Kultura w Poznaniu

Muzyka

opublikowano:

... do czardasza i do szklanki!

Zespół Fabryki Sztuki rozpoczyna rok 2022 w iście karnawałowym nastroju. Metrum dwudzielne, nagłe zmiany temp i dynamiki, rytmy punktowane i synkopy - tanecznym krokiem wejdziemy w świat czardasza - narodowego tańca węgierskiego.

. - grafika artykułu
Speaking Concerts, fot. materiały organizatorów

Nawet najlepiej przedstawiona charakterystyka czardasza nie odda temperamentu tego tańca. Trzeba go posłuchać, wytańczyć, poczuć rytm i kontrasty. Jego nazwa pochodzi od słowa csárda oznaczającego tawernę. Czardasza spopularyzowały kapele Romów - najpierw na Węgrzech, a potem m.in. w Serbii, Słowacji, czy Ukrainie.

Dziś do kolebki czardasza zaprasza Fundacja Fabryka Sztuki. W ramach cyklu Speaking Concerts poznamy wspólnie naddunajską krainę i wysłuchamy energicznych stylizacji słynnego tańca. Jak mówi polskie przysłowie "Polak, Węgier - dwa bratanki, i do szabli, i do szklanki". Wieczór powinien udać się więc doskonale, zwłaszcza że prócz węgierskiego wina nie czeka nas bitka, a wyjątkowe, znane i mniej znane w historii muzyki czardasze.

Czardasz to taniec, którego główną cechą jest kontrast tempa. Zaczyna się powoli (część lassan), by zakończyć się w zawrotnym tempie (friss). Jednak to, co w czardaszu tak niezwykłe to jego ognisty temperament, który inspiruje nie tylko do pląsów, ale także do stylizacji. Kompozytorzy klasyczni chętnie podejmowali zawrotne tempo węgierskiego tempa. Wśród nich najsłynniejsze czardasze pisali Węgrowie - Franz Liszt, Emmerich Kálmán, ale też kompozytorzy urodzeni znacznie dalej od Budapesztu. Trudno nie docenić żywiołowości czardasza słuchając Rozalindy z operetki Zemsta Nietoperza Johanna Straussa, albo nie zachwycić się jego wirtuozerią i subtelnością odsłuchując Czardasz Vittorio Montiego, kompozycję na skrzypce i fortepian.

Podczas kolejnego z cyklu Speaking Concerts wydarzenia z pewnością usłyszymy, jak przystało na okres karnawału, sporo czardaszów z operetek, m.in. Kálmána, Straussa, czy Lehára. Ten znany i lubiany rodzaj wydarzeń prócz muzyki zakłada oczywiście część "speaking", a więc podany w lekkim tonie komentarz słowny Marcina Sompolińskiego. To właśnie ten dyrygent i profesor klasy dyrygentury poznańskiej Akademii Muzycznej jest pomysłodawcą i realizatorem nowatorskiego cyklu multimedialnych koncertów edukacyjnych Speaking Concerts. Trudno w to uwierzyć, ale format ten bawi i uczy publiczność, nie tylko poznańską, od blisko dekady! Sompoliński występował z wieloma orkiestrami symfonicznymi w kraju i za granicą, towarzysząc wybitnym solistom i zespołom w wielu prestiżowych salach koncertowych.

A w Auli UAM pod jego batutą zagra Orkiestra Collegium F -  zespół złożony z wybitnych młodych i kreatywnych muzyków - studentów i absolwentów najlepszych polskich Akademii Muzycznych. Pełne pasji interpretacje Collegium F przysporzyły orkiestrze uznania ze strony melomanów i współpracujących z nią artystów. Przez ponad dziesięć lat swojej działalności orkiestra współpracowała z wieloma znanymi artystami, m.in.: AudioFeels, Alicją Majewską, Arturem Andrusem, Ireną Santor, Edytą Górniak, Leszkiem Możdżerem, Michałem Szpakiem, Iwoną Hossą, czy Bogusławem Kaczyńskim.

Aleksandra Kujawiak

  • Czardasz - koncert z cyklu Speaking Concerts
  • 30.01, g. 17
  • Aula UAM
  • bilety: 94-207 zł

© Wydawnictwo Miejskie Posnania 2022