Poznan.pl, oficjalna strona Miasta Poznania

To już trzeci egzemplarz maszyny szyfrującej Enigma pokazywany w Poznaniu. Pierwszym była maszyna wersji handlowej z Muzeum Oręża Polskiego, drugim - polski "klon" Enigmy wykonany przez techników firmy AVA w 1940 roku we Francji, kolejnym wojskowa wersja z 1937 roku, należąca do Agencji Wywiadu. Ta maszyna szyfrująca nie była dotąd prezentowana publicznie i widzieli ją tylko nieliczni szczęśliwcy, bowiem większość działań Agencji Wywiadu jest objęta klauzulą tajności. W tym wypadku nasze specsłużby wywiadowcze uchyliły rąbka tajemnicy.

- Maszynę otrzymaliśmy w prezencie od wywiadu jednego z państw sojuszniczych, w podziękowaniu za udział w  operacji specjalnej, której szczegółów nie mogę podać - powiedział pułkownik Dariusz Matysek z Agencji Wywiadu. - W tym roku nasza służba świętuje 20-lecie działalności i - chociaż zwykle działamy w cieniu - jest to okazja by zaprezentować niektóre nasze działania społeczeństwu. Prezentacja Enigmy z naszych zbiorów jest jednym z nich - wyjaśnił.

W prezentacji tego egzemplarza Enigmy wziął udział wiceprezydent miasta Mariusz Wiśniewski oraz radna Klaudia Strzelecka, przewodnicząca klubu PiS w Radzie Miasta Poznania. Radna reprezentowała Szymona Szynkowskiego vel Sęk, sekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych, który przyczynił się do wypożyczenia Enigmy poznańskiemu Centrum Szyfrów. Maszyna szyfrująca będzie w Poznaniu prezentowana do stycznia przyszłego roku.

Dyrekcja CSE zapowiedziała, że w najbliższych miesiącach będą się pojawiały kolejne ciekawe eksponaty związane z historią złamania Enigmy przez poznańskich kryptologów: Mariana Rejewskiego, Henryka Zygalskiego i Jerzego Różyckiego, których praca z niemieckimi szyframi rozpoczęła się w latach 30. XX wieku, w poznańskiej delegaturze Biura Szyfrów, którego siedziba mieściła się w miejscu, w którym teraz działa CSE.

Piotr Bojarski, kierownik CSE, przedstawił też ofertę letnią obejmującą okres od lipca do września. Jedną z atrakcji będzie Kurs szyfrów, przeznaczony dla rodzin z dziećmi w wieku 7-10 lat. W wakacje odbędą się dwie edycje - 10 lipca i 21 sierpnia. Kurs trwa około 75 minut. Odbędzie się także zwiedzanie gmachu Collegium Martineum (dawne Collegium Historicum), w którym siedzibę ma CSE. Historię budynku będzie można poznać 15 lipca, 19 sierpnia i 16 września. Zwiedzanie obiektu trwa 90 minut. Szyfry przez wieki to z kolei oferta skierowana do seniorów. Bezpłatne zwiedzanie ekspozycji CSE z przewodnikiem, wraz z wykładem o historii szyfrów i metodach utajniania informacji, zaplanowano na 5 lipca, 9 sierpnia i 6 września. Uzupełnieniem letniej oferty będą wycieczki z przewodnikiem w języku ukraińskim, które odbędą się 14 lipca, 18 sierpnia i 15 września. Większość wydarzeń z oferty letniej jest bezpłatnych, w przypadku Kursu szyfrów dla rodzin odpłatność wynosi 10 zł na rodzinę. By wziąć udział w wydarzeniach trzeba wcześniej zapisać się w kasie lub dokonać rezerwacji przez internet.

CSE przygotowuje także wydarzenia specjalne na koniec roku, kiedy będziemy obchodzili 90. rocznicę złamania szyfrów Enigmy przez Mariana Rejewskiego. Przypomnijmy, że dokonał on tego metodą matematyczną (wykorzystując teorię permutacji) w ostatnich dniach grudnia 1932 roku.

Szymon Mazur

© Wydawnictwo Miejskie Posnania 2022