Zmiany w opłatach na targowiskach

Po tym, jak Chiny zrezygnowały z przyjmowania europejskich odpadów, sytuacja na rynku zmieniła się dramatycznie. Koszty ich odbioru i utylizacji wzrosły trzykrotnie. Dlatego spółka "Targowiska" zmuszona jest zmienić zasady opłat i wprowadzić tzw. czynsz zmienny. To, ile kupcy zapłacą za odbiór odpadów, będzie w dużej mierze zależało od nich samych.

Im mniej śmieci będą produkować kupcy, tym niższe będą opłaty - grafika artykułu
Im mniej śmieci będą produkować kupcy, tym niższe będą opłaty

"Targowiska" sp. z o.o. jest jednoosobową spółką Miasta Poznania i została powołana w celu realizacji zadań własnych gminy. Miasto Poznań posiada w niej 100 proc. udziałów, ale jako spółka prawa handlowego "Targowiska" sp. z o.o. finansuje się sama. 

Budżet spółki na dany rok określany jest na podstawie corocznego planu rzeczowo - finansowego. Prace nad tym dokumentem na rok 2020 trwały od października 2019 roku. W oparciu o dane za lata ubiegłe zaplanowano wzrost kosztów wywozu odpadów o około 10-30 proc. w zależności od branży. 

Dla przykładu: w 2018 r. koszt wywozu odpadów wynosił 301,95 tys. zł brutto, a rok później była  to kwota 401,5 tys. zł brutto. W planie rzeczowo-finansowym na rok 2020 koszt wywozu odpadów zaplanowano na 475,20 tys. zł. brutto. 

Chiny mówią "nie" europejskim śmieciom

Sytuacja na światowym rynku związanym z utylizacją odpadów zmieniła się znacznie, gdy Chiny zaprzestały przyjmowania z rynku europejskiego plastiku i opakowań. Europa stanęła przed koniecznością utylizacji wszystkich własnych śmieci, co spowodowało kilkusetprocentowe podwyżki kosztów ich odbioru dla wytwórców odpadów. 

Podwyżki wynikają również z nowej, przyjętej przez Sejm ustawy o odpadach oraz ustawy o porządku i czystości w gminach. Przepisy te nakładają dodatkowe obostrzenia na instalacje odpadów takie jak: zmniejszenie strumienia odpadów, dodatkowe instalacje przeciwpożarowe oraz kamery online dostępne całą dobę. Przekłada się to bezpośrednio na wzrost kosztów utylizacji śmieci na rynku europejskim. 

Firmy zajmujące się odbieraniem i recyklingiem odpadów stanęły przed wyzwaniem zmiany technologii utylizacji otrzymywanych śmieci. Do tej pory czysta makulatura była odbierana przez firmy bezpłatnie ze względu na możliwość jej sprzedaży. Powodowało to również obniżenie kosztów odbioru innych odpadów takich jak np. opakowania zmieszane na targowiskach. Obecnie odbiór makulatury i opakowań jest płatny.

Koszty wzrosły trzykrotnie

Sytuacja na świecie dotknęła również Poznań. Każdego roku spółka "Targowiska" organizuje przetarg na odbiór śmieci z targowisk. W marcu 2020 r. rozpoczęła procedurę zamówienia publicznego na odbiór i transport odpadów z placów targowych, jarmarków i kiermaszy. Zamówienie obejmowało okres od 1 maja 2020 do 30 kwietnia 2021.. 

W odpowiedzi na ogłoszenie o przetargu wpłynęła tylko jedna oferta. Kwota brutto wynosiła aż 1,68 mln zł brutto a więc niemal trzy razy więcej, niż założona przez spółkę wartość. 

W związku z tym pierwszy przetarg został unieważniony. Aby znaleźć najlepsze rozwiązanie i nie narażać kupców na wzrost cen, spółka podjęła decyzję o ogłoszeniu kolejnego, tym razem unijnego przetargu, licząc na zgłoszenie się wielu oferentów i uzyskanie niższej ceny. 

Przetarg unijny został ogłoszony w kwietniu 2020 r. a rozstrzygnięty 18 maja tego roku. Do czasu jego rozstrzygnięcia, aby zachować płynność odbioru odpadów z targowisk, spółka musiała zawrzeć umowę na ich wywóz w trybie bezprzetargowym. Poniosła wobec tego dodatkowe, niezaplanowane koszty. 

Jedynym oferentem w przetargu unijnym była firma Remondis, która podtrzymała swoją ofertę złożoną w pierwszym przetargu. Spółka "Targowiska" nie miała wyjścia, musiała ją przyjąć.

Nowość: czynsz zmienny

Ta sytuacja spowodowała, że konieczna jest zmiana opłat eksploatacyjnych dla kontrahentów - w zależności od rodzaju prowadzonej działalności handlowej, ilości i rodzaju wytwarzanych odpadów. Opłata ta - nazwana czynszem zmiennym - będzie naliczana przez spółkę Targowiska "z dołu", po otrzymaniu z Remondis szczegółowej faktury dla każdego targowiska oddzielnie.

Czynsz zmienny to opłata eksploatacyjna, która zostanie doliczona na fakturze od lipca 2020. Dotyczy kupców posiadających umowę najmu ze spółką. Dla klientów handlujących doraźnie i na rezerwacjach zostanie wprowadzona opłata zryczałtowana.

Czynsz zmienny to koszt wywozu odpadów za dany miesiąc, od którego odejmuje się koszt wywozu odpadów dla każdego targowiska zaplanowany na dany miesiąc w planie rzeczowo- finansowym na rok 2020. W danym miesiącu czynsz ten będzie ulegał zmianie, w zależności od kwoty rzeczywiście poniesionych kosztów wywozu, wynikających z ilości wygenerowanych przez kupców odpadów.

Kwota przetargu nie jest kwotą zryczałtowaną, a wynika z faktycznej ilości wywożonych odpadów, dlatego to kupcy mają realny wpływ na ponoszone koszty. Im mniej śmieci będą produkować, tym niższe będą opłaty.

Bycie "eko" się opłaci!

Aby obniżyć koszty wywozu odpadów, spółka proponuje kupcom ich rzetelną segregację, szczelne zapełnianie pojemników na odpady (np. poprzez składanie i zgniatanie kartonów oraz opakowań przed wyrzuceniem ich do pojemników) oraz przede wszystkim stosowanie opakowań wielorazowych. Tylko takie działania mogą doprowadzić do obniżenia kosztów wywozu. 

Jak może to wyglądać w praktyce? W czerwcu - czyli w miesiącu, w którym generowane są największe ilości śmieci - dla stanowiska handlowego na Rynku Jeżyckim z branży owoce-warzywa,  przy zachowaniu obecnej liczby pojemników na odpady opakowaniowe i makulaturę (9 sztuk), odbieranych 7 razy w tygodniu, koszt wywozu odpadów wyniesie 274,55 zł.

Również w czerwcu dla tego samego stanowiska kwota ta może obniżyć się do 141,30 zł, pod warunkiem, że kupcy wprowadzą opakowania wielorazowego użytku (np. drewniane skrzynki lub plastikowe pojemniki), co pozwoli zmniejszyć liczbę pojemników na śmieci z 9 do 5.

Dla tego samego stanowiska w lipcu - miesiącu, w którym generuje się mniej śmieci - przy zachowaniu 5 pojemników na odpady opakowaniowe i makulaturę (dzięki wprowadzeniu przez kupców opakowań wielokrotnego użytku), odbieranych 5 razy w tygodniu - koszt wyniesie tylko 112,48 zł.

AW