Powstanie Wielkopolskie jest jednym z dwóch wygranych polskich powstań narodowych oraz ostatnim etapem tzw. najdłuższej wojny nowoczesnej Europy
Powstanie, które wybuchło 27 grudnia 1918 r., było zbrojnym wystąpieniem polskich mieszkańców Wielkopolski przeciwko państwu niemieckiemu. Polacy domagali się powrotu ziem zaboru pruskiego do Polski, która w tym czasie umacniała swą niepodległość. Iskrą, która wznieciła zryw, był przyjazd do Poznania polskiego pianisty i działacza niepodległościowego Ignacego J. Paderewskiego. Powstańcy w krótkim czasie opanowali prawie całą Wielkopolskę. Powstanie zakończyło się 16 lutego 1919 r. rozejmem w Trewirze. Na jego mocy zasady rozejmu kończącego I wojnę światową zostały rozszerzone na front powstańczy.
Geneza zrywu jest złożona i sięga czasów rozbiorów, w wyniku których zachodnie ziemie Polski znalazły się w rękach niemieckich. Początkowo w utworzonym na terenie Wielkopolski Wielkim Księstwie Poznańskim Polacy mieli dużą autonomię, jednak z czasem ziemie Wielkopolski zaczęto traktować jako jedną z pruskich prowincji, a mieszkańców poddano licznym represjom. 5 grudnia 1948 r. Wielkie Księstwo przemianowano na Prowincję Poznańską. Po 1870 r. Polacy zamieszkujący Wielkopolskę stali się mniejszością narodową państwa niemieckiego, a procesy germanizacji uległy zaostrzeniu (zwalczano Kościół katolicki, polski ruch narodowy i ruch robotniczy, powołano Komisję Kolonizacyjną, która skupywała ziemię w celu osadzenia na niej osób narodowości niemieckiej). Aby przeciwdziałać działalności represyjnej Polacy organizowali się w stowarzyszenia oświatowe, spółdzielcze, samopomocowe oraz polityczne. Niektóre z nich, np. "Sokół" i "Skaut", przeprowadzały tajne szkolenia wojskowe.
Wybuch I wojny światowej spowodował wzrost nadziei Polaków na szybkie odzyskanie niepodległości. Część drużyn "Sokoła" i "Skauta" przeformowano w grupy "bojowo-niepodległościowe". Choć organizacje te zdelegalizowano po zawarciu pokoju państw centralnych z Rosją, to ich członkowie prowadzili działalność tajną. 15 lutego 1918 r. w Poznaniu założono Polską Organizację Wojskową (POW) dla zaboru pruskiego. Na jej czele stanął Wincenty Wierzejewski. W 1918 r. na terenie zaboru pruskiego powstała ponadto sieć lokalnych Komitetów Obywatelskich, mieszkańcy Wielkopolski zaczęli organizować tajne struktury wojskowe, gromadzić broń i amunicję, a w Poznaniu utworzono Radę Żołnierską Cytadeli.
11 listopada 1918 r. Niemcy skapitulowały. W tym samym czasie powołano Straż Obywatelską, która przejęła zadania policji. Straż została wkrótce zdominowana przez Polaków. Na czele polskich Komitetów Obywatelskich stanął Centralny Komitet Obywatelski, który wyłonił tymczasowy Komisariat w składzie: ks. Stanisław Adamski, Wojciech Korfanty i Adam Poszwiński. Komisariat stanął na czele Tymczasowej Rady Ludowej, którą utworzono w wyniku powiększenia CKO. 12 listopada Jarogniew Drwęski został tymczasowym prezydentem Poznania, a w wyniku zamachu na ratusz, gdzie obradował zdominowany przez Niemców Wydział Wykonawczy Rady Robotników i Żołnierzy, Polacy uzyskali kontrolę nad Komendą Miasta Poznania i dowództwem V Korpusu. 15 listopada władze niemieckie, zaniepokojone doniesieniami o rzekomym marszu legionistów Piłsudskiego w kierunku Poznania, postanowiły powołać siły wojskowe mające bronić prowincje wschodnie.