Nazywany jest kościołem bernardynów, gdyż tutaj w 1456 r. założyli swój klasztor i wznieśli drewnianą kaplicę franciszkanie-obserwanci, od imienia założyciela Bernardyna ze Sieny zwani bernardynami. W latach 1471-73 zbudowano nowy murowany gotycki kościół i klasztor, które to zabudowania w 1655 roku spalili Szwedzi. Nowy barokowy kościół pw. św. Franciszka z Asyżu wzniesiono w l. 1661-68 (arch. Krzysztof Bonadura Starszy i Jerzy Catenazzi). W latach 1730-38 przebudowano fasadę, dodając wysokie hełmy wież (proj. Jan Adam Stiera z Leszna). Z tego okresu pochodzą także rzeźby świętych franciszkańskich (dzieło Franciszka Domusbergera ze Wschowy), umieszczone we wnękach fasady. Po 1742 r. do nawy dobudowano od południa kaplicę Matki Boskiej Loretańskiej. Do kościoła przylegały od północy zabudowania klasztorne z przełomu XVII i XVIII w.; nowy segment klasztorny powstał w 1988 r. w miejscu rozebranej w 1843 r. kaplicy św. Anny. Po kasacie zakonu w 1835 r. kościół do 1839 r. użytkowany był przez parafię św. Marcina, a w 1843 zabudowania przejęło gimnazjum św. Marii Magdaleny. Zniszczony w czasie II wojny światowej został odbudowany do 1988 r. Od 1974 r. jest kościołem parafialnym.
To świątynia barokowa z wydłużonym węższym i niższym od nawy prezbiterium oraz przylegającą od południa kaplicą Matki Boskiej Loretańskiej. Nieco węższe przęsło pomiędzy wieżami mieści kruchtę, z której schody w górę prowadzą do nawy kościoła, natomiast w dół wiodą do kaplicy Krzyża Świętego. Prezbiterium nakryte jest sklepieniem kolebkowym z lunetami, w nawie sklepieniem kolebkowym, a w kruchcie żaglastym. Filary przyścienne, na których wspiera się sklepienie, połączone są arkadowymi przejściami. Osobliwością świątyni jest położenie posadzki wysoko ponad poziom otaczającego terenu, gdyż pod nią zlokalizowana była krypta klasztorna.
Wyposażenie kościoła zniszczone wskutek działań wojennych zostało w dużej mierze zrekonstruowane. W ołtarzu głównym (po 1950) obraz Gniew Boży (kopia obrazu Paula Rubensa), dzieło Józefa Pade z 1950 r., a w zwieńczeniu sylwetka Boga Ojca w promienistej aureoli. Po bokach barokowe rzeźby św. Jana Ewangelisty i św. Józefa z Dzieciątkiem, a tuż przed ołtarzem świętych: Bonawentury, Bernardyna ze Sieny, Augustyna i Ambrożego (Augustyn Schöps, 1778-79). Po bokach prezbiterium stalle zrekonstruowane w l. 1950-60 ze scenami z życia św. Franciszka z Asyżu. Przy filarze po lewej ambona z rzeźbą Chrystusa w zwieńczeniu, po stronie przeciwnej symboliczny sarkofag Maryi, a nad nim scena Wniebowzięcia z 1954 r. W dwóch ołtarzach bocznych z l. 1988-89 obrazy św. Józef z Jezusem i św. Anny z Maryją (z lewej) oraz św. Antoniego Padewskiego i bł. Jana Dunsa Szkota (z prawej). Przy filarach stiukowe rzeźby Apostołów z 1742 r., odrestaurowane po wojnie. Od strony południowej do nawy przylega kaplica Matki Boskiej Loretańskiej, zamknięta od strony nawy wczesnobarokową kratą z ok. 1650 r.
Nawę zamyka od zachodu chór muzyczny wsparty na arkadzie, przy której rzeźby św. Jana Kapistrana i św. Franciszka z Asyżu. Na chórze neobarokowy prospekt organowy z XIX w. przeniesiony w 1952 r. z jednego z kościołów ewangelickich. Z kruchty schody prowadzą w dół do Kaplicy Krzyża Świętego z 1950 r. z późnobarokowym krucyfiksem z poł. XVIII w.
Na niewielkim skwerku pomiędzy kościołem a północnym skrzydłem klasztoru rzeźba św. Franciszka z Asyżu oraz pęknięty dzwon z XVIII w. Klasztor jest siedzibą utworzonej w 1991 r. prowincji św. Franciszka z Asyżu Zakonu Braci Mniejszych. Jest tu także muzeum misyjno-etnograficzne oraz biblioteka. W okresie świąt Bożego Narodzenia w prezbiterium kościoła można podziwiać największy w Poznaniu żłóbek.
Wróć do listy