W Programie Rowerowym Miasta Poznania wytypowanych zostało sześć tras typu Radial, które podzielone zostały na części: zachodnią/południową, wschodnią/północną oraz centralną. Wsparciem dla tras Radialnych są dwie trasy typu Ring, a planowaną sieć rowerową uzupełniają łączniki, jako odcinki doprowadzające ruch do Ringów oraz Radiali.
Jedną z głównych tras rowerowych w Poznaniu jest Radial numer 1, czyli trasa R1, biegnąca w relacji zachód - wschód, prowadząca od Osiedla Krzyżowniki-Smochowice do Osiedla Antoninek-Zieliniec-Kobylepole i podzielona na trzy części: R1 Z (Zachód), R1 W (Wschód) i R1 C (Centrum). Zgodnie z założeniami Programu Rowerowego cała trasa R1 generować może ruch każdego dnia roboczego na poziomie ponad 25 tys. osób w 2022 roku oraz na ponad 30 tys. osób w 2025 roku.
Andrzej Rataj pyta w interpelacji o średnią wielkość ruchu rowerowego dla trasy R1 w dniu roboczym w poszczególnych porach roku w 2022 roku; potencjał rowerowy został w poszczególnych częściach trasy R1; perspektywy rozwoju ruchu rowerowego na trasie R1 do 2025 roku.
Urząd Miasta odpowiada, że potencjał każdej z tras radialnych został wyznaczony na podstawie gęstości zaludnienia obszarów leżących wzdłuż danej trasy, dzieląc je na trzy odcinki: zachodni (lub południowy), wschodni (lub północny) oraz centralny. Dla odcinków leżących poza centrum wyznaczono obszar oddziaływania zakładający, że akceptowalny dystans dotarcia do trasy wynosi maksymalnie 2 km, co przy średniej prędkości poruszania się rowerem wynoszącej 15 km/h zapewnia dotarcie do niej w ok. 8 minut. Przyjęta metodologia zakłada, że mieszkańcy wykorzystują korytarze leżące najbliżej ich miejsca zamieszkania. Uwzględnione zostały również bariery utrudniające dotarcie do tras, takie jak rzeki, linie kolejowe czy przebieg autostrady. Dodatkowo przyjęto, że odcinki tras w centrum mogą przejmować ruch rowerowy z pozostałych części tras leżących poza centrum. Oznacza to, że potencjał rowerowy danej trasy w rzeczywistości jest większy. Długość odcinków w centrum jest jednak krótsza od odcinków poza centrum, dlatego dla nich przyjęto inny sposób obliczania potencjału. Zastosowany został współczynnik redukujący wynoszący długość odcinka centralnego podzielony przez średnią długość każdej podróży.
Badanie ruchu rowerowego z wykorzystaniem automatycznych liczników dla trasy R1 Wschód i Zachód realizowane jest od czerwca 2022 r., a dla R1 Centrum od marca 2018 r. Punkty pomiaru zlokalizowane są w następujących miejscach: R1 Zachód - ul. Dąbrowskiego (między ul. Szamotulską a Żeromskiego); R1 Centrum - pl. Wolności; R1 Wschód - ul. Kórnicka (między mostem św. Rocha a ul. Piotrowo). Dane z poszczególnych punktów pomiarów są ogólnodostępne.
Dane z punktu pomiarowego nie mogą być utożsamiane ze średnią wielkością generowanego ruchu na trasie. Wskazują one liczbę przejazdów rowerem w danym miejscu, jednak nie na całej trasie - nie obejmują przejazdów, które nie odbywają się przez punkt pomiarowy. Celem badań pomiarowych w określonych punktach jest badanie tendencji (wzrostowych lub spadkowych), określenie dynamiki zmian, wahań ruchu w zależności od pory dnia, tygodnia czy pogody. Nie monitoruje się natomiast na bieżąco średniej wielkości generowanego ruchu dla poszczególnych tras ani osiągnięcia ich potencjału rowerowego. Wymagałoby to kosztownych badań obejmujących przejazdy na wszystkich fragmentach tras. Określenie potencjału tras podczas tworzenia Programu Rowerowego miało na celu wytypowanie tych, które zostaną ujęte w tym dokumencie jako Trasy Główne, mające priorytet w realizacji. Nie jest on natomiast przedmiotem analiz na etapie realizacji Programu Rowerowego. Program Rowerowy przewiduje badanie udziału ruchu rowerowego w ogólnej liczbie podróży dla obszaru całego miasta. Przeprowadzane jest co ok. 5 lat w ramach Kompleksowych Badań Ruchu. W 2013 r. udział ruchu rowerowego w podróżach wynosił 4%. Z aktualizacji Kompleksowych Badań Ruchu w 2019 r., a więc w czasie obowiązywania Programu Rowerowego wynika, że ruch rowerowy wzrósł do 8,4% podróży. Dane z automatycznych liczników pomiaru ruchu również wskazują na coroczną tendencję wzrostową.
W 2022 r. (dane za okres 1.01.2022 - 15.12.2022) na trasie R1 Centrum, w punkcie rowerowym znajdującym się na placu Wolności, odnotowano łącznie 306.950 przejazdów przy średniej dziennej wynoszącej 882 przejazdy. Z kolei na trasie R1 Zachód znajdują się dwa liczniki rowerowe działające od czerwca 2022 r. Licznik na skrzyżowaniu ul. Dąbrowskiego z ul. Przybyszewskiego od strony północnej odnotował w okresie od 5.06.2022 r. do 31.12.2022 r. łącznie 156.343 przejazdy ze średnią dzienną 745. Natomiast przez licznik znajdujący się na stronie południowej tej trasy (w okresie 5.06.2022 - 31.12.2022) odnotowano łącznie 67.435 przejazdów ze średnią dzienną 321. Na trasie R1 Wschód również znajdują się dwa liczniki, które działają od czerwca 2022 r. Na stronie północnej ul. Kórnickiej (w okresie 27.06.2022 - 31.12.2022) było łącznie 175.769 przejazdów ze średnią dzienną 935. Z kolei na stronie południowej ul. Kórnickiej (w okresie 27.06.2022 - 31.12.2022) łącznie odnotowano 239.209 przejazdów ze średnią dzienną 1145.
W przypadku trasy R1 Wschód obecnie trwa budowa drogi rowerowej wzdłuż Trasy Kórnickiej, między ul. Inflancką a ul. Jana Pawła II. W 2022 r. oddano do użytku dwukierunkową drogę dla rowerów na ul. Kórnickiej, między ul. Piotrowo i ul. Przystań. Zmieniono też organizację ruchu na Moście św. Rocha oraz odcinkach ul. Kórnickiej (z jednokierunkowych dróg dla rowerów na dwukierunkowe ciągi pieszo-rowerowe). Z kolei na trasie R1 Centrum obecnie trwa przebudowa układu drogowego wzdłuż Al. Marcinkowskiego i placu Wolności, która obejmuje także infrastrukturę rowerową. Warunki jazdy rowerem poprawią się również na ul. Fredry po zakończeniu trwającego remontu torowiska i nawierzchni jezdni, po której odbywa się ruch rowerowy.
Natomiast w 2022 r. na trasie R1 Zachód oddano do użytku brakujący odcinek drogi dla rowerów przy pętli Ogrody. We wcześniejszych latach zbudowano drogę rowerową przy IMGW oraz przejazd rowerowy na skrzyżowaniu ul. Dąbrowskiego i ul. Lotniczej. Przygotowywana jest także dokumentacja projektowa na stworzenie przejazdu rowerowego przez ul. Szpitalną, w ciągu ul. Dąbrowskiego.
oprac. red.