Rada Miasta Poznania

Inwestycja Projekt Centrum to przedsięwzięcie infrastrukturalne na Starym Mieście dotyczące ulic, chodników, torowisk tramwajowych i zieleni miejskiej. Ze względu na skalę, zakres realizacji inwestycji, a także mechanizmy finansowania podzielono na dwa etapy. Inwestycja realizowana jest z budżetu miejskiego i ze wsparcia finansowego Unii Europejskiej w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020. Pierwotne koszty inwestycji ulegały zmianom ze względu na różne okoliczności wewnętrzne i zewnętrzne. Radny pyta zatem o pierwotnie zakładane koszty inwestycji w poszczególnych etapach i zakresach oraz finalne (albo aktualnie) zakładane koszty. Prosi również o odpowiedź z jakich przyczyn doszło do zmian w kosztach inwestycji oraz w jakich kwotach Projekt Centrum jest finansowany z budżetu Miasta Poznania i ze wsparcia Unii Europejskiej

W odpowiedzi Miasto Poznań informuje, że zakładany koszt realizacji obu etapów Projektu Centrum w momencie ich rozpoczynania w 2017 roku kształtował się następująco:

• "Program Centrum - etap I - przebudowa tras tramwajowych wraz z uspokojeniem ruchu samochodowego w ulicach Św. Marcin, Fredry, Mielżyńskiego, 27 Grudnia, pl. Wolności, Towarowa" - 100 mln zł;
• "Program Centrum - etap II - budowa trasy tramwajowej wraz z uspokojeniem ruchu samochodowego w ulicy Ratajczaka" - 130 mln zł.

Aktualnie koszty inwestycji w poszczególnych etapach projektu wynoszą:

• "Program Centrum - etap I: zakres 1 (zrealizowany) - ul. Św. Marcin na odcinku od ul. Gwarnej do ul. Ratajczaka - ok. 62 mln zł; zakres 2.2 (w trakcie realizacji) - ul. Św. Marcin na odcinku od ul. Ratajczaka do al. Marcinkowskiego wraz z al. Marcinkowskiego od ul. Św. Marcin do pl. Wolności - ok. 55 mln zł; zakres 2.1 i 4 (w trakcie realizacji) - ul. Św. Marcin na odcinku od Mostu Uniwersyteckiego do ul. Gwarnej wraz ze skrzyżowaniem z ul. Towarową - ok. 84 mln zł; zakres 2.3 i 2.4 (w trakcie realizacji) - pl. Wolności, ul. 27 Grudnia, Kantaka i Gwarna - ok. 103 mln zł. Daje to kwotę: 304 354 524,00 zł.
• "Program Centrum - etap II - budowa trasy tramwajowej wraz z uspokojeniem ruchu samochodowego w ulicy Ratajczaka" - 130 140 000,00 zł - inwestycja jest w trakcie procedowania aneksu do umowy o dofinansowanie, pozwalającego przeprowadzić prace w II fazach. Pierwsza faza będzie obejmowała ul. Ratajczaka od ul. 27 Grudnia do skrzyżowania z ul. Św. Marcin wraz z tym skrzyżowaniem i zostanie zrealizowana w obecnej perspektywie unijnej. II faza zostanie zrealizowana ze środków pochodzących z kolejnego rozdania i obejmować będzie obszar ul. Ratajczaka od ul. Św. Marcin aż do skrzyżowania z ul. Matyi i Wierzbięcice: zakres 2.3.1 (w trakcie realizacji) - I faza projektu - około 20 mln zł; zakres 3 (przed realizacją) - II faza projektu - około 110 mln zł.

Na zwiększenie kosztów inwestycji złożyło się wiele przyczyn, o których czytamy w odpowiedzi na interpelację. W 2016 roku, gdy prowadzono prace projektowe i szacowano budżet inwestycji, istniały zupełnie inne warunki ekonomiczne i geopolityczne, niż obecnie. Dodatkowo, w trakcie ubiegania się o dofinansowanie unijne inwestycji, zdecydowano o rozszerzeniu projektu o Zakres 4 (ul. Św. Marcin od Mostu Uniwersyteckiego do al. Niepodległości wraz ze skrzyżowaniem z ul. Towarową), co skutkowało koniecznością zwiększenia budżetu na realizację zadania o 80 mln zł. Ponadto, w trakcie opracowywania projektów budowlanych dla Zakresu 2, na skutek zgłaszanych wniosków i doświadczeń z użytkowania nawierzchni na zrealizowanym odcinku (Zakresie 1), zadecydowano o zmianach projektowych w stosunku do zatwierdzonej koncepcji. Zamiana kostki typu lastryko autorskiego projektu na kostkę z naturalnego kamienia miała wpływ na finalny koszt. Poza tym, w trakcie realizacji zadania wystąpiły liczne kolizje sieciowe i konieczność ich usunięcia - co wygenerowało dodatkowe koszty. 

Jako najbardziej istotna dla kosztów projektu wskazywana jest zmieniająca się sytuacja na rynku robót budowlanych. Znaczący wzrost cen pracy, surowców, energii, spowodowany był najpierw pandemią, a obecnie trwającą w Ukrainie wojną. Wszystkie te czynniki wpłynęły na wynik poszczególnych przetargów, na wybór generalnych wykonawców robót budowlanych, i dużo wyższe niż pierwotnie zakładane kwoty ofert. W związku z powyższym, konieczne było stopniowe zwiększanie budżetu projektu Program Centrum I. Dodatkowo, ze względu na niemożność rozstrzygnięcia przetargu na wybór generalnego wykonawcy dla realizacji Programu Centrum II, z powodu ofert znacząco przekraczających budżet zadania, nastąpiła konieczność realizacji projektu w dwóch fazach. Aktualnie procedowane jest zawarcie z Centrum Unijnych Projektów Transportowych aneksu do umowy w przedmiotowym zakresie.

Dofinansowanie inwestycji pochodzi z Funduszy Europejskich (Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko). Wysokość dofinansowania projektu "Program Centrum - etap I - wynosi 59 621 271,59 zł, na poziomie 79,88% kosztów kwalifikowalnych pierwotnego budżetu, w tym: zakres 1 dofinansowany w kwocie 35 464 211,83 zł; zakres 2.2 dofinansowany w kwocie 20 115 105,48 zł; zakres 2.1 i 4 dofinansowany w kwocie 2 721 320,74 zł; zakresy 2.3 i 2.4 realizowane są w ramach projektu ze środków budżetu Miasta. Dofinansowane na poziomie 79,88% obejmuje również: wynagrodzenie koordynatora projektu, koszty wykupu gruntów, opracowanie studium wykonalności projektu.

Natomiast dofinansowanie projektu "Program Centrum - etap II - budowa trasy tramwajowej wraz z uspokojeniem ruchu samochodowego w ulicy Ratajczaka" wynosi 59 049 593,00 zł na poziomie 55,81% kosztów kwalifikowalnych, a poziom dofinansowania kosztów kwalifikowalnych po przeprowadzeniu procedury fazowania projektu ma pozostać bez zmian.

oprac. red.