Malta zaleje Poznań kulturą

Od 20 do 28 czerwca odbędzie się w Poznaniu 35. Malta Festival. To multidyscyplinarne wydarzenie, w którym spotykają się teatr, taniec, muzyka, sztuki wizualne, film oraz formy performatywne, tworząc unikalny, otwarty na eksperymenty program. Jubileuszowa edycja imprezy połączy tradycję z nowymi trendami, zabawę z refleksją, a przede wszystkim sztukę z publicznością.

Tilda Swinton podczas przedstawienie "Embodying Pasolini" - grafika artykułu
Jedną z największych gwiazd tegorocznej Malty będzie z pewnością Tilda Swinton. W Poznaniu zaprezentuje "Embodying Pasolini" fot. Malta Festival

Malta Festival to jedno z najważniejszych wydarzeń kulturalnych w Polsce i Europie Środkowo-Wschodniej, które od ponad trzech dekad kształtuje przestrzeń dialogu między różnymi dziedzinami sztuki, kulturami i ideami. Festiwal nie ogranicza się do scen zamkniętych - wychodzi na ulice, place i w przestrzenie publiczne, angażując szeroką publiczność i przekształcając miasto w dynamiczną scenę artystyczną. Kluczowym elementem Malty jest jej społeczny i inkluzywny charakter.  

Malta jest także przestrzenią refleksji nad współczesnymi problemami - od kwestii ekologicznych po społeczne i polityczne - często w kontekście globalnym. Konsekwentnie stawia na różnorodność i promuje wartości, takie jak wspólnota, równość, dialog międzykulturowy i wolność ekspresji. W 2024 roku pod mecenatem Dominiki Kulczyk festiwal odrodził się z kobiecą energią i rozwija się w nowych kierunkach, zapraszając do Poznania najciekawsze kulturalne zjawiska z całego świata. Dzięki temu wydarzenie to nie tylko zachwyca artystycznie, ale także inspiruje do zmiany i zaangażowania.

Tilda z Pasolinim

Jedną z największych gwiazd tegorocznej Malty będzie z pewnością Tilda Swinton. Gwiazda światowego kina, która równie dobrze czuje się w hollywoodzkich, jak i w niszowych produkcjach. 

W Poznaniu zaprezentuje "Embodying Pasolini". To autorski hołd aktorki i historyka sztuki Oliviera Saillarda dla słynnego włoskiego reżysera, Piera Paola Pasoliniego. Wystawiany raz do roku w wybranym miejscu na świecie spektakl, w 2025 będzie można zobaczyć wyłącznie w Poznaniu, od 20 do 23 czerwca. 

W "Embodying Pasolini" Swinton przymierza na scenie blisko trzydzieści kostiumów i rekwizytów. Zaprojektowane one zostały przez Danila Donatiego, a wykonane w atelier Farani na potrzeby wyprzedzających swoje czasy filmów autorstwa filozofa i skandalisty Piera Paola Pasoliniego. Wśród prezentowanych kostiumów znajdują się chociażby bogato zdobiona szata biblijnego Heroda z Ewangelii wg św. Mateusza (1964), przystrojony piórami kostium i korona królowej Jokasty z Króla Edypa (1967), a także stroje z legendarnego Salò, czyli 120 dni Sodomy (1975). 

Na scenie Tildzie towarzyszy pomysłodawca spektaklu Olivier Saillard, uznany na arenie międzynarodowej francuski historyk sztuki, wieloletni pasjonat twórczości Pasoliniego, kurator wystaw oraz performansów poświęconych modzie.

Holland na Malcie

Bohaterką drugiego weekendu Malta Festival będzie Agnieszka Holland. Jubileuszową, 35. edycję uświetnią premiery dwóch scenicznych projektów wzorowanych na jej twórczości. Pierwszy z nich to opera "Głos Potwora: Opera inspirowana Europa Europa Sallego Perela i Agnieszki Holland", stworzona przez Agnieszkę Smoczyńską, Roberta Bolesto i Alka Nowaka. Wydarzenie to zwieńczy festiwal i zarazem polską prezydencję w Radzie Unii Europejskiej. Będzie to światowa premiera opery powstałej na zamówienie Malta Festival, Opery Bałtyckiej w Gdańsku i Narodowego Centrum Kultury. Twórcy inspirują się postacią z filmu "Europa Europa" i prawdziwymi losami Salomona Perela, żyda ukrywającego się w czasie drugiej wojny światowej w szeregach Hitlerjugend. 

Równie ważnym wydarzeniem drugiego weekendu festiwalu będzie premiera "Kobiety samotnej" w reżyserii Anny Smolar, spektaklu inspirowanego filmem Agnieszki Holland z 1981 roku. Na ekranie była to historia samotnej matki, Ireny, walczącej o utrzymanie na powierzchni siebie i syna Bogusia. Premiera koprodukowanego przez Malta Festival i Teatr Powszechny w Warszawie spektaklu odbędzie się 14 czerwca w Warszawie. Następnie "Kobieta samotna" zostanie wystawiona w sobotę, 28 czerwca w Poznaniu. Tego samego dnia odbędzie się festiwalowe spotkanie z Agnieszką Holland, Anną Smolar i Agnieszką Smoczyńską. Poprowadzi je Michał Merczyński, inicjator i pomysłodawca obu projektów.

Ruch, taniec, dotyk

Podczas jubileuszowej edycji festiwalu w Poznaniu swoje polskie premiery będą miały aż trzy widowiska teatralne z Europy: włoskie ,,Święto wiosny", hiszpańskie ,,Ultraficción nr. 1 / Odłamki czasu" i francuskie ,,RoZéo". 

,,Święto wiosny" zabierze widzów w jedyną w swoim rodzaju podróż w głąb zmysłowego szaleństwa w dniach 21-22 czerwca. 

Z kolei plenerowe ,,RoZéo", które będzie dostępne bezpłatnie na poznańskim Starym Rynku, to zainspirowany światem naturalnym, zwłaszcza siłą wody i mocą wiatru, podniebny spektakl, w ramach którego artyści zawisają wysoko w powietrzu na linach, uprzężach i różnego rodzaju strukturach, rzucając wyzwanie prawom grawitacji. Łączy elementy cyrkowych widowisk i podniebnej akrobatyki z poetycką audiowizualną narracją i muzyką na żywo, zostanie zaprezentowany czterokrotnie: 21 i 22 czerwca.

W sobotę 21 czerwca, na Polance nad Maltą odbędzie się pierwszy z trzech pokazów ,,Ultraficción nr. 1 / Odłamki czasu"katalońskiego zespołu El Conde de Torrefiel prowadzonego przez Tanyę Beyeler i Pablo Gisberta. To stymulujący wszystkie zmysły eksperyment, zacierający granice między teatrem, doświadczeniem sferycznym i sztukami wizualnymi. Plenerowy spektakl rozpoczyna się w momencie, gdy dzień spotyka się z nocą, i rozpościera się w czasie pomiędzy zachodem słońca a zapadnięciem nocy, wprawiając w ruch zacieranie subtelnej granicy między rzeczywistością a fikcją. To spektakl pozbawiony obrazów, utkany ze słów i dźwięków, bez tradycyjnie rozumianej sceny. Zamiast niej jest polana nad Maltą, otaczający krajobraz i ekran, główny nośnik opowieści. Jak zmieniające się w erze cyfrowej definicje prawdy i fikcji kształtują postrzeganie rzeczywistości? Przekonać się będzie można w dniach 21-23 czerwca.

Święto otwartości

Kolejną z tegorocznych gwiazd będzie Alaska Thunderfuck, która po raz pierwszy wystąpi w Polsce, prezentując swoje autorskie show "An Intimate Evening with Alaska Thunderfuck".

Współautorka święcącego triumfy na Off-Broadwayu show ,,Drag: The Musical" i zwyciężczyni drugiej edycji uwielbianego także w Polsce programu ,,RuPaul's Drag Race All Stars", drag queen Alaska Thunderfuck, pojawi się w Poznaniu ze swoim autorskim widowiskiem, pełnym rozmaitych muzycznych uniesień, w którym towarzyszyć jej będzie pianista. Malta Festival będzie gospodarzem jedynego europejskiego występu tej charyzmatycznej artystki.

Show odbędzie się w piątek, 20 czerwca. Wydarzenie objęte jest patronatem Poznań Pride, w ramach którego 21 czerwca organizowany jest Marsz Równości.

Nie tylko teatr     

Radiohead, Damon Albarn, Jane's Addiction, Beirut, Charlotte Gainsbourg, CocoRosie, Devendra Banhart i ANOHNI and the Johnsons to tylko niektóre muzyczni artyści, którzy tworzyli historię festiwalu. W tym roku niekwestionowaną gwiazdą będzie uwielbiana przez publiczność Róisín Murphy. Raczej nikomu nie trzeba jej przedstawiać, bowiem ta ciesząca się ogromną popularnością w Polsce  artystka da kolejny w naszym kraju koncert we wtorek, 24 czerwca. Murphy, która urosła w latach 90. za sprawą duetu Moloko do rangi międzynarodowego fenomenu, to nie tylko królowa elektropopu, ale też klasyczna sceniczna diwa. Jej koncerty są muzycznymi ucztami i istnymi rewiami mody - zafascynowana łączeniem kultury popularnej i wysokiej artystka występuje w rozmaitych kostiumach i stylizacjach.

Swój pierwszy w historii polski koncert zagrają The Teskey Brothers. Grupa zainauguruje maltańską scenę muzyczną w hali nr 6 Międzynarodowych Targów Poznańskich, w sobotę 21 czerwca. Koncerty The Teskey Brothers są elektryzujące, a jednocześnie intymne i osobiste. Zespół bez trudu zapełnia największe sale koncertowe świata. 

W niedzielę, 22 czerwca, zaprezentuje się Fink - brytyjski wokalista, autor tekstów, gitarzysta, producent muzyczny, kompozytor i DJ, który z potrzeby grania elektronicznej muzyki tanecznej stworzył swoje alter ego pod nazwą Sideshow. Współpracował z takimi artystami, jak Amy Winehouse, John Legend, czy Bonobo.

Poniedziałek, 23 czerwca, będzie należał muzycznie do uwielbianej w Polsce francuskiej grupy L'Impératrice, która zabierze publiczność w eklektyczną przestrzeń nieskończonych elektronicznych możliwości. Artyści poruszają się płynnie pomiędzy różnymi gatunkami muzycznymi, od nu-disco po funk i synth-pop, czerpią z dyskotekowych brzmień lat 70. i pionierskiej elektroniki lat 80. oraz filtrują wszystko przez własną wrażliwość, uzyskując oryginalną mieszankę, która przekonuje zarówno miłośników tańca, jak i ludzi poszukujących muzycznego eksperymentu.

Instrumentalne utwory kanadyjskiego zespołu Badbadnotgood zyskały globalną popularność ze względu na coraz odważniejsze łączenie przez grupęteoretycznie nieprzystających do siebie jazzu, elektroniki i hip-hopu, zdobywając zaufanie zarówno pasjonatów tradycyjnego jazzu, jak i miłośników współczesnych beatów. Ich muzykę kochają i starsi, i młodsi słuchacze, a wypełnione energią i zaskakującą improwizacją koncerty stają się zawsze doskonałą okazją do nawiązywania głębokiej więzi z publicznością. Smooth-jazzowi muzycy z Badbadnotgood zagrają na Malcie w środę, 25 czerwca. 

Orkiestry przejmują miasto

Uwielbiane przez publiczność orkiestry znów zagrają na ulicach Poznania. Przez dziewięć festiwalowych dni miasto wypełni się brzmieniem instrumentów i nieoczekiwanymi spotkaniami z ulubionymi europejskimi brass bandami. Na placach i ulicach wystąpią trzy wyjątkowe zespoły: katalońska Ladinamo (20-22.06) ze swoim mobilnym funkowym show "Music on Cycles"...na kółkach, francuska La Confizerie (23-25.06) - orkiestra subtelna i szalona zarazem, oraz włoska Bandakadabra (26-28.06), miejska fanfara, która rozkręci każdą przestrzeń. 

Więcej informacji na stronie wydarzenia na FB.

Dodatkowe informacje o artystach i wydarzeniach 35. edycji można znaleźć na stronie internetowej festiwalu: malta-festival.pl.

Każdy, kto chce pomóc tworzyć festiwal, może zgłosić się jako wolontariusz. Więcej o tym można przeczytać na stronie poznan.pl.

Malta Festival, op. RB