W 1929 roku otwarto w Poznaniu Powszechną Wystawę Krajową, największe wydarzenie w międzywojennej historii miasta i najbardziej spektakularną imprezę w kraju. Wystawa zajęła 65 ha, w tym obecne tereny targowe, parki Kasprowicza i Wilsona oraz tereny uniwersyteckie przy ulicach Grunwaldzkiej i Śniadeckich. Na tym terenie ustawiono 112 pawilonów wystawowych, z których wiele przeszło do historii jako wybitne osiągnięcia architektury. Najwspanialszym miejscem PeWuKi był wymyślony przez Rogera Sławskiego imponujący plac zwany placem św. Marka, który zdobiły dwie wielkie fontanny. 16 maja wystawę uroczyście i z wielką pompą otworzył Prezydent Rzeczypospolitej Ignacy Mościcki.
Z okazji wystawy ukończono wstrzymaną pięć lat wcześniej budowę dwóch monumentalnych gmachów Uniwersytetu Poznańskiego. W Collegium Chemicum umieszczono Wystawę Rządową, na której prezentowano ekspozycje dziewięciu resortów rządowych, a Collegium Anatomicum zamieniono na Pałac Sztuki. Wystawa w Pałacu była niewątpliwie jedną z wielkich atrakcji Powszechnej Wystawy Krajowej i należała do największych prezentacji sztuki na ziemiach polskich przed 1939 rokiem. O rozmachu wystawy świadczy fakt, że pokazano na niej prawie 2700 dzieł sztuki z różnych dyscyplin plastycznych autorstwa około 700 artystów (także fotografów i architektów) rozmieszczonych na powierzchni 4180 mkw. Swoje prace prezentowali twórcy należący do różnych grup artystycznych, artyści niezrzeszeni, a nawet mieszkający w Paryżu. W Sali Honorowej zgromadzono obrazy najwybitniejszych polskich malarzy, również tych już nieżyjących: Piotra Michałowskiego, Henryka Rodakowskiego, Juliusza Kossaka, Artura Grottgera, Jana Matejki, Henryka Siemiradzkiego, Aleksandra Gierymskiego, Józefa Chełmońskiego, Jana Stanisławskiego, Stanisława Wyspiańskiego, Władysława Podkowińskiego, Witolda Wojtkiewicza. Wystawie towarzyszył obszerny katalog opracowany przez Mieczysława Tretera.
PeWuKa miał szczęście - organizacyjnie działała bez zarzutu, godnie reprezentowała Poznań poza granicami miasta i kraju, a dodatkowo fotografował ją Roman Stefan Ulatowski, jeden z najwybitniejszych fotografów polskich dwudziestolecia międzywojennego. W serii wydanych przez niego tek z własnymi zdjęciami z terenu Poznania i Wielkopolski, których część została już wcześniej opublikowana w CYRYLU, znalazło się też pięć dokumentujących wystawę: jedna ze zdjęciami terenów targowych, druga z wnętrzami Pałacu Sztuki, a trzy pozostałe ze zdjęciami dzieł wystawianych tamże. Łącznie to ponad 200 świetnych fotografii, które w znakomity sposób pokazują, jak wielkim i z jakim rozmachem zorganizowanym wydarzeniem była Powszechna Wystawa Krajowa, którą jej twórca, wybitny prezydent Poznania Cyryl Ratajski nazwał największym zbiorowym czynem Polaków i syntezą 10 lat niepodległości. Wystawę zamknięto 30 września o godzinie 18. Na opuszczonym terenie wystawowego Wesołego Miasteczka, wśród pozostałości karuzeli, młyńskich kół i kolejki górskiej zamieszkali bezdomni...
Danuta Bartkowiak
Jarek Mulczyński