Poznan.pl, oficjalna strona Miasta Poznania

Projekt jest skierowany do uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi (to dzieci i młodzież z niepełnosprawnościami, w spektrum autyzmu, a także osoby borykające się z różnymi innymi dysfunkcjami i zaburzeniami) oraz ich rodziców i opiekunów. Działaniami objęci zostaną także nauczyciele tych dzieci, którzy przejdą specjalistyczne szkolenia oraz ich rówieśnicy, dla których z kolei przygotowano warsztaty poświęcone dyskryminacji.

- W ostatnich latach zaobserwowano wzrost liczby dzieci z niepełnosprawnościami, dysfunkcjami i zaburzeniami, uczęszczających do placówek oświatowych z terenu Poznania i nie tylko. Ci uczniowie ze względu na potrzeby edukacyjno-rozwojowe oraz możliwości psychofizyczne powinni zostać objęci pomocą psychologiczno-pedagogiczną, specjalistycznymi zajęciami oraz zindywidualizowaną ścieżką rozwoju. Głównym problemem, który napotykają zarówno młodzi ludzie, jak i ich rodzice, jest utrudniony pełny dostęp do edukacji ogólnodostępnej - tłumaczy Krzysztof Wawron, zastępca dyrektora Biura Koordynacji Projektów i Rewitalizacji Miasta UMP. 

Sale doświadczania świata i miejsca wyciszenia

Projekt zakłada, że szkoły nim objęte zostaną przystosowane do potrzeb dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, w tym doposażone w niezbędny dla nich sprzęt, np. powiększalniki tekstu, narzędzia do wspierania alternatywnych form komunikacji, słuchawki wyciszające, pomoce naukowe do terapii słuchowej czy stanowiska z regulowaną wysokością. W wybranych placówkach powstaną sale doświadczania świata - to specjalnie zaprojektowane pomieszczenia, których celem jest stymulacja i rozwój różnych zmysłów poprzez pomoce interaktywne, technologie i bodźce sensoryczne. Uczniowie będą mogli korzystać także z miejsc wyciszenia. Doposażone zostaną gabinety terapii logopedyczno - psychologicznej.

- Projekt przyczyni się do poprawy i rozwoju edukacji włączającej. Szkoły dostosują działania do potrzeb i indywidualnych możliwości dzieci, tak aby każde z nich otrzymało wsparcie, czując się jednocześnie częścią większej społeczności - wyjaśnia Krzysztof Wawron.

Wsparcie dla dzieci i nauczycieli

Wyposażenie sal lekcyjnych to nie wszystko. W szkołach, w których jest taka potrzeba, zatrudnieni zostaną asystenci uczniów ze specjalnymi potrzebami. Dzieci będą pracować ze specjalistami. W programie są m.in. terapia ręki, integracja sensoryczna, logopedia, zajęcia korekcyjno-kompensacyjne oraz wyrównawcze, a także dogoterapia, spotkania z psychologiem i pedagogiem, konsultacje i diagnozy. 

W planach są także szkolenia i studia podyplomowe dla nauczycieli - objęte zostanie nimi ponad 100 osób. Podyplomówki będą obejmować zakres: integracji sensorycznej, tyflopedagogiki, oligofrenopedagogiki, edukacji włączającej, komunikacji wspomagającej i alternatywnej, terapii pedagogicznej czy neurodydaktyki. Na kursach nauczyciele zgłębiać będą takie zagadnienia, jak bajkoterapia, agresja i trudne emocje, edukacja włączająca, terapia ręki, trening zastępowania agresji, a także kontroli złości czy umiejętności społecznych. Nauczą się także, jak pracować z uczniem z ADHD. 

Wsparcie dzieci i młodzieży ze specjalnymi potrzebami obejmuje również działania w zakresie zapobiegania dyskryminacji i walki ze stereotypami. Skierowane jest ono do wszystkich uczniów ze szkół objętych projektem. W wybranych placówkach przeprowadzone zostaną antydyskryminacyjne lekcje i warsztaty. Poprowadzą je przedstawiciele Fundacji Wspierania Integracji Osób Niepełnosprawnych "Strefa integracji".

Z projektu skorzysta prawie tysiąc uczniów

Wspomniane działania będą realizowane w szkołach ogólnodostępnych, w których uczy się duża liczba dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, a więc istnieje tam potrzeba poprawy jakości edukacji włączającej. Są to: Szkoła Podstawowa nr 9 im. dr. Franciszka Witaszka, Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 18 oraz Szkoła Podstawowa nr 75 im. Powstańców Wielkopolskich. Uczniami tych placówek są m.in. osoby w spektrum autyzmu, z niepełnosprawnością intelektualną, niedosłyszące i niedowidzące, z niepełnosprawnością ruchową lub sprzężoną - w tym z afazją. 

Łącznie projektem objętych zostanie 950 uczniów, w tym 231 dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi i 120 z niepełnosprawnościami.

Coraz więcej dzieci z orzeczeniami

- Wraz z początkiem 2025 roku we wszystkich placówkach włączonych do projektu przeprowadzono konsultacje z rodzicami. Dzieci zostały objęte diagnozą logopedyczną. Zbadano potrzeby uczniów w kierunku wsparcia asystenta. Przeprowadzono także szereg zajęć i warsztatów, a nauczyciele przygotowują się do rozpoczęcia studiów podyplomowych z zakresu edukacji włączającej - wylicza Hanna Janowicz, kierownik I Oddziału Organizacji Szkół i Placówek Oświatowych Wydziału Oświaty UMP.

Trwa rekrutacja na stanowiska asystentów uczniów. Prowadzone są także działania w zakresie doposażania sal lekcyjnych (m.in. zakupu sof, stolików z regulacją wysokości czy budek akustycznych, dzięki którym stworzone zostanie miejsce wyciszenia dla dzieci).

W Ministerstwie Edukacji Narodowej trwają prace legislacyjne, których celem jest zmiana podstawy programowej oraz wprowadzenie w życie założenia edukacji włączającej.

- W bieżącym roku szkolnym w szkołach i przedszkolach ogólnodostępnych uczy się zdecydowanie więcej dzieci i młodzieży z orzeczeniami niż w placówkach specjalnych. W Poznaniu oprócz ustawowych etatów nauczycieli specjalistów, szkoły i przedszkola mają zagwarantowane dodatkowe godziny na realizację pomocy psychologiczno-pedagogicznej. Ponadto, na indywidualne wnioski dyrektorów szkół i przedszkoli, uruchamiane są dodatkowe godziny wsparcia - tłumaczy Hanna Janowicz. 

Całkowity koszt projektu "Różni, ale równi - poprawa jakości edukacji włączającej w ZSP nr 18, SP nr 75 i SP nr 9 w Poznaniu" to kwota przeszło 2,6 mln zł, z czego dofinansowanie z Unii Europejskiej i Budżetu Państwa wynosi niemal 2,4 mln.

AJ