Kościół św. Franciszka Serafickiego - franciszkanów - bernardynów (ul. Garbary 22)

Franciszkanie - obserwanci (w brązowych habitach) - od imienia założyciela św. Bernarda nazywani w Polsce zwyczajowo bernardynami - przybyli do Poznania w 1455 r. Poza murami miejskimi (na przedmieściu Piaski) wznieśli najpierw drewnianą kaplicę, a przed 1473 r.murowaną świątynię. Gotycki kościół został zniszczony w 1655 r. przez stacjonujących w Poznaniu Szwedów, którzy obawiali się, że stojący na przedpolu murów miejskich zespół klasztorny stanowić będzie osłonę dla atakujących miasto wojsk polskich.

Nową barokową świątynię wzniesiono w l. 1661-68; budowa prowadzona była kolejno przez krzysztofa Bonadurę starszego i Jerzego Catenazziego. W 1725 r. huragan zerwał dach kościoła. W czasie renowacji przeprowadzonej w l. 1730-38 przebudowano fasadę świątyni i założono ażurowe hełmy wież, zaprojektowane przez Jana Stiera z Leszna. Figury świętych w niszach elewacji wykonał Franciszek Domusberg ze Wschowy. Około 1740 r. dobudowano do nawy kaplicę Matki Boskiej Loretańskiej. Po likwidacji klasztoru w 1835 r.władze pruskie przekazały kościół pobliskiemu Gimnazjum św. Marii Magdaleny; w klasztorze urządzono bursę uczniowską.

W 1945 r. świątynia została poważnie zniszczona: zawaliło się sklepienie prezbiterium i hełmy wież, doszczętnie spłonęło wyposażenie wnętrza. Zdewastowany został również klasztor. Po wojnie do swej dawnej siedziby wrócili franciszkanie i rozpoczęli w 1948 r.trwającą wiele lat odbudowę. Hełmy wież zrekonstruowano w 1982 r., północne skrzydło klasztoru - dopiero w 1988 r. Od 1974 r. świątynia pełni funkcję kościoła parafialnego.

Ozdobą budowli jest barokowa fasada z dwoma hełmami wież o wysokości 69 m. Jednonawowe wnętrze - z nieco niższym od nawy, wydłużonym prezbiterium - odbudowano w formach barokowych z poł. XVIII w. W oparciu o stare wzory zrekonstruowano wyposażenie wnętrza. Z dawnego wystroju zachowała się płaskorzeźba przedstawiająca grupę pasyjną z XVIII w. nad łukiem tęczowym. Z 1 poł. XVIII w.pochodzą także ustawione na filarach figury 12 apostołów, w znacznym stopniu odtworzone po ostatniej wojnie. Posadzka kościoła wyniesiona jest kilka metrów nad poziom pl. Bernardyńskiego; w przeszłości chroniło to świątynię przed zalaniem w czasie powodzi. Przed klasztorem ustawiono w 1980 r.pęknięty dzwon, noszący imiona świętych Franciszka z Asyżu i Jana Kapistrana, odlany w 1730 r. w Poznaniu.

Tekst za: "Poznań od A do Z" pod redakcją Włodzimierza Łęckiego i Piotra Maluśkiewicza, Wydawnictwo Kurpisz S. A., Poznań 1998

Ten artykuł ma więcej niż jedną stronę. Wybierz poniżej kolejną, żeby czytać dalej