Stefan Kałamajski: "Kino Słońce"

Stefan Kałamajski (1882-1949) - działacz gospodarczy i polityczny, właściciel firm handlowych i przemysłowych w Poznaniu, podpoznańskiej Mosinie, Toruniu i na Pomorzu, m.in. farbiarni parowej i pralni chemicznej "Barwa" w Mosinie, a w Poznaniu: domu handlowego z wyrobami tekstylnymi oraz największego w Polsce Kina "Słońce", prezes Izby Przemysłowo-Handlowej w Poznaniu, honorowy konsul duński, założyciel i Filister honorowy Gedanii Posnaniensis, radny Miasta Poznania.


Stanisław Kolanowski: "Cmentarz Zasłużonych Wielkopolan"

Stanisław Kolanowski (1781-1856) - piwowar, filantrop i społecznik pomagający ubogim, prowizor poznańskiego kościoła farnego, współzałożyciel obecnego Cmentarza Zasłużonych Wielkopolan. Dzięki jego staraniom odnowiono prezbiterium i częściowo boczne ołtarze poznańskiego kościoła farnego, oraz wstawiono nową ambonę i chrzcielnicę. Prezes Towarzystwa do Zbierania Kości Zwierząt, działacz Towarzystwa Dobroczynności. Radny i Przewodniczący Rady Miasta Poznania. Przez większą część życia był związany z Poznaniem, gdzie zmarł. Jest pochowany na poznańskim Cmentarzu Zasłużonych Wielkopolan.


Krzysztof Komeda: "To wszystko jest muzyka"

Krzysztof Komeda (1931-1969) - polski kompozytor i pianista jazzowy, twórca znanych na całym świecie standardów jazzowych i muzyki filmowej, pionier jazzu nowoczesnego w Polsce, urodził się i studiował w Poznaniu. Skomponował muzykę do 65 filmów, w tym dzieł: Andrzeja Wajdy, Romana Polańskiego, Janusza Morgensterna. Jego płyta Astigmatic została uznana za kamień milowy w historii jazzu. Zmarł na skutek tragicznego wypadku w wieku 38 lat.

Załączniki


Józef Kostrzewski: "Słowianie i Germanowie w dziejach Polski"

Józef Kostrzewski (1885-1969) - polski archeolog, muzeolog, profesor Uniwersytetu Poznańskiego, twórca poznańskiej szkoły archeologicznej, większość życia spędził w Poznaniu.

Załączniki


Bolesław Kowalski: "Krajowa Klinika dla Kobiet"

Bolesław Kowalski (1885-1945) - lekarz, profesor Uniwersytetu Poznańskiego, kierownik Krajowej Kliniki dla Kobiet (obecnie Ginekologiczno-Położniczy Szpital Kliniczny nr 3 Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu), powstaniec wielkopolski. W czasie jego kierowania kliniką do Poznania sprowadzono 50 mg radu, co pozwoliło na wprowadzenie po raz pierwszy w Polsce promieniolecznictwa nowotworów złośliwych w ginekologii. Przez większą część życia był związany z Poznaniem. Jest pochowany na Cmentarzu Parafii św. Jana Vianney'a w Poznaniu.


Stanisław Kozierowski: "Atlas nazw geograficznych Słowiańszczyzny Zachodniej"

Stanisław Kozierowski (1874-1949) - ksiądz katolicki, honorowy kanonik metropolitalnej kapituły w Gnieźnie, społecznik, historyk i językoznawca, współzałożyciel Wszechnicy Piastowskiej (od 1920 Uniwersytetu Poznańskiego; obecnie Uniwersytet im. A. Mickiewicza), gdzie był docentem i profesorem tytularnym Wydziału Humanistycznego, członek Polskiej Akademii Umiejętności oraz Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk. Specjalizował się w dziejach Wielkopolski i Pomorza oraz heraldyce i onomastyce, przez wiele lat prowadził rozległe badania archiwalne, gromadząc materiały do dziejów osadnictwa, onomastyki, heraldyki i genealogii średniowiecznej Wielkopolski. Zebrał kilkadziesiąt tysięcy nazw miejscowych, ważnych dla ustalenia osadnictwa polskiego na kresach zachodnich. Przewodniczący powołanej po II wojnie światowej Komisji dla spraw Przywrócenia Nazw Słowiańskich na Przyodrzu. Przez 19 lat był proboszczem parafii pw. św. Marcina i św. Wincentego w podpoznańskim Skórzewie, a przez ostatnie 20 lat życia parafii w Winnej Górze k. Środy Wielkopolskiej. Jest pochowany w rodzinnym Trzemesznie. 


Bolesław Krysiewicz: "Szpital Dziecięcy św. Józefa"

Bolesław Krysiewicz (1862-1932) - lekarz, organizator i naczelny lekarz Szpitala Dziecięcego św. Józefa (obecnie szpital im. Bolesława Krysiewicza), społecznik, uczestnik powstania wielkopolskiego, polski działacz niepodległościowy w okresie międzywojennym. Był pierwszym przywódcą Polskiego Towarzystwa Demokratycznego, delegatem Wielkopolski na obrady Sejmu Ustawodawczego, sekretarzem poznańskiej Rady Narodowej. Przez wiekszą część życia był związany z Poznaniem, gdzie zmarł. Jest pochowany na poznańskim Cmentarzu Zasłużonych Wielkopolan.


Antoni Krzyżanowski: "Towarzystwo Pożyczkowe"

Antoni Krzyżanowski (1808-1895) - cieśla, budowniczy, przedsiębiorca - właściciel odlewni, zakładu produkującego materiały instalacyjne, elementy ozdobne fasad i wnętrz budynków oraz piece wapienne, społecznik, działacz niepodległościowy, organizator szkolnictwa zawodowego. W Poznaniu wykonawca m.in. płyt epitafijnych w katedrze poznańskiej, obelisku poświęconego Janowi Kochanowskiemu, budynku Kantoru Krzyżanowskiego, gmachu Hotelu Francuskiego, siedziby Ziemstwa Kredytowego, kościoła św. Piotra. Prezes Towarzystwa Przemysłowego, inicjator utworzenia Towarzystwa Pożyczkowego, organizator Domu Przemysłowego i Banku Włościańskiego oraz Banku Ziemskiego. Przez większą część życia związany z Poznaniem, gdzie urodził się i zmarł. Jest pochowany na poznańskim Cmentarzu Zasłużonych Wielkopolan.


Andrzej Legocki: "... pojawiły się możliwości, by dzięki wykorzystaniu roślin transgenicznych uzyskiwać szczepionki przeciwko chorobom wirusowym"

Andrzej Legocki (ur. 1939) - profesor nauk przyrodniczych specjalizujący się w biochemii i biologii molekularnej roślin, członek rzeczywisty PAN, członek Polskiej Akademii Umiejętności, Academii Europaea, Rosyjskiej Akademii Nauk, European Molecular Biology Organisation, ScanBalt Academy, Academie Europeene des Sciences, des Arts et des Lettres, Academii Scientiarum et Artium Europaeae, Mongolskiej Akademii Nauk, doktor honoris causa Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego, Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej oraz Uniwersytetu Szczecińskiego, przewodniczący Fundacji im. Raczyńskich, Rady Kuratorów Fundacji Zakłady Kórnickie oraz Rady Muzeum Narodowego w Poznaniu. Pełnił funkcję Prezesa PAN i Oddziału Poznańskiego PAN oraz dyrektora Instytutu Chemii Bioorganicznej PAN. Odznaczony Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą, Krzyżem Komandorskim i Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Jest Honorowym Obywatelem Miasta Poznania, z którym związał swoje życie.


Jan Lubrański: "Akademia Lubrańskiego"

Jan Lubrański (1456 - 1520) - biskup poznański w latach 1498-1520, założyciel Akademii Lubrańskiego w Poznaniu, fundator kościołów oraz szpitali w Wielkopolsce. Zmarł w Buku. Jest pochowany w poznańskiej katedrze.


Alojzy Andrzej Łuczak: "Wznieść się w górę Muzyką"

Alojzy Andrzej Łuczak (1930-2011) - popularyzator muzyki i animator kultury, dyrektor Filharmonii Poznańskiej, założyciel i wieloletni prezes młodzieżowego ruchu miłośników muzyki w Poznaniu "Pro Sinfonika", autor ponad czterdziestu książek i publikacji oraz ponad trzystu esejów, krytyk literackich, recenzji i opowiadań publikowanych w prasie krajowej i zagranicznej, poświęconej tematyce muzycznej. Laureat licznych nagród, Kawaler Orderu Uśmiechu. Przez całe życie był związany z Poznaniem. Jest pochowany na poznańskim cmentarzu Junikowo.


Jacek Łuczak: "Hospicjum to nie budynek, ale dusza, duchowość"

Prof. dr hab. Jacek Łuczak (ur. 1934) - wieloletni szef Katedry i Kliniki Medycyny Paliatywnej Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu, ordynator i współtwórca Hospicjum Palium, prezes poznańskiego oddziału Polskiego Towarzystwa Opieki Paliatywnej; specjalista z zakresu chorób wewnętrznych, anestezjologii i intensywnej terapii, kardiologii oraz medycyny paliatywnej; współtwórca współczesnej koncepcji opieki hospicyjnej w Polsce.


Józef Łukaszewicz: "Obraz historyczno-statystyczny miasta Poznania w dawniejszych czasach"

Józef Łukaszewicz (1797/1799-1873) - historyk, publicysta; pierwszy bibliotekarz w założonej przez Edwarda Raczyńskiego bibliotece; autor pierwszej monografii miasta Poznania przez ponad 25 lat był związany z Poznaniem. Jest pochowany na Cmentarzu Zasłużonych Wielkopolan.


Karol Marcinkowski: "Zawsze ochoczy byłem, aby drugiemu dopomóc"

Karol Marcinkowski (1800-1846) - wielkopolski lekarz, społecznik, filantrop, inicjator budowy Bazaru w Poznaniu, urodził się i prawie całe życie spędził w Poznaniu.

Załączniki


Władysław Marcinkowski: "Wielkopolski rzeźbiarz o europejskiej sławie"

Władysław Marcinkowski (1858-1947) - rzeźbiarz, twórca portretów i popiersi oraz rzeźb sakralnych. Tworzył w Berlinie, Paryżu oraz Poznaniu, gdzie zamieszkał w 1914 r. Dyrektor Wielkopolskiego Muzeum Wojskowego, członek Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych w Poznaniu oraz Stowarzyszenia Artystów Wielkopolskich. Jeden z organizatorów Działu Sztuki na Powszechnej Wystawie Krajowej w 1929 r. Laureat Nagrody Artystycznej Miasta Poznania. Autor rzeźb portretowych, popiersi i pomników, nagrobków, a także rzeźb sakralnych do katedry poznańskiej, katedry gnieźnieńskiej oraz kościołów w Wielkopolsce. Zmarł w Poznaniu. Jest pochowany na poznańskim Cmentarzu Zasłużonych Wielkopolan.


Teodor Matecki: "...zarówno podający narkozę jak i instrumentariusz muszą być lekarzami; pierwszy aby dostrzegł chorego, drugi zaś aby niemal w każdej chwili odgadywał myśli operatora i ciągłą był mu pomocą"

Teodor Matecki (1810-1886) - lekarz, popularyzator nauki, działacz społeczny pomagający ubogim, uczestnik powstania listopadowego.  Był naczelnym chirurgiem w Szpitalu Dziecięcym Sióstr Miłosierdzia w Poznaniu, kierownikiem zakładu położniczego w Szpitalu Elżbiety w Poznaniu, zarządcą uzdrowiska wodoleczniczego w Dębnie, lekarzem i wykładowcą medycyny w poznańskim seminarium duchownym. Jeden z prekursorów nowoczesnej chirurgii w Wielkim Księstwie Poznańskim, stosując przy operacjach znieczulenie ogólne przy użyciu eteru i chloroformu. Założył szpitale w Śremie, Wrześni i Miłosławiu, brał udział w zwalczaniu epidemii cholery w latach 1848-1849. Członek dyrekcji poznańskiego Hotelu Bazar, jeden z założycieli i wiceprezes Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, inicjator postawienia w Poznaniu pomnika Adama Mickiewicza. Przez większą część życia był związany z Poznaniem, gdzie urodził się i zmarł. Obecnie spoczywa na poznańskim Cmentarzu Zasłużonych Wielkopolan.


Stanisław Matyja: "Byłem wzburzony do tego stopnia, że wziąłem nóż tapicerski i zacząłem się wspinać na słup głośnikowy, aby przeciąć druty (z głośników nadawano wówczas propagandową pogadankę)"

Stanisław Matyja (1928-1985) - przywódca robotniczych wystąpień Poznańskiego Czerwca, naczelnik Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży, harcmistrz Związku Harcerstwa Polskiego, żołnierz junaków gen. Andersa. Pracując w ówczesnych Zakładach Metalowych im. Józefa Stalina - ZISPO (obecnie H.Cegielski - Poznań S.A.) jako pierwszy zaprotestował przeciwko łamaniu praw pracowniczych w ZISPO. Aktywny uczestnik poznańskich wydarzeń czerwcowych. 28 czerwca 1956 r. wraz z kilkoma kolegami wyprowadził rano na ulice Poznania tysiące robotników w proteście przeciwko coraz gorszym warunkom życia, za co został aresztowany. W 1980 r. został honorowym członkiem NSZZ "Solidarność" w HCP. W imieniu związku odsłonił 28 czerwca 1981 r. pomnik "Poznańskie Krzyże". Przez blisko 40 lat był związany z Poznaniem, gdzie zmarł w 1985 r. Jest pochowany na poznańskim Cmentarzu Miłostowo.


Roman May: "Pragnę usunąć konkurencję zagraniczną - a przemysłowi krajowemu utorować zbyt"

Roman May (1846-1887) - chemik, nauczyciel, działacz społeczny, przemysłowiec, właściciel fabryki nawozów fosforowych znajdującej się początkowo na poznańskiej Starołęce, a potem w podpoznańskim Luboniu, członek Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk. Zmarł w Poznaniu. Obecnie spoczywa na cmentarzu w Luboniu.


Ignacy Moś: "Muzeum Literackie Henryka Sienkiewicza"

Ignacy Moś (1917-2001) - działacz społeczny, kolekcjoner i kupiec, założyciel i kustosz Muzeum Literackiego Henryka Sienkiewicza w Poznaniu, fundator tablic pamiątkowych w Wielkopolsce oraz dzwonów kościoła św. Mikołaja w Ostrzeszowie, w którym to mieście spędził młodość. Kawaler Orderu Uśmiechu oraz Cavaliere di Gran Croce Ordine di San Silvestro Papa, odznaczony przez Radę Miasta Poznania odznaczeniem "Zasłużony dla Miasta Poznania", Honorowy Obywatel Miast: Ostrzeszowa i Ostrowa Wielkopolskiego. Zmarł w Poznaniu. Jest pochowany w Ostrzeszowie.


Marceli Motty: "Przechadzki po mieście"

Marceli Motty (1818-1898) - nauczyciel gimnazjalny, tłumacz, redaktor "Gazety Polskiej", działacz Towarzystwa Pomocy Naukowej i Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk. Przez całe życie był związany z Poznaniem. Jest pochowany na poznańskim Cmentarzu Zasłużonych Wielkopolan.


Małgorzata Musierowicz: "Piszę powieści współczesne i to ludzi interesuje"

Małgorzata Musierowicz (ur. 1945 w Poznaniu) - autorka i ilustratorka książek dla dzieci i młodzieży. Debiutowała powieścią "Małomówny i rodzina", wkrótce potem rozpoczęła, liczący już 19 powieści, humorystyczny cykl "Jeżycjada", zwany tak od nazwy poznańskiej dzielnicy Jeżyce, w której mieszkają jego bohaterowie. Kolejne cykle powieściowe to "Bambolandia", "Poczytaj mi mamo", "Gawędy kulinarne". Za swoją twórczość otrzymała wiele nagród, jej powieść pt. "Kwiat kalafiora" została wpisana na Listę Honorową im. Hansa Christiana Andersena, a powieść "Noelka" na polską listę Międzynarodowej Izby ds. Książek dla Młodych (IBBY). Jest Kawalerem Orderu Uśmiechu, laureatką Nagrody Artystycznej Miasta Poznania oraz nagrody "Zasłużony dla Miasta Poznania". Jej powieści zostały przetłumaczone na język japoński, czeski, szwedzki, węgierski, niemiecki i słoweński. Przez większą część życia była związana z Poznaniem, szczególnie z dzielnicą Jeżyce, w której mieszkała przez wiele lat. Obecnie mieszka w Pobiedziskach k. Poznania.

Ten artykuł ma więcej niż jedną stronę. Wybierz poniżej kolejną, żeby czytać dalej