Rada Miasta Poznania

Modernizm ma wiele twarzy i wcieleń, bogatą historię i silny wpływ na współczesność. Przez jednych nadal jest więc odsądzany od czci i wiary, przez innych traktowany jak obiekt bezrefleksyjnego kultu. Bez wątpienia był rewolucją w kształtowaniu przestrzeni i środowiska codziennego życia, choć wydaje się, że, w powszechnej świadomości, przewrót ten nie został jeszcze do końca intelektualnie i społecznie "przetrawiony".

Czy dokonania dwudziestowiecznego modernizmu są dobrze poznane i zrozumiane? Na ile powszechna wiedza przekracza znajomość kilku ikonicznych nazwisk i budynków, cytatów lub bon motów powiązanych z modernizmem? Przeciętny odbiorca doświadczający przestrzeni ukształtowanej przez myśl modernistyczną zasługuje, by otrzymać na jej temat jak najwięcej atrakcyjnie i przystępnie podanej wiedzy.

Dostarczy jej "Nowy plan" - festiwal poświęcony modernistycznej architekturze, urbanistyce i sztuce. "Nowy plan" przeznaczony jest zarówno dla specjalistów, entuzjastów, jak i laików. Ma zamiar skupiać się za każdym razem na innym zagadnieniu, zjawisku, okresie lub twórcach architektury modernistycznej.

"Nowy plan" przeznaczony jest zarówno dla specjalistów, entuzjastów, jak i laików. Ma zamiar skupiać się za każdym razem na innym zagadnieniu, zjawisku, okresie lub twórcach architektury modernistycznej. Lokując się w Poznaniu ma ambicje podkreślenia roli modernizmu w rozwoju powojennego miasta, ale chce także sięgać dalej - umieszczając wątki lokalne w szerokim, ogólnopolskim lub światowym kontekście.

Hasłem przewodnim festiwalu jest "Luksus" choć wielu mieszkańcom osiedli z wielkiej płyty zestawienie luksusu i moderny  może wydać się dziwne. Modernizm nie miał ambicji tworzenia luksusu w tradycyjnym znaczeniu tego słowa - utożsamianego ze zbytkiem, nadmiarem, blichtrem i wyjątkowym komfortem. Przeciwnie - niósł obietnicę bardziej racjonalnej, zdrowej, sprawiedliwej i "demokratycznej" przestrzeni. Paradoksalnie - materializacja tych postulatów oznaczała dla szerokich mas przeniesienie się na wyższy poziom, a więc - swego rodzaju luksus, choćby w postaci osobnych mieszkań "z wygodami": centralnym ogrzewaniem, bieżącą ciepłą wodą, nasłonecznionymi pokojami.

Ale to niejedyny przypadek, kiedy modernistyczną architekturę i urbanistykę można powiązać z luksusem. Nowoczesne hotele, domy wczasowe i wille należą do żelaznego modernistycznego repertuaru zarówno w krajach kapitalistycznych, jak i tzw. "demokracjach ludowych". Olśniewały nowoczesnymi materiałami, wyglądem, a także standardem przekraczającym atrakcje dostępne po tej stronie "żelaznej kurtyny". Czy modernizm i jego współczesne pochodne nadal mogą kojarzyć się z luksusem? Czym w ogóle jest luksus w architekturze? Co oznacza dziś, a co rozumiano jako luksus kilka dekad temu? Na te pytania pozwolą odpowiedzieć cykle wykładów, debat, spacerów i ekspozycji w ramach poświęconej luksusowi pierwszej edycji festiwalu "Nowy Plan".

oprac. red.