Powodem interpelacji radnej były sygnały od mieszkańców, którzy na swoje zgłoszenia o nieprawidłowym parkowaniu pojazdów na poznańskich ulicach otrzymywali od Straży Miejskiej informacje o umorzeniu postępowania. Stąd radna zwróciła się o odpowiedź na następujące pytania: ile do Straży Miejskiej wpłynęło zgłoszeń w 2019 roku i w pierwszych 4 miesiącach (od stycznia do kwietnia 2020 r.) w prawie nieprawidłowego parkowania pojazdów? ilu sprawców zostało w w/w okresach ukaranych upomnieniem, ilu otrzymało karę finansową? ile spraw w w/w okresach umorzono z powodu przedawnienia? jaka jest przyczyna nie wykrywania tak dużej liczby sprawców?

Wiceprezydent Mariusz Wiśniewski odpowiadając na pytania radnej przedstawił m.in. dane statystyczne. W 2019 roku do Straży Miejskiej Miasta Poznania wpłynęło 52 918 zgłoszeń dotyczących wykroczeń drogowych, a w okresie od 1 stycznia do 30 kwietnia 2020 r. - 16 249. W 2019 roku strażnicy wystawili 24 240 wezwań, 17 381 razy założyli blokady na koła pojazdów, nałożyli 36 149 mandatów karnych; do końca kwietnia 2020 roku analogicznie: wezwania - 5 849, blokady - 5 294, mandaty - 12 238. Przyczyną odstąpień przez strażników miejskich od działań były m.in. przekazanie sprawy do prowadzenia przez Policję z uwagi na brak uprawnień Straży Miejskiej, brak znamion wykroczenia lub brak danych dostatecznie uzasadniających popełnienie czynu zabronionego.

Postępowania prowadzone są w oparciu o przepisy Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia (Kpsw), które regulują przeprowadzanie poszczególnych czynności. Niezbędne dla prawidłowości postępowania jest przestrzeganie zasad kodeksowych wobec wszystkich stron postępowania i zbieranie materiału dowodowego w taki sposób, by spełniał wymagania formalne i merytoryczne w przypadku kierowania wniosku o ukaranie do sądu. Nowelizacja przepisów Kpsw z dniem 15 listopada 2018 r. umożliwiła stwierdzanie wykroczenia na podstawie zdjęcia fotograficznego, jednak nie zmieniła sposobu prowadzenia czynności. Zdjęcie nieprawidłowo zaparkowanego pojazdu jest ich początkiem, prowadzący dane postępowanie musi ustalić właściciela pojazdu, jego użytkownika, a następnie sprawcę wykroczenia - co nie zawsze jest możliwe. Należy ustalić okoliczności zdarzenia (niekiedy wymaga to przesłuchania w charakterze świadka osoby zgłaszającej), wyjaśnić wątpliwości np. w zakresie własności gruntu i jego charakteru. Sprawca wykroczenia ma prawo złożyć wyjaśnienia, co do stawianego zarzutu. W przypadku przyznania się do winy, funkcjonariusz ma prawo do podjęcia decyzji o sposobie zakończenia czynności w postępowaniu szczególnym - nałożeniu mandatu karnego. Ma również prawo do zastosowania pouczenia. Podobnie jak Sąd przy orzekaniu, funkcjonariusz podejmujący decyzję o zastosowaniu postępowania szczególnego, ma obowiązek uwzględnić wszystkie okoliczności dotyczące zdarzenia oraz osoby sprawcy.

W wyniku reformy struktur Straży Miejskiej, z dniem 1 stycznie 2020 powstał Referat Wykroczeń, którego zadaniem jest prowadzenie czynności w sprawach o wykroczenia, ujawnionych w toku służby przez strażników oraz zgłoszonych przez mieszkańców. Wprowadzona reorganizacja SMMP była reakcją na lawinowo zwiększającą się liczbę zgłoszeń od mieszkańców. Zwiększono liczbę osób prowadzących czynności oraz osób bezpośrednio obsługujących sprawców wykroczeń. Czynności prowadzone są przez strażników jednego referatu, a ich efektywność jest wspierana przez elektroniczny system zarządzania. Referat ten zajmuje się równolegle prowadzeniem czynności na podstawie wystawionych przez strażników patrolowych wezwań dla kierowców niewłaściwie zaparkowanych pojazdów oraz spraw dotyczących wykroczeń innych niż drogowe. Wprowadzona reorganizacja poprawiła efektywność pracy oraz wpłynęła pozytywnie na liczbę spraw zakończonych mandatem karnym lub grzywną nałożoną przez sąd. Liczba zgłoszeń i liczba wystawionych wezwań, zsumowana za okres 01.01.2019 - 30.04.2020 wynosi około 45 000. To pokazuje ogrom pracy i czynności, które spoczywają na strażnikach Referatu Wykroczeń. Sposób prowadzenia czynności, zarówno pod względem ilościowym, jak i jakościowym, podlega bieżącym analizom.

Z uwagi na obecną sytuację epidemiologiczną i wprowadzane ograniczenia i obostrzenia, sposób prowadzenia czynności oraz organizacja pracy musiały ulec czasowym ograniczeniom. Mając jednak na względzie cel, jakim jest oddziaływanie prewencyjne na sprawców wykroczeń, działanie referatu było kontynuowane w rygorze sanitarnym.

oprac. red.