Jan Sebastian i jazz

Wysublimowane barokowe brzmienia i poszukujące jazzowe improwizacje - czy cokolwiek może je łączyć? Wbrew pozorom bardzo wiele, a ich powiązania pokażą artyści podczas kolejnego Speaking Concertu Jazz Sebastian Bach.

. - grafika artykułu
Marcin Sompoliński, fot Piotr Łysakowski

Jedną z cech muzyki barokowej była... improwizacja. Choć znamy i korzystamy z jej nutowych zapisów, zanotowana muzyka to jedynie część tego, co słyszeli ówcześni słuchacze. Kompozytorzy notowali zarys głosów, a, przykładowo, dodanie do nich ozdobników leżało po stronie wykonawców. Szanujący się muzyk musiał wówczas znać szereg zasad i mieć umiejętności, które pozwoliłyby mu na wykonanie utworu uzupełnionego o dodatkowe, niezapisane elementy. Niektórzy wykorzystywali pozostawioną dowolność do popisywania się, w czym prym wiodły gwiazdy barokowej opery na czele z kastratami. Duże pole do improwizacji pozostawiały także partie basso continuo, czyli basowy akompaniament utworu. Na podstawie prostej linii basowej opatrzonej dodatkowymi symbolami muzycy musieli rozczytać zamierzony plan harmoniczny i na jego bazie tworzyć akompaniament. Ruch wykonawstwa historycznego stara się poszukiwać dawnych brzmień i ma na tym polu duże osiągnięcia, jednak prawdziwe oblicze barokowej muzyki chyba na zawsze owiane będzie pewną tajemniczością.

Bez improwizacji nie można wyobrazić sobie także jazzu. Jednak to nie jedyny element, który może łączyć te dwa muzyczne światy. Ma to pokazać koncert Jazz Sebastian Bach, podczas którego zaproszeni muzycy jazzowi zmierzą się z kompozycjami Jana Sebastiana Bacha. Nie będzie to pierwszy raz, gdy muzyka lipskiego kantora inspiruje innych artystów (osiągnięcia jego czasów wręcz zdefiniowały następne 250 lat w muzyce), ani pierwsze jazzowe spojrzenie na muzykę klasyczną. Jednak jak zawsze przy takich zderzeniach efekt może być spektakularny.

Podczas Speaking Concertu wystąpi słynny pianista, kompozytor i aranżer Andrzej Jagodziński wraz z perkusistą Czesławem Bartkowskim i kontrabasistą Adamem Cegielskim. Już w latach 90. trio sięgnęło po muzykę klasyczną: najpierw Chopina, a później, w latach dwutysięcznych, Beethovena. Nowym źródłem inspiracji dla Jagodzińskiego jest muzyka Bacha. W dorobku jazzmana nie brakuje także aranżacji na większe obsady, jak i autorskich kompozycji, takich jak Koncert fortepianowy g-moll na trio jazzowe i orkiestrę oraz Requiem.

Oprócz tria Jagodzińskiego, na scenie pojawią się też inny goście: wokalistka, laureatka Fryderyka za płytę Tutaj mieszkam Agnieszka Wilczyńska i współpracujący z kilkoma scenami operowymi w kraju tenor Aleksander Kunach. Na violi da gamba (instrumencie strunowym popularnym w renesansie i baroku) zagra Justyna Rekść-Raubo, a na klawesynie Natalia Hyżak. Całość poprowadzi i zadyryguje, zgodnie z tradycją Speaking Concertów, Marcin Sompoliński. Towarzyszyć mu będzie Orkiestra Collegium F.

Podczas samego koncertu z pewnością nie zabraknie zabawnych anegdot, interesujących faktów i odpowiedzi na pytania, które organizatorzy stawiają w swoich zapowiedziach. Uzupełnieniem muzyki i opowieści mają być projekcje filmowe. Jazz Sebastian Bach jest propozycją dla fanów jazzu i muzyki barokowej, ale także dla tych, którym nie po drodze z żadnym z tych gatunków. Muzyczne odkrycia już czekają.

Paweł Binek

  • Speaking Concert Jazz Sebastian Bach
  • Trio Andrzeja Jagodzińskiego, Marcin Sompoliński, Orkiestra Collegium F
  • 25.09, g. 17
  • Aula UAM
  • bilety 69-149 zł

@ Wydawnictwo Miejskie Posnania 2022