IDEA SPEKTAKLU
"Świat przypatruje się wielkiemu widowisku walki i śmierci. Który zresztą trudno mu sobie wyobrazić, bo obraz wojny jest nieprzekazywalny. Ani piórem, ani głosem, ani kamerą. Wojna jest rzeczywistością tylko dla tych, którzy tkwią w jej zakrwawionym, wstrętnym, brudnym wnętrzu. Dla innych jest stronicą książki, obrazem na ekranie, niczym więcej".
(Ryszard Kapuściński, "Jeszcze dzień życia").
POWÓD.
To spektakl o przemocy i o niemocy. Bierze się z niepewności. Nie jesteśmy w stanie mówić o śmierci, przyglądając się jej z bliska. Na ekranach telewizorów i komputerów nieustannie pojawiają się martwe ludzkie ciała, od których zobaczenia w pełnej okazałości dzieli jedno potwierdzenie: "Masz 18 lat?" Jesteśmy pełnoletni, ale nie znajdujemy słów. Udostępniamy bez komentarza. Oglądamy w ciszy. Na zgliszczach świata cicha, martwa natura dużo lepiej i odważniej wyraża swój ból. Żyjemy także pośród tych, których uczucia zostały stłumione. Ich bezdźwięczny głos relacjonuje tragiczne zdarzenia, a życie toczy się dalej. Ich świat się skończył. Nasz trwa. Co teraz? Co im powiedzieć? Jak wyrazić współczucie?
Blisko sto lat po zakończeniu wojny, która była udziałem naszych babć i dziadków, my, którzy "nigdy nie przeżyliśmy", naocznie przeżywamy. Jesteśmy świadkami. Zastanawiamy się, jak wobec tego się zachować, jaką przyjąć strategię? Odwracać wzrok, by to, co straszne nie skrzywdziło nas samych, nie wywołało emocjonalnego paraliżu. Uwznioślać przekaz. Metaforyzować uczucia. A może być jak bohaterowie "Dużego zeszytu" Agoty Kristof i w swoim notesie albo pamięci zapisywać wyłącznie zdania bezwględnie prawdziwe - ilość, długość, czas trwania, bez ocen i subiektywnych epitetów. Przyjąć imperatyw: nie przeoczyć niczego! - podczas, gdy machina śmierci pracuje bez wytchnienia.
METODA.
W swojej teatralnej pracy, związanej z projektem, postanowiliśmy wykorzystać figurę "ćwiczenia". Ćwiczenie to czynność powtarzana dla utrwalenia wiedzy lub zdobycia sprawności. Nauka, która w bezpiecznych warunkach laboratoryjnej sali albo symulatora pozwala zgłębić temat, skupiając w badawczej soczewce różne aspekty dręczącego nas zagadnienia. W ćwiczeniach wojskowych jest broń, ale nigdy nie ma krwi. W ćwiczeniach ratunkowych stan jest krytyczny, ale nikt naprawdę nie umiera. W ćwiczeniu filozoficznym uruchamia się procesy myślowe, które otwierają nowe perspektywy. Nasze ćwiczenia to ćwiczenia z dyplomacji. Rodzaj protestu wobec świata politycznej bierności, która nas spotyka. To bardzo absurdalne i w pewien sposób nieprzyzwoite, kiedy widzimy ludzi w garniturach wolno toczących rozmowy i fotografujących się wokół stołu i zestawiamy to z obrazem potwornego brudu i pośpiechu, motywowanego strachem przed umieraniem. Chcemy nakłuć i rozbroić absurdy, od których się roi w politycznej i medialnej narracji czasów wojny. Na przykład...
WSPÓŁPRACA.
W ramach projektu założyliśmy współpracę z grupą artystek, które są uchodźczyniami z Ukrainy (po 24 lutego 2022 roku) i które obecnie mieszkają w Poznaniu. Pięcioosobowa grupa teatralna zgłosiła się do ośrodka Republika Sztuki Tłusta Langusta przy okazji organizowanego przez nas Konkursu Nanodramy 2022. Grupę tworzą profesjonalne artystki, mające doświadczenie teatralne: Rimma Tyshkevych i Anastazja Iwasiewa - ukraińskie aktorki, Natalia Nikolyuk - ukraińska solistka i śpiewaczka chóralna, Margo Pugaczenko - performerka, malarka, bajkopisarka, Nina Burnevich - menedżerka sztuki i kuratorka
materiały Teatru USTA USTA REPUBLIKA
Zobacz www.ustausta.pl/