Poznańska gmina żydowska była jedną z najstarszych w Polsce, a pierwsze wzmianki o niej pochodzą z XIV w.
Poznańska gmina wraz z krakowską, lwowską, i lubelską miała kolegialną władzę zwierzchnią nad wszystkimi gminami żydowskimi na terenie Rzeczypospolitej (tzw. Tetrapole, później Sejm Czterech Ziem). W XIX w. poznańska gmina była na tyle bogata, że stać ją było na wybudowanie w 1907 r. ogromnej synagogi przy ul. Wolnica (w Poznaniu znajdowała się ponadto synagoga przy ul. Dominikańskiej). Żydzi osiedlali się w Poznaniu chętnie, znajdując zatrudnienie głównie w handlu. Ciekawym zjawiskiem, które zachodziło w Poznaniu była tzw. naturalizacja ludności pochodzenia żydowskiego. Poprzez to, że zmuszona była ona posługiwać się językiem niemieckim następowało szybkie wtapianie się zamożniejszych Żydów w sfery mieszczaństwa niemieckiego, przy zachowaniu jednak przez nich wyznania. Doprowadziło to do sytuacji, że już praktycznie od I połowy XIX w. zaczęto zaliczać ich do ludności niemieckiej. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, większość Żydów opuściła Poznań wraz z ludnością niemiecką, przez co liczba ludności pochodzenia mojżeszowego w latach międzywojennych w Poznaniu wynosiła tylko ok. 3 tys. osób, z których większość nie przeżyła II wojny światowej. Gmina żydowska w Poznaniu została reaktywowana dopiero po 60 latach - w 1998 r. i obecnie liczy ok. 50 osób.