Hałas, jego następstwa oraz kary za przekroczenie dopuszczalnego poziomu hałasu.

Hałas i wibracje są zanieczyszczeniami środowiska przyrodniczego charakteryzującymi się mnogością źródeł i powszechnością występowania. Zgodnie z definicją, hałasem są wszelkie niepożądane, nieprzyjemne, dokuczliwe lub szkodliwe drgania mechaniczne ośrodka sprężystego, działające za pośrednictwem powietrza na organ słuchu i inne zmysły oraz elementy organizmu człowieka. Hałas jest dźwiękiem nieprzyjemnym i niepożądanym, powodującym drażliwość, zmęczenie całego organizmu a szczególnie słuchu. Ma on ogromny wpływ na zdrowie i kondycję człowieka. Szkodliwość działania hałasu na organizm człowieka objawia się zmęczeniem, gorszą wydajnością nauki, trudnościami w skupieniu uwagi, drażliwością, bólem i zawrotami głowy, czasowym lub trwałym uszkodzeniem słuchu.
Zważywszy na zagrożenia powodowane hałasem, wprowadza się przepisy i normy prawne mające na celu zapobieganie narastaniu tego zjawiska. Zagadnienia związane z uciążliwościami wynikającymi z nadmiernego hałasu oraz zasady udzielania pozwoleń na emitowanie hałasu do środowiska reguluje ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. Nr 62, poz. 627 z póź.zm.).

Pozwolenie na emitowanie hałasu do środowiska jest wymagane, gdy hałas w środowisku przekracza dopuszczalne poziomy, określone w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 29 lipca 2004 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. Nr 178, poz.1841). Zał.nr 1 przedstawia szczegółowy wykaz przyjętych kryteriów poprawności klimatu akustycznego w środowisku zewnętrznym. Dopuszczalny poziom hałasu w środowisku określa się wartością równoważnego poziomu dźwięku A, wyrażonego w decybelach (dB) i ustala się go odrębnie dla godzin dziennych (6.00 do 22.00) i odrębnie dla godzin nocnych (22.00-6.00). Organy ochrony środowiska wydają przedsiębiorcom pozwolenia na emisję hałasu, natomiast nie wymaga się ww. pozwolenia w przypadku, kiedy hałas powstaje w związku z eksploatacją dróg, linii kolejowych i tramwajowych, lotnisk, portów lub z działalnością osoby fizycznej niebędącej przedsiębiorcą. Badania hałasu w środowisku prowadzi wojewódzki inspektor ochrony środowiska, a także według kompetencji, starosta i wojewoda. Właściwy organ, po stwierdziu, że normy hałasu są przekroczone poza terenem zakładu, wydaje postanowienie wzywające przedsiębiorcę do wystąpienia o ww.pozwolenie. Obowiązek posiadania pozwolenia na emitowanie hałasu powstaje po upływie 6 miesięcy od daty doręczenia postanowienia (art. 231 ustawy poś).
Jeżeli poziom hałasu przekracza wartości dopuszczalne ujęte w pozwoleniu, zachodzą przesłanki do naliczenia kary. Wysokości kar, uzależnione od pory dnia i wielkości przekroczenia, zostały określone w Monitorze Polskim z 2004 r. Nr 40, poz. 706 (z dnia 21 września 2004 r. w sprawie wysokości stawek kar za przekroczenie warunków wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi oraz za przekroczenie dopuszczalnego poziomu hałasu, na rok 2005 - zał.nr 2). Poza karami, w myśl art. 156 ustawy Prawo ochrony środowiska, zabrania się używania instalacji bądź urządzeń nagłaśniających na publicznie dostępnych terenach miast, terenach zabudowanych oraz w miejscach przeznaczonych na cele rekreacyjno - wypoczynkowe. Powyższy zapis nie dotyczy okazjonalnych uroczystości i imprez związanych z kultem religijnym, sportowych, handlowych, rozrywkowych, legalnych zgromadzeń, a także podawania do publicznej wiadomości informacji służących bezpieczeństwu publicznemu.
Dominujący wpływ na klimat akustyczny środowiska przyrodniczego mają hałasy komunikacyjne. Oprócz właściwości źródeł hałasu, na klimat akustyczny środowiska w dużym stopniu oddziałuje lokalizacja obiektów komunikacyjnych (np.lotnisk) i przemysłowych wraz z prowadzącymi do nich trasami komunikacyjnymi. Zał.nr 3 zawiera poziomy dźwięku, których źródłem są środki komunikacji drogowej i kolejowej, skutki oddziaływania hałasu i wibracji, natomiast zał.nr 4 - wykres przedstawiający bezpieczny czas przebywania w hałasie o różnej częstotliwości.
Zważywszy na ujemny wpływ hałasu na wiele dziedzin życia należy stale podejmować działania dotyczące ochrony środowiska przed hałasem i wibracjami. W ramach działań zmierzających do likwidacji stwierdzonych uciążliwości hałasów komunikacyjnych na terenie Poznania, z inicjatywy Wydziału Ochrony Środowiska Urzędu Miasta w Poznaniu, wybudowano ekrany akustyczne w miejscach, w których poprawa klimatu akustycznego innymi metodami nie była możliwa. Wybudowano ekrany, m.in.: przy Trasie Katowickiej (ul. Krzywoustego - zał.nr 5), przy ul. Dolna Wilda, w rejonie ul. Czechosłowackiej (wykonany w postaci konstrukcji z betonowych donic, obsadzonych roślinami), przy ul. Witosa - konstrukcja z elementów przezroczystych (zał.nr 6). W efekcie osiągnięto zmniejszenie równoważnego poziomu hałasów komunikacyjnych przed elewacjami chronionych budynków od kilku do kilkunastu decybeli.

Załączniki