Powszechny Spis Rolny 2020

Od 1 września na terenie całego kraju - w tym w Poznaniu - odbywa się Powszechny Spis Rolny. Pandemia koronawirusa może jednak sprawić, że bezpośredni kontakt z ankieterem będzie niemożliwy. W tej sytuacji podstawowymi i jednocześnie najbezpieczniejszymi formami udziału w spisie jest samospis przez internet oraz wywiad telefoniczny.

W lewej części plakatu biały napis na zielonym tle: "Powszechny Spis Rolny. 1.09.-30.11.20". Po prawej na pierwszym planie rolniy, na drugim pole. - grafika artykułu
Od 1 września na terenie całego kraju prowadzony jest Powszechny Spis Rolny.

Spis potrwa do 30 listopada i obejmie wszystkie gospodarstwa rolne, zarówno te należące do rolników, jak i te użytkowane przez osoby prawne czy jednostki organizacyjne. Zgodnie z ustawą udzielenie informacji ankieterom jest obowiązkowe, rolnik ma jednak możliwość wyboru formy spisu. 

Najłatwiej na pytania odpowiedzieć online, przez aplikację dostępną pod adresem:https://spisrolny.gov.pl. Wchodząc na stronę, trzeba wskazać czy prowadzi się gospodarstwo jako osoba fizyczna, czy jako firma lub organizacja - od tego zależy bowiem sposób logowania. Użytkownik gospodarstwa indywidualnego może się zalogować podając swój PESEL oraz jeden z numerów identyfikacyjnych wykorzystywanych w systemach administracji publicznej. Może też zrobić to poprzez Profil Zaufany, e-dowód lub konta niektórych banków. Firmy lub organizacje wykorzystują do logowania swój identyfikator i hasło z portalu sprawozdawczego GUS.

Samospis przez internet ma szereg zalet - można wziąć udział w badaniu w dogodnym dla siebie momencie, przerwać wypełnianie formularza i wrócić do niego w ciągu 14 dni, cofnąć się do pytań, na które już się odpowiedziało i poprawić dane, jeśli ma wątpliwości. Ponadto pytania opatrzone są wyjaśnieniami, definicjami i dodatkowymi informacjami. Jeśli formularz zostanie wypełniony poprawnie użytkownik na koniec otrzyma potwierdzenie. 

Obowiązek spisowy można spełnić także telefonicznie. Rolnicy, którzy nie posiadają dostępu do internetu lub mają trudności z wypełnieniem formularza online mogą zadzwonić na infolinię pod numer 22 279 99 99 (czynną od poniedziałku do niedzieli w godz. 8:00-20:00). Ankieterzy przeprowadzą wywiad telefoniczny, a odpowiedzi zapiszą w elektronicznym formularzu. 

Ponadto, w ramach metod uzupełniających spis, z rolnikami będą kontaktować się rachmistrzowie spisowi. Będą oni realizowali badania m.in. metodą wywiadu telefonicznego. W tym przypadku sposób przeprowadzenia spisu będzie podobny, jak przy samospisie przez telefon, jednak tym razem kontakt z gospodarstwem rolnym inicjować będzie ankieter. Badania będą prowadzone od 16 września do 30 listopada. 

Ustawa o powszechnym spisie rolnym 2020 przewiduje także udział w badaniu rachmistrzów terenowych, przeprowadzających ankiety w formie wywiadu bezpośredniego. Powinni oni rozpocząć pracę 1 października, jednak uruchomienie tego kanału zbierania danych będzie zależało od sytuacji epidemicznej w kraju.

Przypomnijmy, udział w spisie jest obowiązkowy. Rolnik ma jednak prawo wyboru formy udziału w badaniu, ale jedynie do czasu kontaktu z rachmistrzem telefonicznym lub terenowym. Oznacza to, że rolnik, który nie zrealizował badania przez internet do chwili telefonu od ankietera, nie rozpoczął wypełniania formularza spisowego, lub jeśli od rozpoczęcia pracy z formularzem upłynęło 14 dni - nie może odmówić odpowiedzi na pytania spisowe. 

O co pytają ankieterzy? 

Badanie obejmuje nie tylko użytkownika gospodarstwa, ale też jego rodzinę pracującą przy produkcji rolniczej (mieszkającą wspólnie i oddzielnie), kierującego gospodarstwem, osoby pracujący w ramach pomocy sąsiedzkiej, pracowników najemnych (stałych i dorywczych) oraz kontraktowych (z firm zewnętrznych), także cudzoziemców. 

Pytania dotyczą pracy w gospodarstwie rolnym w ciągu 12 miesięcy - od 2 czerwca 2019 r. do 1 czerwca 2020 r. Ważny jest nie tylko fakt wykonywania danego zajęcia, ale też m.in. kwestia nakładu pracy, czyli czas poświęcony produkcji rolniczej i organizacji gospodarstwa (liczony w etatach lub jego częściach).

Drugi blok pytań dotyczy bieżącej aktywności ekonomicznej - od 26 maja do 1 czerwca 2020 r. Obejmuje on użytkownika gospodarstwa rolnego oraz mieszkających i pracujących z nim członków rodziny. Chodzi o każdą działalność przynoszącą dochód (w formie pieniężnej lub niepieniężnej). Pozwoli to stwierdzić, czy praca w gospodarstwie rolnym jest dla użytkownika i członków jego rodziny zajęciem jedynym czy dodatkowym. 

W Powszechnym Spisie Rolnym 2020 zbierane są też informacje dotyczące faktu wykonywania innej niż rolnicza działalności zarobkowej, związanej z gospodarstwem rolnym, w tym m.in.: agroturystyki, rękodzieła, przetwórstwa produktów rolnych, produkcji energii odnawialnej, przetwarzania surowego drewna, akwakultury czy leśnictwa. 

Kierujący gospodarstwem rolnym będzie odpowiadają także na pytania, m.in. o poziom wykształcenia ogólnego i rolniczego, uczestnictwo w kursach doszkalających, doświadczenie w kierowaniu gospodarstwem rolnym czy posiadanie tzw. planu bezpieczeństwa, czyli zasad ochrony zdrowia i życia.

Wszystkie te zagadnienia posłużą analizie rolnictwa jako rynku pracy. Zbadana zostanie też sytuacja społeczno-gospodarcza polskiego rolnictwa. Odpowiedzi na wspomniane pytania, w powiązaniu z innymi danymi przekazanymi w spisie, pomogą określić przy jakiej wielkości gospodarstwa, skali produkcji rolniczej i jej rodzaju, prowadzenie takiej działalności wymaga nie tylko pełnego zaangażowania zawodowego rolnika i jego rodziny, ale też zatrudnienia dodatkowych pracowników.

Ostatni Powszechny Spis Rolny przeprowadzono w 2010 roku. 

Zobacz także: 

JZ