Pałac wybudowany został dla marszałka wielkiego litewskiego Władysława Gurowskiego na miejscu dwóch średniowiecznych kamienic, w zachodniej pierzei rynku. Barokowo-klasycystyczne formy (to jedna z pierwszych klasycystycznych budowli w Wielkopolsce) nadał pałacowi w l. 1785-87 Antoni Höhne. Wielkopański charakter rezydencji podkreślał ogród założony na zapleczu gmachu. Od 1808 do 1872 r. pałac należał do Działyńskich, zasłużonej wielkopolskiej rodziny, która swą główną siedzibę miała w Kórniku. W czasie zaborów był to ważny ośrodek życia narodowego: odbywały się w nim publiczne wykłady polskich uczonych stanowiące namiastkę uniwersytetu, organizowano wystawy gospodarcze oraz imprezy kulturalne. W 1924 r. pałac stał się częścią fundacji Zakłady Kórnickie, utworzonej przez Władysława Zamoyskiego. Spalony w 1945 r., został odbudowany w l. 1953-57, wg projektu Aleksandra Holasa.
Do wnętrza budowli prowadzą dwie bramy, przez które dawniej wjeżdżały powozy konne. Fasadę dwupiętrowego gmachu wieńczy tympanon z herbem Działyńskich - Ogończyk oraz attyka, którą wypełniają płaskorzeźby przedstawiające sceny antyczne: pochód ofiarny (uzbrojeni żołnierze prowadzą byka i dwóch jeńców) oraz triumfalny pochód żołnierzy przy rydwanie. Nad attyką umieszczone są panoplia i figura pelikana - symbolu ofiarności i poświęcenia.
Najpiękniejszym pomieszczeniem pałacu jest znajdująca się na pierwszym piętrze Sala Czerwona, z której można wyjść na zajmujący całą szerokość fasady balkon. W sali, której nazwa pochodzi od koloru ścian, znajdują się dwie pary stiukowych posągów przedstawiających Władysława Łokietka z Kazimierzem Wielkim oraz Władysława Jagiełłę z bratem Witoldem. Także obecnie odbywają się tu koncerty i ciekawe imprezy.
Właścicielem pałacu jest dziś Polska Akademia Nauk; mieści się w nim m.in. filia Biblioteki Kórnickiej.
Więcej o zabytkach na Starym Rynku w przewodniku multimedialnym
Wróć do listy