grafika z logotypem Biuletynu Miejskiego

Biuletyn Miejski

Wegańskie posiłki w szkołach i przedszkolach

Radna Dorota Bonk-Hammermeister zadała w interpelacji pytanie o dostępność wegańskich posiłków w stołówkach poznańskich szkół i przedszkoli. Radna chce wiedzieć, czy uczniowie preferujący dietę całkowicie pozbawioną produktów zwierzęcych, znajdą coś dla siebie w szkolnym jadłospisie. Wiceprezydent miasta nie widzi przeciwskazań.

Stołówka w jednym z poznańskich liceów - grafika artykułu
Stołówka szkolna w 37 LO w Poznaniu, fot. 37 LO

Radna pisze we wstępie do interpelacji, że z prowadzonych badań wynika, że młodzi ludzie odchodzą od spożywania mięsa, nabiału i jaj. Związane jest to ze wzrostem świadomości dotyczącej cierpienia zwierząt, wpływu produkcji produktów odzwierzęcych na środowisko naturalne, a także wynika z troski o zdrowie. Wskazuje, że badanie Najwyższej Izby Kontroli z 2021 roku wykazało, że spożywanie produktów zwierzęcych produkowanych w Polsce może mieć szkodliwy wpływ na zdrowie, także dzieci i młodzieży. Radna przywołała kilka unijnych dokumentów, które wskazują na potrzebę zmiany nawyków żywieniowych i kształtu systemu produkcji żywności. W interpelacji skierowanej do prezydenta miasta zdała cztery pytania:

  • Czy Miasto Poznań wdrażało, wdraża lub planuje wdrożyć rozwiązania mające zwiększyć dostępność wegańskich posiłków w szkołach? Chodzi tu o dostępność opcji wegańskich posiłków zarówno w stołówkach prowadzonych w szkołach i przedszkolach przez firmy zewnętrzne, usługi cateringu dowozowego, jak i punkty prowadzone przez samą placówkę, a także automaty i bufety.
  • Jak działania miasta w tym obszarze korelują z celami Miejskiego Planu Adaptacji do zmian klimatu, Europejskim Zielonym Ładem, Strategią od Pola do Stołu, pakietem legislacyjnym Fit For 55 i innymi programami na poziomie miejskim, krajowym i unijnym przyznającymi równy dostęp do świadczeń publicznych, w szczególności różnorodnego i zrównoważonego żywienia w placówkach oświaty, spełniającego właściwe normy odżywcze?
  • Czy i jakie akty prawa miejscowego, ustawy, rozporządzenia polskie i unijne oraz dyrektywy stoją na przeszkodzie wprowadzeniu opcji wegańskich posiłków w szkołach, których organem prowadzącym jest Prezydent Miasta Poznania przy jednoczesnym zachowaniu dostępności posiłków zawierających mięso, jaja, mleko?
  • Jakie procedury i akty prawa miejscowego musiałyby zostać zmienione, aby wprowadzić opcję wegańskich posiłków w stołówkach szkolnych i przedszkolnych?

Obszernej odpowiedzi na interpelację udzielił wiceprezydent Mariusz Wiśniewski, odpowiedzialny w Poznaniu m.in. za oświatę. Napisał m.in.: "Planowanie żywienia zbiorowego odbywa się zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa. Dyrektor organizuje pracę przedszkola/szkoły, w tym planuje żywienie zbiorowe, którego wykonanie powierza intendentowi/specjaliście ds. żywienia. W przypadku korzystania z usług firm cateringowych wskazany przez dyrektora placówki podmiot również zobowiązany jest do przestrzegania przepisów obowiązujących w Polsce.

Ważnym elementem funkcjonowania placówek oświatowych jest ścisła współpraca dyrektora, grona pedagogicznego oraz rodziców. W myśl Prawa oświatowego, rada rodziców, reprezentująca ogół uczniów, "może występować do dyrektora i innych organów szkoły lub placówki, organu prowadzącego szkołę lub placówkę oraz organu sprawującego nadzór pedagogiczny z wnioskami i opiniami we wszystkich sprawach szkoły lub placówki". Wiceprezydent zaznaczył, że mogą one dotyczyć także kwestii wprowadzenia zmian w jadłospisie czy asortymentu sklepików szkolnych oraz automatów z żywnością lub napojami znajdującymi się na terenie placówki.

Wiceprezydent zauważył, że wskazane przez radną w interpelacji strategie europejskie, tj. Europejski Zielony Ład, strategia "Od pola do stołu", Strategia na rzecz bioróżnorodności 2030 oraz Fit For 55, nie wskazują na konieczność eliminacji produkcji zwierzęcej ani ograniczenia produkcji rolnej. Odnoszą się one do dostosowania ich do norm unijnych w obszarze środowiska i bezpieczeństwa żywieniowego. Z kolei Miejski Plan Adaptacji do Zmian Klimatu Miasta Poznania nie obejmuje zagadnień żywnościowych, a skupia się na punktach - zawartych w podrozdziale 5.4 Podatność Miasta na zmiany klimatu - dotyczących zdrowia publicznego, gospodarki przestrzennej miasta, gospodarki wodnej oraz transportu.

Na koniec Mariusz Wiśniewski wyjaśnił, że przepisy prawne obowiązujące w Polsce, dotyczące żywienia zbiorowego w placówkach oświatowych nie wprowadzają zakazu/nakazu stosowania diety wegańskiej w przedszkolach i szkołach, w związku z czym nie ma żadnych prawnych przeciwskazań do wprowadzenia posiłków wegańskich w placówkach oświatowych. Nie ma też konieczności dokonywania zmian w przepisach prawnych w tym zakresie.

oprac. szym

Zobacz więcej: