Jakość powietrza zależy od nas wszystkich

1 maja 2018 roku weszła w życie uchwała Sejmiku Województwa Wielkopolskiego, wprowadzająca na obszarze Miasta Poznania ograniczenia lub zakazy w zakresie eksploatacji instalacji, w których następuje spalanie paliw. Przypominamy, co oznacza ona w praktyce dla mieszkańców miasta i jak każdy z nas powinien dbać o jakość powietrza.

Uchwała określiła m.in.: rodzaje zakazanych paliw i dopuszczonych do stosowania urządzeń grzewczych - grafika artykułu
Uchwała określiła m.in.: rodzaje zakazanych paliw i dopuszczonych do stosowania urządzeń grzewczych

Uchwała, ograniczająca spalanie paliw stałych została podjęta z uwagi na potrzeby mieszkańców, oczekujących poprawy jakości powietrza. Nowe przepisy mają pomóc wyeliminować przestarzałe, niskosprawne urządzenia grzewcze, opalane węglem i drewnem, będące główną przyczyną zanieczyszczania powietrza. Zmiany są też konieczne ze względu na regulację UE, wprowadzającą znaczne zaostrzenie od 2020 roku normy zawartości pyłów drobnych PM2,5 w powietrzu atmosferycznym (z 25 µg/m3 na 20 µg/m3).

Wprowadzone przepisy określiły m.in.: rodzaje zakazanych paliw powodujących istotne zanieczyszczenie powietrza, dopuszczonych do stosowania urządzeń grzewczych oraz terminy graniczne obowiązywania poszczególnych uregulowań i wymagań.

Jakie paliwa zostały zakazane jako opał w indywidualnych kotłowniach?

Od dnia wejścia w życie uchwały, zabronione jest stosowanie paliw stałych najgorszej jakości, powodujących istotne zanieczyszczenie powietrza, tj.: węgla brunatnego i paliw z niego produkowanych, mułów i flotokoncentratów węglowych, miałów o udziale uziarnienia poniżej 3 mm wynoszącym powyżej 15%, paliw węgla kamiennego o wartości opałowej poniżej 23 MJ/kg, zawartości popiołu powyżej 10% oraz zawartości siarki powyżej 0,8%, biomasy o wilgotności powyżej 20%.

Jakie są wymagania dla nowych urządzeń grzewczych?

Każde nowe urządzenie grzewcze zainstalowane po 1 maja 2018 roku musi spełniać wymagania Ekoprojektu w zakresie efektywności energetycznej i norm emisyjnych, a kotły dodatkowo nie mogą posiadać rusztu awaryjnego ani możliwości jego zainstalowania oraz muszą zapewniać automatyczne podawanie paliwa (za wyjątkiem instalacji zgazowujących drewno).

Jakie są wymagania dla eksploatowanych obecnie urządzeń grzewczych i kiedy trzeba będzie je wymienić?

Do końca 2023 roku konieczne będzie zaprzestanie eksploatacji kotłów na węgiel i drewno, które nie spełniają żadnych norm emisyjnych (tzw. bezklasowe), ponieważ wpływają one bardzo negatywnie na jakość powietrza. Natomiast od 2028 roku zakazane jest użytkowanie kotłów, które obecnie spełniają niskie wymagania emisyjne, czyli posiadają klasę 3 lub 4 według normy PN-EN 303-5:2012. Kotły spełniające wymagania 5 klasy, przy zachowaniu pełnej sprawności eksploatacyjnej będą mogły być użytkowane bezterminowo, lecz obecnie nie wolno ich już instalować jako nowe.

Od 2026 roku dopuszczone będzie używanie kominków, pieców typu "koza" itp. wyłącznie spełniających wymagania Ekoprojektu lub osiągających sprawność cieplną co najmniej 80%. Źródła, które nie spełniają tych wymagań, będą musiały zostać wyposażone w urządzenia redukujące emisję pyłu do poziomu zgodnego z wymaganiami Ekoprojektu lub konieczne będzie zaprzestanie ich użytkowania.

Jakie dokumenty potwierdzające spełnienie wymagań określonych w uchwale należy przedstawić w razie kontroli?

Eksploatujący urządzenia grzewcze jest zobowiązany w przypadku kontroli przedstawić następujące dokumenty:

  • dokumentację z badań instalacji, wykonaną przez producenta;
  • dokumentację techniczną urządzenia;
  • instrukcje dla instalatorów i użytkowników.

Jakie dodatkowe uregulowania zostały wprowadzone dla Poznania?

Dla posiadaczy dodatkowego (równoległego) systemowego sposobu ogrzewania nie opartego o spalanie paliw stałych, wprowadzono ograniczenia w użytkowaniu palenisk na paliwa stałe w dniach następujących po dniu, w którym stwierdzono przekroczenie 24 godzinnego poziomu dopuszczalnego pyłu PM10 (50 µg/m3) przy jednoczesnym prognozowaniu utrzymywania się wysokich stężeń (za wyjątkiem kotłów spełniających wymagania Ekoprojektu). Oznacza to, że dla posiadaczy podwójnych źródeł zaopatrzenia w ciepło, w tym "kopcących palenisk", ich użytkowanie będzie zabronione w dni, kiedy warunki atmosferyczne będą sprzyjały kumulowaniu się zanieczyszczeń. Powodem ograniczenia jest konieczność zmniejszenia emisji zanieczyszczeń w dni o szczególnie niekorzystanych warunkach atmosferycznych dla tych użytkowników, którzy mają alternatywne możliwości ogrzewania budynków w sposób nieuciążliwy. Przykładowo emisje pochodzące ze spalania drewna "niewinnie wyglądającego" kominka są bardzo szkodliwe, ponieważ zawierają pyły drobne i rakotwórczy B (a)P. Informacje o obowiązywaniu ograniczenia podawane będą każdorazowo w "Ekoprognozie" dla miasta Poznania, zamieszczonej w aplikacji "Atmosfera dla Poznania" i dostępnej pod adresem http://www.poznan.pl/powietrze/.

Gdzie są dostępne szczegółowe informacje dotyczące obowiązków wynikających z uchwały?

Szczegółowe informacje dotyczące obowiązków wynikających z uchwały ograniczającej spalanie paliw stałych dostępne są na stronie internetowej www.poznan.pl/srodowisko
(w zakładce: uchwała ograniczająca spalanie paliw) oraz na stronie internetowej Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego.

Dodatkowo, w październiku, do ponad 130 tys. mieszkań na terenie miasta dostarczony zostanie folder informacyjno-edukacyjny, w którym przedstawiono najistotniejsze informacje wynikające z wspomnianej uchwały. Folder został wydany staraniem Urzędu Miasta, przy dofinansowaniu ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu.

 WOŚ/AJ