego z ok. 1430 r. w Kaplicy Męczenników Japońskich w nawie wschodniej oraz obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem (XVII/XVIII w.) w srebrnej sukience i złoconej koronie w kaplicy św. Franciszka Borgiasza w nawie zachodniej. Nad nawami bocznymi kilka empor z bogatą dekoracją i wyposażeniem, zaś nawę główną zamyka okazały chór muzyczny z niezwykle cennymi organami wykonanymi w l. 1872-75 przez Fryderyka Ladegasta z Weissenfels w Saksonii. Pod chórem dwie tablice zasłużonych poznańskich jezuitów: ks. Józefa Rogalińskiego (1728-1802, matematyka, fizyka i astronoma) z 1902 r. i ks. Jakuba Wujka (1541-1597), autora pierwszego przekładu Biblii na język polski) z 1996 r.

Pod kościołem rozległe podziemia - krypty sklepione kolebkowo, w których niegdyś chowano zakonników i dobroczyńców kolegiaty, a w latach 1798-1810) także parafian. W trakcie prac badawczych w latach dziewięćdziesiątych XX w. odkryto w nich m.in. fragment muru wewnętrznego średniowiecznych fortyfikacji miejskich.

Wróć do listy

sieci społecznościowe