W Poznaniu mieszkańcy mają prawo zgłaszać obywatelską inicjatywę uchwałodawczą, czyli projekt uchwały rozpatrywany na sesji przez Radę Miasta Poznania.
Została ona uregulowana w uchwale nr XII/165/VIII/2019 Rady Miasta Poznania z dnia 28 maja 2019 r. w sprawie zgłaszania obywatelskich inicjatyw uchwałodawczych przez mieszkańców Miasta Poznania.
Zobacz także
Kto może zgłosić inicjatywę?
Grupa co najmniej 300 mieszkańców Poznania posiadających czynne prawo wyborcze do Rady Miasta (czyli mogących głosować w wyborach samorządowych).
Co może być przedmiotem projektu chwały złożonego w ramach obywatelskiej inicjatywy uchwałodawczej?
Przedmiot musi mieścić się w katalogu kompetencji rady gminy określonego w art. 18 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym. Stanowi on, że do zadań własnych gminy należy m.in.:
- uchwalanie statutu miasta,
- ustalanie wynagrodzenia Prezydenta, stanowienie o kierunkach jego działania oraz przyjmowanie sprawozdań z jego działalności,
- uchwalanie budżetu miasta, rozpatrywanie sprawozdania z wykonania budżetu oraz podejmowanie uchwały w sprawie udzielenia lub nieudzielenia absolutorium z tego tytułu,
- rozpatrywanie raportu o stanie miasta oraz podejmowanie uchwały w sprawie udzielenia lub nieudzielenia wotum zaufania z tego tytułu,
- uchwalanie planu ogólnego miasta oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego,
- uchwalanie programów gospodarczych,
- przyjmowanie programów rozwoju w trybie określonym w przepisach o zasadach prowadzenia polityki rozwoju,
- ustalanie zakresu działania jednostek pomocniczych (osiedli), zasad przekazywania im składników mienia do korzystania oraz zasad przekazywania środków budżetowych na realizację zadań przez te jednostki,
- podejmowanie uchwał w sprawach podatków i opłat w granicach określonych w odrębnych ustawach,
- podejmowanie uchwał w sprawach majątkowych gminy, przekraczających zakres zwykłego zarządu,
- podejmowanie uchwał w sprawach współdziałania z innymi gminami oraz wydzielanie na ten cel odpowiedniego majątku,
- podejmowanie uchwał w sprawach współpracy ze społecznościami lokalnymi i regionalnymi innych państw oraz przystępowania do międzynarodowych zrzeszeń społeczności lokalnych i regionalnych,
- podejmowanie uchwał w sprawach herbu miasta, nazw ulic i placów będących drogami publicznymi lub nazw dróg wewnętrznych, a także wznoszenia pomników,
- nadawanie honorowego obywatelstwa miasta,
- podejmowanie uchwał w sprawie zasad udzielania stypendiów dla uczniów i studentów,
- stanowienie w innych sprawach zastrzeżonych ustawami do kompetencji rady miasta.
Składanie i procedowanie obywatelskiej inicjatywy uchwałodawczej krok po kroku
1. Utworzenie komitetu inicjatywy uchwałodawczej
Zgodnie z § 2 uchwały XII/165/VIII/2019 Rady Miasta Poznania z dnia 28 maja 2019 r. w sprawie zgłaszania obywatelskich inicjatyw uchwałodawczych przez mieszkańców Miasta Poznania w celu realizacji prawa do inicjatywy niezbędne jest utworzenie Komitetu inicjatywy uchwałodawczej, który ją promuje, zbiera wymaganą liczbę głosów poparcia, sporządza projekt uchwały i przedkłada go Radzie Miasta Poznania. Co istotne, dla danej inicjatywy może zostać utworzony tylko jeden komitet i może on posługiwać się nazwą.
Komitet przedkłada Radzie Miasta Poznania inicjatywę obejmującą:
- informację o utworzeniu komitetu wraz z listą jego członków zawierającą imiona, nazwiska i adresy kontaktowe,
- projekt uchwały obejmujący zakres inicjatywy,
- listę podpisów grupy mieszkańców Miasta Poznania występujących z inicjatywą.
2. Przygotowanie projektu uchwały
Musi zawierać tytuł, podstawę prawną, treść merytoryczną, termin wejścia w życie, organ wykonawczy oraz uzasadnienie. Powinien być ponadto zgodny z zasadami techniki prawodawczej (rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z 2002 r.).
3. Zebranie podpisów
Komitet musi uzbierać minimum 300 podpisów mieszkańców Poznania (zawierających imię i nazwisko, adres zamieszkania, PESEL i podpis) z prawem wyborczym do Rady Miasta Poznania.
4. Złożenie list poparcia
Projekt uchwały wraz z listą poparcia trafiają do Biura Rady Miasta. Podpisy są weryfikowane przez Urząd Miasta Poznania.
5. Rozpatrzenie projektu uchwały przez Radę Miasta Poznania
Po dokonaniu pozytywnej weryfikacji zebranych podpisów Przewodniczący Rady Miasta Poznania zobowiązany jest do umieszczenia go w porządku obrad najbliższej sesji Rady Miasta Poznania. Ponadto, w związku z tematyką jaką objęty jest projekt, może on skierować projekt do opiniowania przez merytorycznie właściwe komisje Rady.
Jednocześnie należy odkreślić, że o każdym działaniu podjętym w związku ze złożonym projektem uchwały Przewodniczący Rady Miasta Poznania zobowiązany jest poinformować komitet inicjatywy uchwałodawczej (jako autora projektu uchwały), co ma umożliwić wypowiedzenie się Poznaniankom i Poznaniakom w zakresie tematyki złożonego projektu uchwały.
Rada ma obowiązek rozpatrzyć projekt najpóźniej w ciągu 3 miesięcy od jego złożenia.