Kobiety i mężczyźni w Urzędzie Miasta

Radny Paweł Sowa złożył interpelację w sprawie równego statusu kobiet i mężczyzn w Urzędzie Miasta Poznania i jednostkach budżetowych UM.

Urząd Miasta Poznania - grafika artykułu
Urząd Miasta Poznania

Paweł Sowa przypomina, że w ubiegłym roku Prezydent Poznania zachęcał radnych do przyjęcia Europejskiej Karty Równości Kobiet i Mężczyzn w Życiu Lokalnym. Jednymi z filarów założeń Karty jest równość kobiet i mężczyzn w poszanowaniu podstawowych praw, zrównoważony udział kobiet i mężczyzn w procesie podejmowania decyzji w demokratycznym społeczeństwie, a także wykluczenie wszelkich stereotypów dotyczących płci oraz stosunki i uprzedzenia z nich wynikające. Rada Miasta przyjęła Kartę, ale została ona uchylona przez Wojewodę Wielkopolskiego i Wojewódzki Sąd Administracyjny (jako jeden z powodów podano wykroczenie poza zakres kompetencji samorządu). Zdaniem radnego Sowy, nic jednak nie stoi na przeszkodzie, aby równe traktowanie kobiet i mężczyzn wprowadzać w praktyce w Urzędzie Miasta.

"W mojej opinii fundamentalne znaczenie ma kwestia równości płac oraz rozdziału stanowisk kierowniczych. Rozumiem to jako takie same pensje dla kobiet i mężczyzn na tych samych stanowiskach i o takim samym poziomie kompetencji lub doświadczenia, oraz takie same możliwości awansu przy rozdziale stanowisk kierowniczych. Bez spełnienia tych warunków nie ma mowy o równym traktowaniu kobiet i mężczyzn w Urzędzie." - napisał w interpelacji Paweł Sowa i zwrócił na o odpowiedź na następujące pytania:

  • Jaka jest struktura zatrudnienia w Urzędzie Miasta oraz zakładach budżetowych Urzędu Miasta wg płci?
  • Jaka jest struktura stażu pracowników wg płci w następującym podziale: poniżej 2 lat pracy, 2-5 lat, 6-10 lat, 11-15 lat, oraz powyżej 15 lat pracy?
  • Jaki jest średni zarobek urzędniczek, a jaki urzędników?
  • Ile kobiet i ilu mężczyzn piastuje stanowiska kierownicze wg kategorii (np. dyrektor/ dyrektorka, zastępca/ zastępczyni, kierownik/ kierowniczka)?
  • Czy osoby zatrudnione na równorzędnych stanowiskach otrzymują takie samo wynagrodzenie stosownie do ich stażu oraz kompetencji?
  • Czy oficjalna terminologia nazewnicza stosowana w Urzędzie uwzględnia formy żeńskie np. kierowniczka, dyrektorka? Jeśli nie, to co jest tego powodem?
  • Czy Miasto Poznań, skoro chciało przyjąć Kartę Równości, zastosuje zasadę zrównoważonego udziału kobiet i mężczyzn w procesie podejmowania decyzji przy podziale stanowisk Zastępców Prezydenta Miasta (czyli przy trzech lub czterech zastępcach co najmniej jedna kobieta lub jeden mężczyzna)? W tej chwili niestety nie ma żadnej kobiety wśród zastępców, choć nie brakuje wielu zdolnych i kompetentnych kobiet, pracujących w Urzędzie Miasta, które mogłyby objąć takie stanowisko.

W odpowiedzi ze strony Urzędu Miasta dowiadujemy się, że struktura zatrudnienia według płci kształtuje się następująco:

  • Urząd Miasta Poznania - 1332 kobiety i 483 mężczyzn,
  • Zakład Robót Drogowych - 9 kobiet i 90 mężczyzn,
  • Zakład Lasów Poznańskich - 6 kobiet i 28 mężczyzn,
  • Poznańskie Ośrodku Sportu i Rekreacji - 119 kobiet i 117 mężczyzn.

Jeśli chodzi o staż pracy: poniżej 2 lat - kobiety 13, mężczyźni 32; 2-5 lat kobiety 197, mężczyźni 61; 6-10 lat kobiety 202, mężczyźni 54; 11-15 lat kobiety 265, mężczyźni 78; powyżej 15 lat kobiety 655, mężczyźni 258. W Urzędzie Miasta Poznania w 2020 r. średni miesięczny przychód urzędniczek wyniósł 5758,79 zł, a urzędników 5767,74 zł (dane na podstawie PIT-11).

Aktualnie stanowiska kierownicze w Urzędzie Miasta Poznania obejmuje 135 kobiet oraz 94 mężczyzn, w tym:

  • stanowisko dyrektora wydziału obejmuje 14 kobiet i 16 mężczyzn,
  • stanowisko zastępcy dyrektora obejmuje 20 kobiet i 30 mężczyzn,
  • stanowisko kierownika oddziału obejmuje 101 kobiet i 48 mężczyzn.

Zasady wynagradzania pracowników Urzędu Miasta Poznania określa Regulamin wprowadzony zarządzeniem Prezydenta Miasta Poznania. Podstawą wynagrodzenia w Urzędzie jest system taryfowy, który obejmuje: zaszeregowanie stanowisk pracy do poszczególnych kategorii, określone stawki płacy zasadniczej dla poszczególnych kategorii (wysokość minimalnego i maksymalnego wynagrodzenia zasadniczego w ramach kategorii), dodatki funkcyjne (z określeniem maksymalnej stawki dodatku dla kategorii stanowiska). Zaszeregowanie pracownika związane jest z powierzonym stanowiskiem pracy, wymogami na danym stanowisku pracy, kompetencjami pracownika i jego indywidulaną oceną dokonywaną przez przełożonego. Przypisanie pracownika do kategorii stanowisk dokonywane jest w kontekście zaszeregowania innych pracowników wykonujących podobne czynności na stanowisku pracy. Pracodawca w ramach "widełek" płacy zasadniczej dla danej kategorii zaszeregowania stanowiska pracy może odpowiednio kształtować wysokość wynagrodzenia pracownika, kierując się indywidualną oceną jego pracy - efektami i jakością pracy, czy poziomem zaangażowania w wykonywanie powierzonych obowiązków. Podobnie wysokość dodatku funkcyjnego może być zróżnicowana w relacji do innych osób zajmujących stanowiska kierownicze w Urzędzie na tym samym poziomie kierowania, na przykład ze względu na poziom trudności i złożoność powierzonych zadań, odpowiedzialność za powierzony budżet, liczbę pracowników podległych służbowo. Zasady wypłacania dodatku stażowego uregulowane zostały w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 15 maja 2018 r. Dodatek płatny jest miesięcznie w wysokości 5% miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego po 5 latach pracy. Dodatek ten wzrasta o 1% za każdy dalszy rok pracy, aż do osiągnięcia 20% miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego.

Oficjalna terminologia nazw stanowisk w Urzędzie Miasta Poznania jest zgodna z nazwami stanowisk pracowników, określonymi w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 15 maja 2018 roku w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych. W komunikacji wewnętrznej (np. stopka w wiadomościach e-mail, tabliczki informacyjne przy drzwiach) oraz w niektórych przypadkach komunikacji zewnętrznej, która nie dotyczy decyzji administracyjnych i innych dokumentów, w których forma nazewnictwa jest określona przepisami (np. nazwa stanowiska na stronie internetowej Urzędu, wizytówki, pieczątki), kobiety zatrudnione w Urzędzie Miasta Poznania mają możliwość stosowania nazw stanowisk pracy z żeńskimi końcówkami, po konsultacji z dyrektorem biura lub wydziału. Możliwość taka była komunikowana pracowniczkom i pracownikom przy okazji Miesiąca Dialogu o Języku "Godność - Szacunek - Różnorodność" w 2019 roku, organizowanego w ramach realizacji założeń Karty Różnorodności w Urzędzie Miasta Poznania.

Prezydent Miasta podejmując decyzje kadrowe dotyczące obsady stanowisk urzędniczych, zwłaszcza tych kluczowych dla funkcjonowania Miasta, kieruje się przede wszystkim kompetencjami osoby, której zadania mają być powierzone. Kompetencje to podstawowe kryterium decyzji personalnych Prezydenta. W trakcie sprawowania przez Jacka Jaśkowiaka funkcji Prezydenta Poznania stanowisko zastępcy Prezydenta powierzane było dwukrotnie kobietom - Agnieszce Pachciarz oraz Katarzynie Kierzek-Koperskej. Obecnie Prezydent nie widzi potrzeby powoływania czwartego zastępcy, a zadania zostały rozdzielone pomiędzy trzech zastępców oraz Sekretarza Miasta. W Urzędzie Miasta wiele kluczowych stanowisk sprawują kobiety, o czym świadczą przedstawione wcześniej dane, odnoszące się do liczby kobiet i mężczyzn obejmujących stanowiska kierownicze w Urzędzie.

oprac. red.