Biuro Miejskiego Rzecznika Konsumentów działa w Poznaniu od 1999 r. Podobne urzędy funkcjonują we wszystkich powiatach w kraju. Powstały na podstawie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, aby ułatwić dostęp do pomocy prawnej z zakresu praw konsumentów. W Poznaniu funkcję Miejskiego Rzecznika Konsumentów od samego początku pełni dr Marek Janczyk, powołany na to stanowisko przez Radę Miasta.

Zadania i kompetencje Rzecznika Konsumentów

Można je podzielić na cztery obszary:

• bezpłatne porady prawne, przekazywanie informacji o tym, jakie konsumenci mają prawa i możliwości dochodzenia swoich roszczeń;
• występowanie w konkretnej sprawie do przedsiębiorców i wskazywanie, jakie obowiązki na nich spoczywają i jakie działania powinni podjąć na rzecz konsumentów (w Poznaniu średnio 90% takich działań kończy się pozytywnie dla konsumentów);
• możliwość wytoczenia powództwa w przypadku, gdy przedsiębiorca nie spełni swoich obowiązków wobec konsumenta; w takim wypadku Miejski Rzecznik Konsumentów może przygotować dla konsumenta pozew i niezbędną dokumentację, a ten dalej wnosi sprawę w swoim imieniu lub Rzecznik sam wytacza powództwo na rzecz konsumenta i reprezentuje go podczas postępowania;
• ostatnim polem aktywności jest edukacja z zakresu praw konsumentów; w Poznaniu organizowana jest m.in. olimpiada wiedzy konsumenckiej dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych, spotkania z młodzieżą, osobami starszymi.

Rzecznik współdziała z Urzędem Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Inspekcją Handlową, organizacjami konsumenckimi. Nie posiada uprawnień do nakładania kar pieniężnych, wydawania nakazów lub zakazów wobec przedsiębiorców.

Dużo pracy, dobre efekty

Z pomocy Miejskiego Rzecznika Konsumentów korzysta w Poznaniu ok. 8 tys. osób rocznie. Tylko na adres mailowy zdarza się, że wpływa dziennie po kilkadziesiąt próśb o pomoc. Zgłaszane sprawy dotyczą najczęściej: wadliwego towaru, źle wykonanej lub niewykonanej usługi, niekorzystnej sprzedaży internetowej oraz niekorzystnej sprzedaży podczas publicznych prezentacji, a także bezpośrednio u akwizytorów. Dr Marek Janczyk podkreśla, że warto zwrócić się o pomoc natychmiast, gdy tylko problem się pojawi. Wtedy Rzecznik Konsumentów może od początku poprowadzić sprawę, zaproponować konsumentowi określone działania, a szansa na pomyślne rozstrzygnięcie jest wtedy większa.

Poznański Rzecznik Konsumentów może pochwalić się bardzo wysoką skutecznością prowadzonych postępowań. Rocznie kieruje do sądu od 15 do 40 spraw z czego wygrywa 99%. W sumie przez 14 lat Rzecznik wygrał na rzecz konsumentów około 500 spraw. Łączna suma zasądzonych należności to kilka milionów złotych.

Z Miejskim Rzecznikiem Konsumentów najlepiej kontaktować się telefonicznie, mailowo lub bezpośrednio w jego biurze. Warto pamiętać, że Rzecznik zajmuje się tylko sprawami powstałymi między indywidualnymi konsumentami a przedsiębiorcami. Nie rozstrzyga sporów między dwoma przedsiębiorcami czy dwoma konsumentami, a więc jeśli kupimy coś od kogoś na przykład na portalu aukcyjnym i czujemy się oszukani, musimy korzystać z innych środków pomocy.

Konsumenci uczą się, przedsiębiorcy też

- Świadomość konsumentów w ciągu ostatnich dziesięciu lat znacznie wzrosła - mówi dr Marek Janczyk, - ludzie wiedzą już, że w konfrontacji z przedsiębiorca nie są bezbronni - dodaje. Znajomość praw konsumenckich jest wyższa wśród młodszego pokolenia. Starsi ludzie często w ogóle nie zakładają, że ktoś może ich oszukać i to oni często padają ofiarami oszustów, podpisują niekorzystne dla siebie umowy.

Rzecznik konsumentów podkreśla, że bardzo wzrosła również świadomość samych przedsiębiorców, którzy świetnie znają przepisy i potrafią to wykorzystać, często na niekorzyść konsumenta. Jeśli są to duże firmy, to zazwyczaj stać je na dobrych prawników i wtedy indywidualny klient czuje się bezradny. Na rynku funkcjonuje coraz więcej firm mających siedziby za granicą, co dodatkowo komplikuje sytuację konsumenta. Dlatego warto wiedzieć, że jest miejsce, do którego może się zwrócić, uzyskać bezpłatną pomoc prawną i procesową.

• Miejski Rzecznik Konsumentów w Poznaniu
• ul. Libelta 16/20, 61-706 Poznań
• pokój 110
• tel. (61) 878 5870, fax (61) 878 5915
• e-mail mrzk@um.poznan.pl
• godziny pracy: poniedziałek: 7.30-17.00, wtorek-piątek 7.30-15.30