Cynk Zn - gleby

Gleby: tabl. 24, tab. 3; ppm = mg/kg = g/t

Tło geochemiczne cynku w glebach obszaru badań zmienia się od 7 do 40 mg/kg (mediana 27 mg/kg), zaś w nie zanieczyszczonych glebach Polski przeciętna jego ilość oceniana jest na 30-40 mg/kg (Terelak i in., 1995).

W rozmieszczeniu cynku, podobnie jak w przypadku innych metali, znaczącą rolę odgrywa czynnik antropogeniczny. Gleby miejskie (szczególnie z warstwy powierzchniowej) są zanieczyszczone cynkiem w niemal wszystkich miastach Polski (Pasieczna, 2003). Gleby zieleńców Warszawy zawierają do 298 mg/kg cynku (Czarnowska, 1999). Przeciętne zawartości tego metalu w glebach o zabudowie miejskiej wynoszą: w Gdańsku 73 mg/kg (Lis, Pasieczna, 1999), we Wrocławiu 132 mg/kg (Tomassi-Morawiec i in., 1998), w Łodzi 46 mg/kg (Lis, Pasieczna, 1998a), w Częstochowie 113 mg/kg (Lenartowicz, 2001), a w Bydgoszczy mieszczą się w grąnicach 14-207 mg/kg (Malczyk i in., 1996).

W Poznaniu podwyższone i wysokie koncentracje tego pierwiastka (> 11 O mg/kg) występują przede wszystkim w centralnej części miasta. Maksymalną zawartość cynku (18 890 mg/kg) stwierdzono w rejonie ulic Zawady i Nowe Zawady (obszar dawnego wysypiska śmieci), gdzie zanotowano również ekstremalnie wysokie stężenie rtęci, srebra, baru, kadmu, manganu, miedzi, niklu i ołowiu (cytowane przy charakterystyce rozkładu zawartości srebra w glebach).

Podwyższone stężenia cynku występują również w glebach Lubonia (do 176 mg/kg), Mosiny (do 137 mg/kg), Puszczykowa (do 230 mg/kg), Kórnika (do 137 mg/kg), Swarzędza (do 137 mg/kg) oraz na terenach innych mniejszych miejscowości (do 252 mg/kg w Komornikach).

Z punktu widzenia sposobu użytkowania gruntów najniższymi zawartościami cynku charakteryzują się gleby leśne (7-152 mg/kg; mediana 18 mg/kg), gleby upraw rolnych (11-176 mg/kg; mediana 28 mg/kg) i gleby łąk (11-83 mg/kg; mediana 29 mg/kg). W miastach najwyższe koncentracje zanotowano w glebach parków (31-125 mg/kg; mediana 83 mg/kg).

Załączniki

sieci społecznościowe