Odbudowa stawów w "Dębinie". Wędrówki po ścieżkach przyrodniczych.

Dębina jest jedynym terenem leśnym Wildy, będącym od 170 lat lasem komunalnym udostępnionym mieszkańcom Poznania. Uroczysko Dębina to zwarty kompleks leśny o powierzchni 261ha. Jest ono bogato i wszechstronnie przygotowane na przyjęcie rzeszy miłośników przyrody, którzy odwiedzają to miejsce o każdej porze roku.

Las łęgowy w Dębinie to piękny zakątek, gdyż oprócz rosnących tam różnych gatunków drzew (dęby, wiązy, sosny), w jego krajobraz wtopione są cztery zbiorniki wodne, stawy: Borusa, Dębowy, Grundela i Słoneczny o łącznej powierzchni 10,1ha. Wokół nich prowadzą utwardzone drogi. Przy leśniczówce znajduje się najstarszy plac zabaw. Okoliczne tereny wykorzystywane są do przeprowadzania imprez rekreacyjnych (dla szkół, przedszkoli, harcerzy), wybudowano plac zabaw dla dzieci, 2 deszczochrony, miejsca na ognisko, place do parkowania samochodów.

W celu zapewnienia bezpieczeństwa przeciwpowodziowego, poprawy jakości wód w zbiornikach wodnych oraz przywrócenia walorów wypoczynkowych Dębiny, w oparciu o Studium programowo-przestrzenne i projekt budowlany, Wydział Ochrony Środowiska Urzędu Miasta Poznania od kilku lat nadzoruje wykonanie prac w ramach zadania pn."Odbudowa czterech stawów na użytku ekologicznym -Dębina". Przedsięwzięcie to zostało ujęte w "Programie Ochrony Środowiska dla miasta Poznania na lata 2004-2007, przyjętym uchwałą Rady Miasta Poznania.

Dębina - grafika artykułu
Ścieżka przyrodnicza na Dębinie.

Zgodnie z programem operacyjnym Programu Ochrony Środowiska, przedmiotowa inwestycja będzie kontynuowana w ciągu najbliższych lat. Ujęta została ona w obszarze: Stosunki wodne i ochrona przed powodzią, jako cel : Zapewnienie bezpieczeństwa przeciwpowodziowego w zgodzie z wymogami zagospodarowania przestrzennego i ochrony przyrody oraz jako priorytet: K oraz jako priorytet: K ontrola i utrzymywanie odpowiedniego stanu wałów przeciwpowodziowych Warty i urządzeń wodnych.

Dotychczas ukończono odbudowę i oczyszczanie stawów Borusa, Dębowy oraz Grundela. Ze względu na specyfikę stawów, ich współzależność od urządzeń ujęciowych wodociągów wskazane jest podanie kilku podstawowych informacji przybliżających charakter omawianych zbiorników.

Stawy dopełniane są w ciągu całego roku wodą z rzeki Warty kolektorami wodociągowymi. Posiadają między sobą połączenia. Lustro wody w stawach utrzymywane jest na poziomie, który ulega niewielkim wahaniom (rzędu ca 0,55m). Drzewa osłaniają stawy przed wiatrem i utrudniają dotlenienie niektórych ich partii; przy braku mieszania mas wodnych oraz braku przepływu względnego, następuje stopniowy wzrost podatności zbiorników na degradację oraz zwiększanie się wskaźników chemicznych pogarszających klasę czystości wody w stawach. Stawy były zanieczyszczone odpadami, a eksploatacja bez oczyszczania i konserwacji zbiorników spowodowała ich wypłycenie poprzez narastanie warstwy namułów dennych.

Dotychczas wykonano następujące prace na 3 stawach:

- wykarczowano pnie drzew i oczyszczono dna stawów ze śmieci,

- odmulono dno warstwą średnio 0,5m z wytworzeniem rowu podwodnego (Borusa) i głęboczków (Borusa, Dębowy),

- wykonano podwodne żwirowiska jako ostoje i tarliska dla sandacza,

- wykonano zasieki z pali dębowych w dnie stawów,

- odtworzono istniejącą roślinność bagienną i dosadzono nową.

Prace związane z odmuleniem i pogłębieniem stawów rozpoczynały się od spenetrowania dna stawów przez wyspecjalizowane ekipy nurków, następnie usuwano pnie drzew i odpady zalęgające na dnie stawów. Za pomocą pompy wodno-błotnej namuł odprowadzano do tymczasowych deponatorów. W ramach prac drogowych na przejściach miedzy stawami wykonano barierki ochronne z rur stalowych, pomalowane na zielono.

Ze względu na poprawę stanu sanitarnego, chemicznego i hydrologicznego zbiorników, odbudowa stawów była i jest nadal niezbędna, ponieważ Dębina wraz z okolicznymi lasami i zbiornikami jest bogato i wszechstronnie przygotowana na przyjęcie rzeszy miłośników przyrody, którzy odwiedzają to miejsce o każdej porze roku.

Jednocześnie informujemy miłośników przyrody i wędrówek po dziewiczych zakątkach Poznania, że Zarząd Zieleni Miejskiej przygotował ścieżki dydaktyczne, które zostały wytyczone w lasach komunalnych na terenie użytku Dębina, zgodnie z przewodnikami przyrodniczymi dla dzieci i młodzieży: "Użytek ekologiczny Dębina". Na początku ścieżek ustawiono tablice informacyjne z mapami i zaznaczonymi na nich przystankami. Wyznaczono trasy dla najmłodszych, o średnim stopniu zaawansowania i dla dobrze zorientowanych w terenie. W Dębinie można podziwiać 86 drzew - pomników przyrody, których wiek sięga 190 lat, a nawet 250.

Zważywszy na przepiękną słoneczną pogodę jaką przygotował nam październik, gorąco polecamy ten najładniejszy fragment lasów, będący jednocześnie najwcześniej utworzonym lasem komunalnym Poznania (1834r.).