
100 lat rewolucji Guna. Duma i opór na Karaibach - wystawa
Historia narodu Guna to opowieść o niezłomności i walce o zachowanie własnej tożsamości w obliczu brutalnej kolonizacji i prób przymusowej asymilacji. To także świadectwo niezwykłej zdolności do samostanowienia i budowania autonomii - siły, która od stu lat stanowi symbol dumy tubylczych mieszkańców Karaibów. Z okazji setnej rocznicy "Rebelii San Blas" - zbrojnego powstania, które na zawsze odmieniło losy Indian Guna - Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu zaprasza na wyjątkowy wernisaż wystawy Wago Amancio Chiari Arcia, malarza wywodzącego się z tego niezwykłego narodu.
Harmonogram
- 2 września (wtorek) o godzinie 18:00 obejrzymy wystawę 20 obrazów Wago Amancio Chiari Arcia, malarza urodzonego na wyspie Ustupu - sercu terytorium Guna Yala. Wago, mieszkający dziś w Polsce, jest nie tylko malarzem, ale także kustoszem pamięci swojego narodu. W jego pracach pobrzmiewają echa dawnych pieśni i mitów, wspomnienia z młodości, rytuały przodków, a także niepokoje związane z przyszłością kultury Guna, której egzystencja zagrożona jest m.in. przez zmiany klimatyczne i rosnący poziom wód oceanu.
- Po wernisażu, o godzinie 18:30, odbędzie się rozmowa z malarzem oraz prof. Waldemarem Kuligowskim - antropologiem kultury, który od lat zgłębia fenomen wspólnot tubylczej Ameryki. Spotkanie to będzie niepowtarzalną okazją, by usłyszeć z pierwszej ręki o tym, jak wygląda życie w autonomicznym regionie Guna Yala oraz jakie dziedzictwo niesie rewolucja sprzed stu lat.
Wstęp bezpłatny.
Prawdziwym bohaterem wieczoru będą mężczyźni i kobiety Guna, którzy w lutym 1925 roku - pod wodzą charyzmatycznego Nele Kantule - zbrojnie wystąpili przeciwko rządowi Panamy, broniąc swojej ziemi, kultury i języka. Wbrew wszelkim przeciwnościom wywalczyli nie tylko uznanie własnego terytorium - Comarca Guna Yala - lecz także prawo do zachowania swojego stylu życia i duchowej tradycji. Dziś ich autonomiczny region, obejmujący ponad 300 wysp rozsianych wzdłuż karaibskiego wybrzeża, stanowi wzór niezależności dla rdzennych społeczności na całym kontynencie.
Powstanie Gunów, zwane także "Rewolucją Tule", było aktem zarówno desperacji, jak i godności - buntem wobec prób narzucenia zachodniego stylu życia, zakazów noszenia tradycyjnych strojów czy brutalnych prób rozbrojenia lokalnej ludności. Symboliczna, odwrócona swastyka na ich fladze oznacza szczęście i niezależność; czerwony pas - krew przelaną w walce; żółty - świt nowej nadziei. Dzięki odwadze i nieustępliwości Nele Kantule oraz wspierającej go liderki Adeny, Gunowie zachowali swoją tożsamość, kulturę i rytuały.
Współczesna autonomia Guna Yala to coś więcej niż status polityczny: to całkowicie odmienny sposób myślenia o życiu, wspólnocie i naturze. Społeczeństwo matrylinearne, oparte na szacunku do tradycji i ziemi, której sprzedaż jest surowo zabroniona, trwa mimo nacisków globalnego przemysłu turystycznego i kolejnych pokoleń milionerów pragnących zagarnąć te bajkowe skrawki lądu. Codzienność Gunów - poranna muzyka z muszli, rytuały chichy, obrady w domu kongresu Onmaked Nega czy barwne stroje kobiet - tworzy żywą mozaikę kulturową, w której przeszłość i teraźniejszość splatają się w sposób unikalny.
Wystawę towarzyszącą będzie można oglądać do 12 września.
- Wydarzenie bez barier: tak
