Rada Miasta Poznania

Użytek ekologiczny "Strzeszyn" w Poznaniu został ustanowiony w 2012 roku. Położony jest w dolinie rzeki Bogdanki - w zlewni Jeziora Strzeszyńskiego, w północno-zachodnim klinie zieleni miasta Poznania, o powierzchni ponad 94 ha. Andrzej Rataj pyta jaka jest obecna sytuacja użytku ekologicznego "Strzeszyn", w tym jakie działania są podejmowane w celu zachowania tego użytku, jego mocne i słabe strony, szanse i zagrożenia. Interesuje go przyszłość użytku, w tym działania podejmowane w celu jego zachowania. Zwraca się także o informację w jaki sposób realizowana jest ochrona użytku ekologicznego oraz czy zdarzały się przypadki naruszenia zakazów wprowadzonych w celu jego ochrony.

W odpowiedzi Miasto Poznań wyjaśnia, że użytek ekologiczny "Strzeszyn" obejmuje biotopy torfowisk niskich, podmokłych łąk, muraw kserotermicznych i okrajków lasów oraz biotopy wodne. Charakter użytku jest silnie determinowany przez położenie w dolinie rzeki Bogdanki, w zlewni Jeziora Strzeszyńskiego. Z uwagi na rekreacyjny charakter Jeziora, okoliczne obszary ulegają znacznej antropopresji. Za zagrożenie należy uznać rozpalanie ognisk i grillowanie w kompleksach leśnych wokół Jeziora Strzeszyńskiego. Z punktu widzenia przyrodniczego, za korzystne zjawisko należy uznać bytność bobrów na terenie użytku. Ich działalność wpływa na naturalną retencję wodną, pomaga ochronie użytku ekologicznego "Strzeszyn" i jest szczególnie istotna w obliczu obserwowanych zmian klimatycznych.

W celu zachowania użytku istotne jest także prowadzenie trwale zrównoważonej i przemyślanej gospodarki leśnej poprzez właściwe kształtowanie docelowych składów gatunkowych drzewostanów oraz stosowanie zaplanowanych w Planie Urządzenia Lasu cięć o charakterze sanitarnym i pielęgnacyjnym. Wykonuje się je w celu zapewnienia bezpieczeństwa użytkownikom lasu oraz utrzymania go w dobrej kondycji i stanie zdrowotnym. Projektowane cięcia sanitarne i pielęgnacyjne nie mają charakteru obligatoryjnego, tzn. są one dostosowane do aktualnych potrzeb drzewostanu. W ramach przedmiotowych cięć ograniczany jest również rozwój roślinności inwazyjnej.

Zagrożeniem dla użytku jest intensywne korzystanie przez mieszkańców z lasów znajdujących się na tym terenie, w celach rekreacyjnych. Chcąc ograniczyć negatywne skutki tej nadmiernej antropopresji, dla całego użytku ekologicznego Zakład Lasów Poznańskich wyznacza miejsca przeznaczone na rekreację w odpowiednich lokalizacjach oraz prowadzi prace porządkowe.

Przed wejściem do lasów komunalnych zamontowane zostały tablice (również w języku ukraińskim), informujące o zakazach obowiązujących na terenach leśnych, w tym zakazie rozpalania "dzikich" ognisk oraz grillowania w obrębie kompleksów leśnych. W celu wyegzekwowania zakazów właściwy terytorialnie leśniczy dokonuje regularnych wizji terenu użytku ekologicznego i na bieżąco kontroluje sytuację na jego obszarze.

W bieżącym roku specjalistyczna firma opracowuje nowy plan urządzania lasu na lata 2023-2032, który będzie uwzględniał kontynuację ochrony użytku ekologicznego "Strzeszyn". Obecnym zagrożeniem dla lasów są zmiany klimatyczne i skutki długotrwałych susz, które wpływają niekorzystnie na zdrowotność drzewostanu, szczególnie lasów z zalesień gruntów porolnych. Dlatego też Zakład Lasów Poznańskich kładzie nacisk na stopniową przebudowę drzewostanów niedostosowanych do siedliska i zastosowanie odnowienia naturalnego tam, gdzie warunki siedliskowe na to pozwolą. Zarządzeniem Prezydenta Miasta Poznania z dnia 2 października 2020 r. powołany został zespół ds. adaptacji lasów komunalnych Miasta Poznania do zmian klimatycznych, w skład którego wchodzi szerokie grono specjalistów, urzędników i naukowców z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Zespół opracował "Kierunkowe wytyczne dotyczące gospodarowania lasami komunalnymi Miasta Poznania", które kładą szczególny nacisk na dostosowanie lasów do zmian klimatycznych. Wytyczne te będą uwzględnione w sporządzanym na przyszłe lata planie urządzenia lasu.

Gwarancją zachowania zagospodarowania tego cennego terenu jest fakt, że obszar użytku znajdujący się na terenach administrowanych przez Zakładu Lasów Poznańskich, w całości objęty jest miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego dla obszaru "Północno-zachodniego klina zieleni" w Poznaniu - część B "Otoczenie Jeziora Strzeszyńskiego", dla którego w obecnych granicach użytku uwzględnia się następujące przeznaczenie terenów: tereny lasów w klinie zieleni oraz teren lasów, łąk, zieleni naturalnej i wód w klinie zieleni.

ZLP nie posiada Straży Leśnej i uprawnień do nakładania grzywien w drodze mandatu karnego. W zakresie porządku publicznego i bezpieczeństwa ZLP prowadzi stałą współpracę ze Strażą Miejską Miasta Poznania.

Na terenie użytku ekologicznego "Strzeszyn", oprócz wskazanego zjawiska stwarzającego zagrożenie pożarowe, obserwowano także powstawanie nielegalnych wysypisk odpadów. Są one na bieżąco usuwane przez służby ZLP.

oprac. red.