Wapń Ca
Gleby: tabl. 9, tab. 3; %
Osady wodne: tabl. 29, tab. 4; %
Wody powierzchniowe: tabl. 51, tab. 5; ppm = mg/dm3 tabl. 51, tab. 5; ppm = mg/dm3
Oddziaływanie antropogenicznych czynników urbanizacyjnych i sposób użytkowania gruntów wyraźnie wpływają na zawartość wapnia (jak również baru, żelaza, magnezu, siarki i strontu) w glebach. Najmniejszymi zawartościami wapnia charakteryzują się gleby leśne (0,01-10,42%; mediana 0,03%). Większe ilości tego pierwiastka występują w glebach pól uprawnych (0,01-9,36%; mediana 0,15%) oraz łąk (0,01-13,91%; mediana 0,27%). Wartość przeciętnej (mediany) dla pól uprawnych obszaru badań nie odbiega istotnie od wartości tła geochemicznego tego pierwiastka dla gleb terenów niezabudowanych Niżu Polskiego 0,11% (Pasieczna, 2003).
Gleby w otoczeniu miasta zawierają najczęściej wapń w ilości 0,04-0,44%, a większość gleb miejskich Poznania - w podwyższonej ilości (>0,44%). W centralnych dzielnicach miasta jego zawartość przekracza 1,15%. Wzbogacenia w wapń są najwyraźniejsze w glebach trawników przyulicznych (0,05-4,64%; mediana 0,68%) i parków miejskich (0,32-2,32%; mediana 0,70%). Podwyższone koncentracje wapnia (>0,44%) obserwuje się również w glebach mniejszych miejscowości, takich jak: Luboń, Puszczykowo, Kórnik, Szreniawa, Swarzędz, Owińska, Rokietnica i inne. Źródłem tych wzbogaceń są prawdopodobnie pyły niskich emisji ze spalania węgla kamiennego i rozproszenie materiałów budowlanych w gruntach antropogenicznych. Intensywne anomalie wapnia w glebach torfiastych koło miejscowości Szczytniki (6,46%), w rejonie między Krzesinkami i Tulcami (9,36%) oraz w dolinie Kanału Mosińskiego koło Dymaczewa są prawdopodobnie pochodzenia naturalnego.
Na przeważającym obszarze zawartość wapnia w osadach wodnych nie przekracza 2,48%. Podwyższonymi zawartościami wyróżnia się rejon położony między Konarzewem i Komomikami na południu, a Rokietnicąna północy oraz południowo-wschodnia część Poznania (między Starołęką a wschodnią granicą miasta). Źródłem wapnia w tych obszarach może być spływ powierzchniowy z pól uprawnych, gdzie dominują gleby o odczynie obojętnym prawdopodobnie na skutek intensywnego stosowania nawozów wapniowych. Niskimi koncentracjami wapnia charakteryzują się osady wodne z obszarów leśnych (0,04-10,99%; mediana 0,59%) i miejskich (0,07-10,12%; mediana 1,03%), a najbardziej wzbogacone są osady cieków przepływających przez tereny pól uprawnych (0,06-23,75%; mediana 1,77%). Analiza zawartości wapnia w osadach poszczególnych zbiorników wodnych wskazuje, że najmniej tego pierwiastka zawierają aluwia Warty (0,07-0,98%; mediana 0,23%) i Kanału Mosińskiego (0,23-1,08%; mediana 0,39%), a najwyższe jego stężenia zanotowano w stawach rybnych (0,21-10,99%; mediana 2,99%).
Przestrzenne rozmieszczenie wapnia w wodach powierzchniowych wykazuje znaczne podobieństwo do jego rozkładu w osadach wodnych. Wysokie koncentracje wapnia występują w wodach obszarów rolniczych (3,7-469,4 mg/dm3 ; mediana 143,6 mg/dm3 ), a niskie w wodach terenów leśnych (1,2-566,1 mg/dm3 ; mediana 102,2 mg/dm3 ) i miejskich (32,7-142,7 mg/dm3 ; mediana 94,8 mg/dm3 ).