Teren przy ul. Umultowskiej i Lechickiej, na którym przebywają osoby narodowości romskiej zlokalizowany jest na działkach, które nie znajdują się w zasobie Miasta Poznania lub Skarbu Państwa. W sierpniu 2019 r. Miasto czyniło starania o orzeczenie przez Sąd własności tych nieruchomości w wyniku zasiedzenia, jednakże Sąd Rejonowy Poznań-Stare Miasto w Poznaniu oddalił wniosek Miasta Poznania w tej sprawie. Pismem z dnia 1 kwietnia 2021 r. Miasto złożyło apelację od przedmiotowego postanowienia.

Obszar jest monitorowany przez Wydział Gospodarki Komunalnej. Zajmująca teren koczowiska społeczność ma zapewniony dostęp do bieżącej wody pitnej, dwóch przenośnych toalet oraz kontenera na śmieci - regularnie opróżnianych i serwisowanych. Na terenie koczowiska przeprowadzana jest deratyzacja, a pracownicy Wydziału Gospodarki Komunalnej we współpracy ze Strażą Miejską i Schroniskiem dla Zwierząt kontrolują stan utrzymania i dobrobytu przebywających na terenie zwierząt.

W okresie jesień 2017 - wiosna 2018 Wydział Zdrowia i Spraw Społecznych we współpracy z Wojewódzką Stacją Sanitarno-Epidemiologiczną w Poznaniu oraz z Fundacją Signum Caritatis - realizatorem zadania publicznego "Mobilny punkt pomocy medycznej" przeprowadziło akcję zaszczepienia szczepionką przeciwko odrze, śwince i różyczce grupy dzieci i dorosłych spośród poznańskich Romów. Ponadto, od 2017 r. mobilny punkt pomocy medycznej realizując zadania związane z zapewnieniem doraźnej pomocy przedmedycznej/medycznej oraz poradnictwem i podejmowaniem działań profilaktycznych stacjonował m.in. przy koczowisku na Piątkowie. 13 marca 2020 r. Miasto Poznań zawarło umowę z Fundacją Akceptacja na realizację usług dotyczących profilaktyki, wczesnego wykrywania i przeciwdziałania COVID-19, polegających na mierzeniu temperatury ciała, obserwacji w kierunku występowania objawów zakażenia wirusem SARS-CoV-2 i przekazywaniu informacji oraz materiałów edukacyjnych na temat zakażeń osobom narodowości romskiej, zamieszkującym koczowisko. Usługi wykonywane były podczas wizyt ambulansu medycznego wraz z wyposażeniem i zespołem specjalistów, które odbywały się na terenie koczowiska. Realizację tych działań od początku wspierał Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie w Poznaniu, którego pracownicy brali czynny udział w wizytach ambulansu, ułatwiając kontakt z mieszkańcami koczowiska. Od 13 marca do 17 lipca oraz od 13 listopada do 31 grudnia 2020 r. zrealizowano łącznie 40 wizyt. Po każdej wizycie ambulansu do Wydziału Zdrowia i Spraw Społecznych UMP przekazywano raport opisujący bieżącą sytuację, stan zdrowia mieszkańców koczowiska oraz podjęte działania i wnioski realizatora zadania. Społeczność romska przebywająca w koczowisku została poinstruowana o konieczności stosowania środków ochrony osobistej, przeszkolona jak tych środków używać oraz zaopatrzona w środki do dezynfekcji. Realizator zadania dodatkowo, z własnej inicjatywy współpracował z innymi organizacjami celem zapewnienia społeczności romskiej pomocy w postaci paczek z żywnością i przyborami szkolnymi dla dzieci.

Od 2018 roku w Poznaniu działa Punkt Profilaktyki Intymnej, którego celem jest zwiększanie dostępności do bezpłatnej profilaktyki intymnej oraz usług ginekologicznych i urologicznych dla mieszkańców Poznania, w tym dla osób nieubezpieczonych, ubogich, niepełnosprawnych i obcojęzycznych. Fundacja Akceptacja umożliwiła skorzystanie z usług punktu 6 kobietom zapewniając transport oraz koordynując wizytę.

Wskazany teren jest regularnie odwiedzany przez pracowników socjalnych z Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie. W pracy z tamtejszą społecznością, kładą oni nacisk na konieczność stosowania się do przepisów prawa i norm społecznych. Zwracają również uwagę na zachowanie poprawnych relacji z mieszkańcami sąsiadujących osiedli. MOPR dostarcza społeczności opał (spełniający normy środowiskowe), a w związku z epidemią również środki ochrony osobistej, w tym maseczki.

W ramach realizacji zadań dotyczących m.in. monitorowania i nadzoru nad realizacją obowiązku szkolnego dzieci zamieszkałych na terenie gminy, Wydział Oświaty prowadzi działania mające na celu włączenie dzieci pochodzenia romskiego, zamieszkujące koczowisko do systemu kształcenia. Od 2015 r. Miasto Poznań zatrudnia asystenta edukacji romskiej w celu wsparcia uczniów, a także ich rodziców w procesie włączania w system edukacji. Od roku szkolnego 2019/2020 funkcjonuje oddział przygotowawczy dla rumuńskich uczniów pochodzenia romskiego zorganizowany w Szkole Podstawowej nr 26 w Poznaniu. Zorganizowano 2 oddziały dla dwóch grup wiekowych (7-9 lat oraz 10-14 lat). Łącznie uczęszcza do nich 25 uczniów.

Zgodnie z wytycznymi MEN, w okresie czasowego ograniczenia funkcjonowania szkół i placówek oświatowych w związku pandemią wszyscy romscy uczniowie byli objęci zajęciami z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość. W edukacji uczniów uczęszczających do oddziałów przygotowawczych, z uwagi na ich niedostateczną znajomość języka polskiego oraz brak umiejętności posługiwania się technikami informacyjno-komunikacyjnymi, uczestniczyło dwoje asystentów edukacji romskiej, którzy są zatrudnieni w szkole.

Wiceprezydent Jędrzej Solarski podkreśla, że działania Miasta w stosunku do społeczności romskiej mają charakter wielowątkowy. Pełnomocniczka Prezydenta Miasta Poznania ds. polityki równościowej jest w stałym kontakcie z Pełnomocnikiem Wojewody ds. mniejszości narodowych i etnicznych. 13 maja br. obyło się spotkanie u Pełnomocnik Wojewody ds. mniejszości narodowych i etnicznych z udziałem reprezentantów Miasta (Wydział Zdrowia i Spraw Społecznych, Pełnomocniczka Prezydenta Miasta ds. polityki równościowej, Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie, Wydział Gospodarki Komunalnej, Wydział Oświaty, Straż Miejska), organizacji pozarządowych (Fundacji Akceptacja, Wielkopolskie Stowarzyszenie Lokatorów, Stowarzyszenie Grupa Animacji Społecznej "Rezerwat"), Komendy Miejskie Policji, Straży Pożarnej oraz Kierownictwa Osiedla Zwycięstwa, na którym omówiono kwestie związane z zamieszkującą w Poznaniu społecznością romską.

17 maja br. Dyrekcja MOPR wraz z przedstawicielem Straży Miejskiej spotkała się z przedstawicielami Rady Osiedla Zwycięstwa Poznańskiej Spółdzielni Mieszkaniowej "Winogrady" w Poznaniu.

W omawianej sprawie odbyło się też 24 maja br. Spotkanie z udziałem: wiceprezydenta Jędrzeja Solarskiego, dyrekcji Wydziału Zdrowia i Spraw Społecznych, Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie, radnych miejskich Haliny Owsiannej i Lidii Dudziak oraz przedstawicieli samorządu pomocniczego - Rady Osiedla Nowe Winogrady Północ.

Wyżej wymienione spotkania potwierdziły wielowątkowość i złożoność sprawy. Zwrócono uwagę na konieczność informowania o faktach, a nie o opiniach stron, często nacechowanych stereotypowymi poglądami. Zaplanowano wzmocnienie współpracy instytucji miejskich i organizacji społecznych w celu wdrożenia długofalowych rozwiązań przynoszących poprawę sytuacji społeczno-bytowej społeczności romskiej z koczowiska. Ważne będzie również włączenie do rozmów przedstawicieli społeczności romskiej, tak aby na zasadzie porozumienia stron wdrażać odpowiednie do potrzeb i możliwości rozwiązania.

Aktualnie przygotowywany jest projekt wsparcia społeczności romskiej w zakresie komunikacji (zwiększenie wsparcia tłumacza języka rumuńskiego, nauka języka polskiego, intensyfikacja wsparcia w kontakcie z instytucjami szeroko rozumianej pomocy społecznej).

W ramach rozpoczętych prac nad miejską polityką na rzecz równości i różnorodności zaprojektowane będą również długofalowe kierunki działań miasta na rzecz osób z doświadczeniem migracji, mniejszości etnicznych i narodowych, a więc i społeczności romskiej rumuńskiego pochodzenia przebywającej w Poznaniu.

Miasto Poznań podejmuje wszelkie dostępne metody działań, by pomóc społeczności romskiej pochodzenia rumuńskiego zamieszkującej koczowisko, a równocześnie zapewnić mieszkańcom osiedla spokój i bezpieczeństwo.

oprac. red.