Wilno, które dumnie widnieje w życiorysie poznańskiego uczonego, może być nieco mylące, gdyż ród Ganowiczów niemal od zawsze związany był z Wielkopolską. Genealodzy wywodzą go z okolic Gostynia, wskazując dodatkowo na zapoczątkowaną na przełomie XVIII i XIX wieku tzw. linię konińską, z którą należy wiązać antenatów naszego bohatera. Jej reprezentantem był m.in. dziadek Ryszarda - Ludwik Ganowicz, wieloletni burmistrz Konina (1924-1934). Ryszard przyszedł na świat 2 czerwca 1931 roku, jednak nie w Koninie, a w Wilnie, dokąd kariera zawodowa i inżynierski dyplom pchnęły jego ojca - Zygmunta. Kres szczęśliwego dzieciństwa, które mały Ryszard spędził w kamienicy przy ul. Wiwulskiego, przyniósł rok 1939 i wojenna zawierucha nieoszczędzająca bynajmniej miasta na Wilią i jego mieszkańców. Tuż po jej zakończeniu rodzina Ganowiczów podzieliła zatem smutny los tysięcy mieszkańców Wilna, którzy w ramach tzw. akcji repatriacyjnej trafili do Polski w jej nowym, pojałtańskim kształcie.
Zrazu była to Łódź, gdzie Ryszard zdał małą maturę, prędko jednak nastąpiła przeprowadzka do Poznania, który śmiało można nazywać jego miastem. To tutaj w 1950 roku zdał maturę w renomowanym "Marcinku", uczęszczał do średniej szkoły muzycznej, tutaj też w 1954 roku ukończył studia inżynierskie na Wydziale Budownictwa Wyższej Szkoły Inżynierskiej. W tym samym roku pragnienie wiedzy powiodło dobrze zapowiadającego się adepta nauk ścisłych do Gdańska, gdzie na miejscowej politechnice zdobył dyplom magistra i doktora (1960). Nad Motławą poznał też Krystynę z Popielów, z którą odtąd będzie dzielił swoje życie rodzinne. Koniec blisko dziesięcioletniego rozbratu z Poznaniem nastąpił ostatecznie w 1964 roku, gdy dr Ryszard Ganowicz objął posadę na Wyższej Szkole Rolniczej (ob. Uniwersytet Przyrodniczy). Jego świetnie rozwijająca się kariera nabrała wówczas tyleż błyskawicznego, co widowiskowego przyspieszenia, znaczonego habilitacją (1967) zdobytą w wieku zaledwie 36 lat i długo wstrzymywaną przez KW PZPR w Poznaniu profesurą (1978). Całość jego naukowego dorobku tej doby uzupełnia zarazem dość nieoczywiste intermezzo w postaci dwuletniej pracy na uniwersytecie w Chartumie (1967-1969).
Gorący polityczny czas, który nastał w PRL po Sierpniu 1980 roku, przyniósł jeszcze jeden, kto wie, czy nie najważniejszy, zwrot w życiu Ryszarda Ganowicza. Głębokie poczucie obywatelskiego obowiązku kazało mu się bowiem zaangażować w budowę struktur Komisji Uczelnianej NSZZ "Solidarność" na Akademii Rolniczej, co przez komunistyczne władze zostało skrupulatnie zapamiętane i okupione blisko siedmiomiesięcznym internowaniem. "Internat" jedynie utwierdził go w dotychczasowych przekonaniach, przynosząc dodatkowo szereg nowych przyjaźni, które przełożyły się na jego późniejszą, opozycyjną aktywność, której ukoronowaniem był mandat senatora Rzeczypospolitej z woj. poznańskiego zdobyty w czerwcu 1989 roku za sprawą ponad 380 tys. głosów. Dodajmy, że niemal w tym samym czasie doczekał innej prestiżowej elekcji, jaką był dlań wybór na rektora Akademii Rolniczej, którą to godność sprawował przez dwie kadencje (1990-1996). Prof. Ryszard Ganowicz zmarł 22 maja 1998 roku. Spoczywa na cmentarzu przy ul. Lutyckiej.
Piotr Grzelczak
