Radny przypomina, że rok temu, 12 lipca 2022, Rada Miasta Poznania przyjęła stanowisko w sprawie utworzenia użytku ekologicznego na obszarze mokradeł w dolinie Górczynki oraz ochrony tego terenu przed zabudową. W dokumencie tym radni zwrócili się do prezydenta Poznania o bezzwłoczne przygotowanie odpowiedniej uchwały w sprawie utworzenia użytku ekologicznego na tym terenie w celu ochrony istniejących mokradeł. Ciek Górczynka znajduje się w południowej części Poznania, od źródła na terenie Świerczewa do ujścia do rzeki Warty na terenie Dębiny. Wzdłuż części długości tego cieku zlokalizowane są mokradła, czyli tereny podmokłe o cechach siedliska lądowego i wodnego, gdzie poziom wody jest zbliżony do poziomu gruntu, a porastająca tam roślinność przystosowana jest do częściowego zanurzenia. Obszar ten jest różnorodny biologicznie i jest siedliskiem wielu roślin i zwierząt, żyjących w tym specyficznym wilgotnym otoczeniu.

Tereny podobne do doliny Górczynki przez długi czas podlegały osuszaniu i zagospodarowaniu. Obecnie jednak obszary te w coraz większym zakresie powinny być chronione, wobec postępujących zmian klimatu, przejawiających się w naszym mieście ekstremalnymi zjawiskami pogodowymi, takimi jak z jednej strony wysokie temperatury, długie okresy bez opadów deszczu i coraz większe susze, a z drugiej strony nagłe zmiany temperatury, gwałtowne burze i opady dużych ilości wody. Prowadzi to do zaburzenia bilansu wodnego i konieczności działań w kierunku podniesienia zdolności retencyjnych Poznania, czyli wychwytywania i zatrzymywania wody. Do najlepszych rozwiązań w tym zakresie należy utrzymywanie i ochrona naturalnych mokradeł (jako naturalnej gąbki zatrzymującej duże ilości wody), do których zalicza się podmokły teren w dolinie Górczynki.

Andrzej Rataj zwraca też uwagę, że lokalna społeczność, eksperci zajmujący się ochroną środowiska i miłośnicy przyrody nadal wskazują na istniejące zagrożenie dla mokradeł wzdłuż cieku Górczynka przez postępującą urbanizację i coraz bardziej intensywną zabudowę w okolicy. Radny pyta jakie działania były podejmowane w od lipca 2022 w celu utworzenia użytku ekologicznego na obszarze mokradeł w dolinie Górczynki oraz jakie działania będą podejmowane w najbliższej przyszłości, a także kiedy zostanie przygotowany i przedłożony Radzie Miasta Poznania odpowiedni projekt uchwały w sprawie ustanowienia użytku ekologicznego na obszarze mokradeł w dolinie Górczynki.

W odpowiedzi Urząd Miasta wyraża opinię, że mokradła na terenie Poznania, jako siedliska o pewnych charakterystycznych cechach, nie są wskazane ani opisane w żadnych oficjalnych źródłach oraz, że niemożliwe jest ich jednoznaczne zidentyfikowanie. Zgodnie z decyzją Ministra Infrastruktury z dnia 27 lutego 2023 r. na podstawie art. 219 ust. 1 ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. Prawo wodne - wody cieku Górczynka położonego na terenie miasta Poznania stanowią powierzchniowe wody płynące. Zarząd nad nimi objęło Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie w Poznaniu. W obszarze przedmiotowego cieku nie występują tereny objęte żadną z form ochrony przyrody (rezerwat, obszar Natura 2000, użytek ekologiczny).

Część obszaru doliny Górczynki, od źródeł cieku, objęta jest lub będzie objęta miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego, które w dolinie Górczynki uwzględniają tereny zielone (mpzp "Świerczewo - część B"; mpzp "Terenów w rejonie ulic: Opolskiej, Stefana Okrzei oraz cieku Górczynka"; mpzp "Świerczewo - część D "; mpzp "Terenu Południowego klina zieleni miasta Poznania - obszar C").

4 maja 2022 r. do Wydziału Klimatu i Środowiska Urzędu Miasta Poznania wpłynął wniosek mieszkańców o uznanie grupy drzew za pomnik przyrody. Ponadto, 1 czerwca 2022 r. do Wydziału wpłynął wniosek ws. "ochrony mokradeł zlokalizowanych wzdłuż rzeki Górczynki". Wydział Klimatu i Środowiska przeprowadził wstępną ocenę terenową zgłoszonych we wniosku drzew, a także ustalił, że wskazany we wniosku teren przy ul. Wrońskiego/Krauthofera w Poznaniu nie leży w obszarze cieku Górczynka. Ekspertyza dendrologiczna z września 2022 r. wykonana na zlecenie Wydziału wykazała zasadność objęcia drzew ochroną, co zostało uczynione podjęciem przez Radę Miasta Poznania uchwały z dnia 28 marca 2023 r. w sprawie ustanowienia pomnika przyrody - grupy osiemnastu wierzb białych, rosnących przy ul. Wrońskiego/Krauthofera w Poznaniu. Jednocześnie Wydział zabezpieczył w 2022 r. środki na waloryzacje przyrodnicze, z uwzględnieniem terenu przy ul. Wrońskiego/Krauthofera. Na zlecenie Wydziału w 2023 r. rozpoczęła się waloryzacja przyrodnicza terenu przy ul. Wrońskiego/Krauthofera w celu wykazania zasadności ustanowienia na tym terenie formy ochrony przyrody.

Waloryzacja przyrodnicza zlecona przez Wydział Klimatu i Środowiska Urzędu Miasta Poznania na terenie przy ul. Wrońskiego/Krauthofera będzie trwać do 30 listopada 2023 r. Dalsze działania Wydziału zależne są od wyników badań.

Wydział Klimatu i Środowiska uzależnia prace nad projektem uchwały od wyników przeprowadzonej waloryzacji przyrodniczej.

oprac. red.