O którkowzroczności

Opracowanie w 2010 r.: dr med. Andrzej Grzybowski *
Konsultant wojewódzki w dziedzinie okulistyki
Oddział Okulistyczny Wielospecjalistycznego Szpitala Miejskiego im. J. Strusia w Poznaniu z Zakładem Opiekuńczo-Leczniczym SPZOZ

Krótkowzroczność nie jest chorobą, lecz wadą wzroku. Istotą krótkowzroczności jest zniekształcenie widzenia wskutek ogniskowania się promieni równoległych w oku nieakomodującym przed siatkówką zamiast na siatkówce, jak ma to miejsce w oku miarowym. Obraz z dali w krótkowzroczności jest zamazany, a wrażenie wzrokowe krótkowidza jest nieostre. Krótkowidz lepiej widzi z bliska, dlatego pomaga sobie przysuwając przedmiot bliżej oczu. Patrząc w dal w warunkach dobrego oświetlenia krótkowidz pomaga sobie mrużąc oczy, co zmniejsza rozproszenie obrazu na siatkówce. Międzynarodowa nazwa krótkowzroczności "myopia" pochodzi właśnie od tego zachowania (myopia - w języku greckiego znaczy mrużyć). Osoby z niewielką krótkowzrocznością widzą źle przedmioty odległe, natomiast widzenie z bliska nie jest zaburzone. Przy dużym stopniu wady (powyżej -6,0 D) gorsze jest zarówno widzenie do dali jak i do bliży i charakterystyczne jest, że osoby te czytają przysuwając tekst bardzo blisko oczu.

Przyczyny krótkowzroczności:

 Pochodzenie krótkowzroczności nie jest do końca wyjaśnione. Jest to z pewnością najczęstsza spośród wad wzroku. Krótkowzroczność dotyczy około 30% Europejczyków oraz ok. 50-60% Azjatów.
Należy jednak odróżnić typową wadę wzroku, obejmująca najczęściej wartości małej (do -4 dioptrii) i średniej krótkowzroczności (od -4 do -6 dioptrii) od zwyrodnienia siatkówki w przebiegu krótkowzroczności wysokiej (powyżej -6,0 dioptrii). Pierwsza wymaga jedynie korekcji optycznej. Postać ta rozwija się zazwyczaj u dzieci w wieku szkolnym.

W drugiej postaci dochodzi do nadmiernego wzrostu wymiaru przednio-tylnego gałki ocznej, która staje się zbyt długa w stosunku do siły łamiącej ośrodków optycznych oka. W tej postaci wada ma tendencję do progresji wraz z upływem lat, a w rzadkich przypadkach może dochodzić nawet do -40,0 dioptrii. Nadmierne powiększenie gałki ocznej spowodowane jest głównie czynnikami genetycznymi (dziedziczenie autosomalne dominujące lub recesywne) i niesie ze sobą zwiększone ryzyko występowania szeregu uszkodzeń siatkówki oraz takich chorób oczu, jak m.in. odwarstwienia siatkówki i zaćmy.

Objawy:

  • widzenie obrazu za mgłą,
  • mrużenie oczu,
  • nieostry kształt przedmiotów
  • słabe widzenie przedmiotów odległych

Profilaktyka
Nieznane są obecnie żadne metody zapobiegania lub hamowania rozwoju krótkowzroczności. Badania epidemiologiczne wskazują, że najlepszym sposobem zapobiegania krótkowzroczności wśród dzieci jest spędzanie min. 1-2 godzin dziennie na świeżym powietrzu i aktywność ruchowa powiązana z czynnościami wymagającymi patrzenia w dal, np. jazda na rowerze, na rolkach, biegi, gry zespołowe, etc. Do krótkowzroczności ma usposabiać również: wcześniactwo, spanie przy świetle do drugiego roku życia.

sieci społecznościowe