grafika z logotypem Biuletynu Miejskiego

Biuletyn Miejski

Słowiki w Ameryce - nowa kolekcja na CYRYL-u

Na stronach Wirtualnego Muzeum Historii Miasta Poznania CYRYL (cyryl.poznan.pl) oglądać można wyjątkową kolekcję. To filmy i dokumenty z dwóch tournée chóru Poznańskie Słowiki Stanach Zjednoczonych i Kanadzie w latach 60. XX wieku.

Koncert Poznańskich Słowików w Carnegie Hall w Nowym Jorku w 1963 roku - grafika artykułu
Koncert Poznańskich Słowików w Carnegie Hall w Nowym Jorku w 1963 roku

Poznańskie Słowiki - słynny chór założony i przez kilkadziesiąt lat działający pod batutą Stefana Stuligrosza - po raz pierwszy wyjechały do Ameryki w 1963 roku i wróciły tam po dwóch latach w 1965 roku. Podczas pierwszego wyjazdu chór wystąpił m.in. w Carnegie Hall w Nowym Jorku, w siedzibie Bostońskiej Orkiestry Symfonicznej i w Montrealu. Z ówczesnych relacji prasy amerykańskiej wynika, że występy poznańskiego chóru spotkały się z bardzo życzliwym, a niekiedy nawet entuzjastycznym przyjęciem publiczności.

Na początku 2017 roku w archiwum Filharmonii Poznańskiej, pod której skrzydłami chór prawie od początku działał, odnaleziono dwa dość tajemnicze pudła z taśmami filmowymi 16 mm. Zainteresował się nimi znakomity poznański archiwista i znawca muzycznej historii Poznania Tadeusz Boniecki. Nie wiedział, co jest utrwalone na taśmach i kto jest autorem filmów. Nie widział też, w jakim stanie jest zachowany na kliszy obraz i dźwięk. I czy w ogóle się zachował. Pierwsze tekturowe, zielonkawe "wojskowe" pudło z metalowymi okuciami ma opis: "USA wywiad, życzenia, fragment koncertu, oklaski", drugie pudło - owalne, metalowe: "Poznań chór, grób Kennedy, oklaski" na naklejce z nazwą U.S. Information Service Television. Nie ma już zbyt wielu miejsc, w których można takie nagrania obejrzeć. Tadeusz Boniecki przyniósł filmy do CYRYL-a, a który my zlecił firmie Digital Center ich cyfryzację. Chóralną kolekcję uzupełniają zdjęcia z amerykańskiej przygody poznańskich Słowików pochodzące z kronik przechowywanych w archiwum Filharmonii Poznańskiej.

Filmy są krótkie, każdy z nich ma niespełna 15 minut, ale są znakomite. Nie tylko dlatego że jakość zdigitalizowanego materiału, dźwięku i obrazu jest bardzo dobra. Przede wszystkim są cenne ze względu na to, co pokazują. Widać na nich bawiących się w amerykańskich plenerach młodych chórzystów, fragmenty koncertów, oklaskujące występy poznaniaków wypełnione do ostatniego miejsca sale, wywiad ze Stuligroszem, wizytę na grobie Lincolna i składanie wiązanki kwiatów na grobie Johna Fitzgeralda Kennedy'ego. Szczególnie ten ostatni prezydent zapadł w pamięci młodym chórzystom. Podczas pierwszego wyjazdu w 1963 r. Prezydent John F. Kennedy, przywódca najpotężniejszego państwa na świecie, przyjął w Białym Domu Poznańskie Słowiki. Dwa lata później tournée, poznańscy chórzyści złożyli kwiaty na grobie zamordowanego Prezydenta Stanów Zjednoczonych. Niestety spotkania z prezydentem nie ma na taśmach. Uwieczniona została jedynie wizyta przy jego grobie.

Oficjalna prezentacja filmów odbyła się w Salonie Posnania z udziałem m.in. chórzystów, którzy wówczas jako młodzi chłopcy odbyli tę niezwykle wyjątkową dla nich podróż. Podczas seansu żywo wspominali sfilmowane sceny, rozpoznawali siebie, swoich kolegów, przypominali anegdoty z tamtych wydarzeń.

Danuta Bartkowiak / cyryl.poznan.pl
Mateusz Malinowski / biuletyn.poznan.pl