Zostali w naszej pamięci

Przypominamy sylwetki wybitnych poznaniaków, związanych z kulturą, którzy odeszli w minionym roku. Swoim życiem na zawsze wpisali się w dzieje naszego miasta. Będziemy o nich pamiętać!

Zdjęcie czarno-białe, kobieta w okularach, w białej koszuli, z ręką na sercu - grafika artykułu
Izabella Cywińska, fot. Teatr Nowy w Poznaniu

Izabella Cywińska (1935-2023)

Jeśli nawet nie umiemy wymienić reżyserowanych przez nią spektakli, to jednak obudzeni w środku nocy wyrecytujemy: "Oskarżony: Czerwiec pięćdziesiątsześć". To był pamiętny rok 1981. Cywińska do Teatru Nowego przyjechała z Kalisza, opromieniona sławą zdolnej reżyserki i organizatorki. Zarówno tam, jak i w Poznaniu stworzyła znakomity, zgrany zespół i rozpoczęła z nim marsz ku sukcesom. W Teatrze Nowym pracowała od 1973 do 1989 roku, kiedy to została powołana na stanowisko ministra kultury w rządzie Tadeusza Mazowieckiego. Po krótkim ministerialnym epizodzie wróciła do teatru, ale już nie do Poznania. Związała się z warszawskim Ateneum. Reżyserowała popularny serial telewizyjny Boża podszewka, napisała interesujące wspomnienia Dziewczyna z Kamienia.

prof. Marceli Kosman (1940-2023)

Zawdzięczamy mu mnóstwo wiadomości i wzruszeń związanych z bohaterami najsłynniejszych powieści Sienkiewicza. Wraz z nim podążaliśmy tropami m.in. Kmicica, Wołodyjowskiego i Zbyszka z Bogdańca, zadziwieni ogromem wiedzy Profesora i wdzięczni za zrozumiały język. Prowadził nas także w odleglejsze epoki, do starożytnego Rzymu. Nad wyraz cenił sobie spotkania z czytelnikami swoich książek, ośmielał ich do zadawania pytań. Uwielbiany za rzetelnie  przekazywaną wiedzę przez studentów UAM i innych uczelni. Był nie tylko świetnym popularyzatorem historii, ale przede wszystkim cenionym badaczem dawnych epok - okresu Wielkiego Księstwa Litewskiego, postaci Władysława Jagiełły, królowej Bony Sforzy, władców Litwy i Białorusi, polskich prymasów. Wzrastał w Poznaniu pod okiem wybitnych uczonych, Henryka Łowmiańskiego i Gerarda Labudy. Kierował m.in. Biblioteką Kórnicką.

Lech Konopiński (1931-2023)

Niewątpliwie człowiek renesansu: dziennikarz, autor tysięcy wierszy, setek piosenek, wspaniały gawędziarz, znawca gwary i także - przez krótki czas - pracownik naukowy Instytutu Przemysłu Włókien Łykowych z tytułem doktora! Zadebiutował w "Szpilkach" w 1954 roku, pierwszą książkę wydał w 1960. Publikował w "Kaktusie" i w "Gazecie Poznańskiej". Napisał 70 książek w rekordowym nakładzie 5 milionów egzemplarzy! Piosenki z jego tekstami śpiewały i śpiewają znane piosenkarki - Anna Jantar czy Eleni, a także - te z tekstami w gwarze - kapele Zza Winkla czy Junki z Buku. Autor wielu pozycji dla dzieci, gorąco przyjmowany na spotkaniach autorskich. Miał jeszcze czas na filatelistykę! Uhonorowany m.in. tytułem Zasłużony dla Miasta Poznania i Orderem Uśmiechu.

Andrzej Sikorski (1953-2023)

Archeolog i poeta, człowiek wielkiej pracy, delikatności i wielu talentów. Bardzo nam go brakuje...  Prowadził prace badawcze m.in. na Ostrowie Tumskim, Śródce, a ostatnio wiele energii i umiejętności poświęcił wykopaliskom na placu Kolegiackim. Prof. Hanna Kóčka-Krenz, jego szefowa z UAM, mówiła, że ma intuicję badawczą. Zawsze chętny do dzielenia się swą wiedzą archeologiczną, ale także talentem poetyckim. Zachęcał innych do pisania i przez 30 lat (!) wydawał - najczęściej własnym sumptem - antologię wierszy o Bożym Narodzeniu. U ojców karmelitów przez wiele lat prowadził Piwnicę Duchową. Był częstym gościem w Muzeum-Pracowni J.I. Kraszewskiego, w VII LO i u Jana Majewskiego w Aptece "Pod Złotym Lwem". Świetnie radził sobie w radiu Emaus, gdzie prowadził audycję dla dzieci.   

Prof. Jan Skuratowicz (1946-2024)

Za Architekturę Poznania 1890-1918 otrzymał Nagrodę Naukową Miasta Poznania. Wtedy poznańską secesję zaczęli badać i doceniać inni uczeni, a zachwycać się nią mieszkańcy. Pozostał wierny tej tematyce, ale się do niej nie ograniczał. Akademia Lubrańskiego, zamek w Sierakowie, wielkopolskie budownictwo folwarczne, dwory i pałace, styl narodowy - to, w wielkim skrócie, jego zainteresowania badawcze. Świetnie opowiadał, z pasją przekonywał do swoich odkryć. Przez całe życie związany z UAM, wiele lat i swej energii poświęcił "Kronice Miasta Poznania". Działał nie tylko na polu naukowym: był radnym Poznania na początku lat 90., gdy odradzała się samorządność. Urodzony polemista, doceniany nie tylko w kręgach naukowych i politycznych, ale i przez liczne studenckie roczniki.

Major Zenon Wechmann (1927-2024)

Zasłużony dla Miasta Poznania, Świadek Historii, przewodniczący Wojewódzkiej Rady Kombatantów i Osób Represjonowanych. Urodzony w Poznaniu, od młodości zaangażowany w pracę społeczną. W latach 50. skazany za działalność w konspiracyjnym harcerstwie. Skróconą do trzech lat karę odsiadywał w więzieniu w Rawiczu. Zdążył jednak na Poznański Czerwiec! W 1981 roku pracował w redakcji niezależnego pisma "Harcerska Kuźnia". W stanie wojennym działał w podziemiu, organizując m.in. pomoc dla rodzin internowanych. W Poznaniu otoczony powszechną sympatią, obecny na wszystkich patriotycznych uroczystościach, ośmielał wszystkich uśmiechem i życzliwością. Rok temu, w Święto Niepodległości, uhonorowany Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski.

Grażyna Wrońska

 © Wydawnictwo Miejskie Posnania 2024