Powstanki i Powstańcy Wielkopolscy
Groby Powstańców Wielkopolskich 1918-19
Internetowa wyszukiwarka miejsc pochówku Powstańców Wielkopolskich sporządzona została dla upamiętnienia osób biorących bezpośredni udział w zwycięskim zrywie niepodległościowym z lat 1918-1919. To głównie za przyczyną ludzi, wychowanych w duchu patriotyzmu i miłości do Ojczyzny, która formalnie wówczas nie istniała, po 125 latach zaborów kolebka polskiego państwa odzyskała niepodległość.
Z biegiem lat Powstańcy odchodzili "na wieczną wartę", a ostatnimi zmarłymi i pochowanymi w Poznaniu byli Andrzej Mazurek (1902-2000) i Tadeusz Wesołowski (1903-2000).
Odwiedzając poznańskie cmentarze, napotykamy groby Powstańców Wielkopolskich, coraz częściej oznakowane granitowymi tabliczkami z wizerunkiem orła Wojsk Wielkopolskich. Pomysł spójnej - charakterystycznej inskrypcji zrodził się w 2008 r., podczas spotkania ś.p. prezydenta Macieja Frankiewicza z przedstawicielami Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918-1919, Wielkopolskiego Muzeum Walk Niepodległościowych i Spółdzielni Universum. Początkowo Miasto zleciło oznakowanie 334 grobów w kwaterach powstańczych oraz ok. 200 mogił poza nimi. W ślad za tym, w 2009 r. Zarząd Główny TPPW wydał broszurkę pt. "Mogiły Powstańców Wielkopolskich 1918/1919 na cmentarzu junikowskim", która posłużyła do utworzenia wirtualnego spisu, połączonego z mapą tej największej poznańskiej nekropolii.
Przełomem w ustaleniu miejsc pochówku Powstańców było elektroniczne powiązanie wyszukiwarki cmentarnej z "Listą odznaczonych Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym" - udostępnioną przez Towarzystwo Genealogiczne Gniazdo oraz spisem Powstańców zweryfikowanych w latach 30-tych XX w. - z zasobu Archiwum Państwowego w Poznaniu. Dzięki temu ustalono miejsca pochówku ok. 2.500 Weteranów. Z kolei w 2022 roku, na podstawie informacji z Wielkopolskiego Urzędu Wojewódzkiego, który sprawuje pieczę nad grobami wojennymi, dopisane zostały miejsca pochówku Powstańców poległych lub zmarłych na skutek odniesionych ran. Obecnie spis zawiera ok. 5.700 nazwisk Powstańców Wielkopolskich, którzy spoczywają na poznańskich cmentarzach.
W ramach zadania "pamięć historyczna", Wydział Kultury Urzędu Miasta Poznania nadal ustala miejsca pochówku Weteranów, korzystając zarówno z informacji od mieszkańców, jak i zawartych w różnych źródłach archiwalnych. Zgłoszenia nieuwzględnionych dotąd miejsc pochówku Powstańców Wielkopolskich oraz ewentualne uwagi dotyczące treści zawartych w internetowym spisie, prosimy kierować mailowo na adres kl@um.poznan.pl lub rafal_ratajczak@um.poznan.pl