Kontakt
Wystawa Stefana Wojneckiego: Operacje
2019-12-13 (piątek) – 2020-01-22 (środa)
Galeria Rodriguez, ul. Wodna 13/4, Poznań
Wernisaż: 13.12 godz. 19:00
Wystawa Operacje jest rekonstrukcją diaporamy Dęby?, którą Stefan Wojnecki zaprezentował w 1974 roku na plenerze w Łagowie. Praca pominięta w historii fotografii, w tym także w opracowaniach twórczości fotografa, a nawet zapomniana przez samego artystę została przywrócona do życia.
Na diaporamę składają się dwie dopełniające się projekcje w kolorze - pierwsza ukazuje operację serca, aparaturę, działania, w których oprzyrządowanie jest wykorzystywane, a właściwie odgrywa kluczową rolę, uczestnicząc i umożliwiając operowanie.
W relacji z sali operacyjnej uwidoczniona zostaje zależność człowieka od medycznej maszynerii, która nie tylko jest narzędziem lekarzy, ale umożliwia podtrzymanie życia chorego.
Ta sprawcza moc aparatury wybrzmiewa także w ścieżce dźwiękowej będącej zapisem dźwięków wydawanych przez maszyny, przy wygłuszenie ludzkich głosów. Druga projekcja prezentuje tytułowe dęby, sfotografowane w parku w Rogalinie.
Drzewa te pokryte są naroślami, chorują, są wspierane i ratowane przy użyciu zewnętrznych materiałów, takich jak beton czy metalowy stelaż. Konfrontacja zdjęć z operacji na ludzkim sercu z chorującymi drzewami znosiła - w 1974 roku - fundamentalne granice między człowiekiem i naturą.
Proces chorowania stał się tutaj wspólnym doświadczeniem.
W latach siedemdziesiątych Dęby? były wyrazem szerszego zainteresowania ruchami ekologicznymi, do których Wojnecki odnosił się również na wystawie Sygnały. Wystawa ekologiczna (1971). Dzisiaj projekt ten wpisuje się w posthumanistyczną rozumienie świata, zgodnie z którym byty ludzkie i nieludzkie,
ożywione i nieożywione tworzą sieć zależnych od siebie aktorów, a relacje między nimi zasadzają się na równoważnym, wzajemnym oddziaływaniu.
Tytuł Operacje odnosi się zarówno do tematu diaporamy - w sposób dosłowny, zwracający uwagę na konkretne działanie, które ujawnia się za sprawą fotografii materialnego świata, jak i do działania przeprowadzonego na materialnym archiwum Stefana Wojneckiego w 2019 roku, które nie może być uznane za neutralne.
Po pierwsze, projekt ten został - jak wspominałam - wydobyty z zapomnienia. Po drugie, jego rekonstrukcja przebiegała za pozwoleniem i w ślad za pewnymi wskazówkami artysty, ale poza jego kontrolą. Po trzecie, w wyniku dzisiejszego działania nad materiałem archiwalnym, multisensoryczny pokaz
poprzedza prezentacja zdjęć reportażowych, wykonanych przez Wojneckiego w pierwszej połowie lat osiemdziesiątych. Fotografie powstałe na podstawie wyselekcjonowanych slajdów, które przedstawiają przechodniów na ulicy, zostały ułożone w konfiguracji skłaniającej widza do przeprowadzenia śledztwa, wyszukiwania powtarzających się lub podobnych do siebie postaci. Potencjalnie wyłaniające się historie stają się scenariuszem przeprowadzonej operacji. Dorota Łuczak
Projekt dofinansowany z budżetu Miasta Poznania
Zobacz rodriguezgallery.com/pl/