Podziemna stacja transformatorowa na Starym Rynku

W czasach, gdy tramwajem można było dojechać bezpośrednio na Stary Rynek, działała tam podziemna stacja transformatorowa. Archeolodzy odsłonili pomieszczenie podczas badań prowadzonych przy okazji rewaloryzacji płyty rynku.

Podziemna stacja transformatorowa na Starym Rynku (foto: PIM) - grafika artykułu
Podziemna stacja transformatorowa na Starym Rynku (foto: PIM)

Stacja transformatorowa do zasilania tramwajów to imponujących rozmiarów żelbetowe pomieszczenie, które znajduje się w południowo-zachodniej części rynku - w okolicy Odwachu. We wtorek archeolodzy z Muzeum Archeologicznego, a także m.in. przedstawiciele MPK i ZTM weszli do środka tego pomieszczenia. Jego głębokość sięga pięciu metrów, we wnętrzu jednak niewiele się zachowało.

W początkowej fazie badań miejsce to przypominało zbiornik, było w połowie wypełnione wodą, którą wypompowano pod nadzorem archeologów. Umieszczono w środku także kamerę i okazało się, że wewnątrz widać było tylko fragmenty odciętych kabli. Prawdopodobnie mieściło dwa spore transformatory do zasilania tramwajów.

Ze sprawozdań magistratu wynika, że budowa pomieszczenia była finansowana z funduszy elektrowni miejskiej i zakończono ją w 1931 roku. Ta infrastruktura jest śladem po torowisku, która dawniej prowadziła na Stary Rynek. Była to pierwsza trasa tramwajowa w Poznaniu, prowadząca z dworca kolejowego - najpierw konna, później elektryczna. Ostatnie kursy odbyły się na niej w 1955 r.

Pomieszczenie ma w przybliżeniu czternaście metrów długości i jest szerokie na osiem metrów, głębokości - pięć. Po zbadaniu i udokumentowaniu najprawdopodobniej zostanie uszczelnione, a następnie ponownie zasypane.

Badania archeologiczne prowadzone są w związku z trwającą rewaloryzacją płyty Starego Rynku. Inwestycja jest dobrą okazją do sprawdzenia, co kryje się w tym historycznym miejscu. Takie badania prowadzone są m.in. w miejscach przeznaczonych pod zbiorniki retencyjne, toaletę podziemną, separatory, śmietniki podziemne i trafostację.

Do tej pory archeolodzy zajmowali się m.in. reliktami budynku Nowego Ratusza, który został rozebrany po wojnie. Znajdują też rzeczy wskazujące na życie codzienne dawnych mieszkańców Poznania: monety, narzędzia, ozdoby, fragmenty butów. Podczas badań archeologicznych odsłaniane są także liczne urządzenia wodno-kanalizacyjne, między innymi drewniane rury wodociągowe sprzed ok. 400 lat.

Przypominamy, że ze względu na prace budowlane na Starym Rynku i przylegających ulicach obowiązuje zmieniona organizacja ruchu. Ciągi komunikacyjne dla pieszych są utrzymane. Prosimy o zachowanie szczególnej ostrożności w rejonie robót i poruszanie się tylko wyznaczonymi trasami. Trasy prowadzące przez płytę Starego Rynku są tak organizowane, by piesi mogli dojść do każdego budynku. Mimo trwających robót, w dalszym ciągu można więc korzystać z oferty gastronomicznej okolicznych lokali, jak i pozostałych miejsc otwartych dla klientów podczas przebudowy.

PIM