Poznan.pl, oficjalna strona Miasta Poznania

- Park kulturowy jest narzędziem prawnym. To prawo miejscowe, które da nam możliwość lepszej egzekucji dotyczącej estetyki tej przestrzeni i publicznej aktywności w niej. To jest coś czego nam na pewno brakowały przez ostatnie lata. - wyjaśnia powody wprowadzania Parku Kulturowego w rejonie Starego Miasta, Mariusz Wiśniewski, zastępca prezydenta Miasta Poznania.

Park kulturowy to jedna z form ochrony krajobrazu kulturowego, określonych w ustawie o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami.

- Praktyka wprowadzenia parków w innych miastach - Krakowie, Wrocławiu i Łodzi - pokazała, że ta forma ochrony zabytków daje gminom - w konsultacji z zainteresowanymi podmiotami i mieszkańcami - możliwość kształtowania polityki estetycznej - przekonuje Mariusz Wiśniewski. - Dobrym przykładem może być ulica Floriańska w Krakowie. Po wprowadzeniu zmian różnica pomiędzy stanem obecnym, a tym sprzed 10 lat jest diametralna na plus. Z czasem również tamtejsi mieszkańcy i przedsiębiorcy zauważyli, że ta ulica złapała innych oddech i jest ona inaczej postrzegana i przyciąga ludzi.

- Zasady kształtowania wizerunku Starego Miasta zostały już w dużej mierze sformułowane w miejskich dokumentach i opracowaniach, dotyczących m.in. polityki reklamowej oraz zasad lokalizacji ogródków gastronomicznych. Celem utworzenia parku kulturowego jest zebranie tych zasad jako aktu prawa miejscowego oraz umożliwienie ich skutecznego stosowania - tłumaczy Joanna Bielawska-Pałczyńska Miejski Konserwator Zabytków w Poznaniu.   

Ochrona obszaru miasta lokacyjnego

W stolicy Wielkopolski konieczność uporządkowania przestrzeni publicznej Śródmieścia Poznania, zwłaszcza w rejonie Starego Miasta, ujawniły prace nad "Zintegrowanym Programem Odnowy i Rozwoju Śródmieścia Poznania na lata 2014 - 2030". W programie, przyjętym uchwałą Rady Miasta Poznania 10 grudnia 2013 roku, znalazł się zapis o potrzebie utworzenia w Poznaniu Parku Kulturowego Stare Miasto.

Uchwałę inicjującą działania zmierzające do jego utworzenia, przygotowaną przez Miejskiego Konserwatora Zabytków, radni przyjęli w marcu ubiegłego roku. To ten dokument ściśle określił granice parku, który zajmie powierzchnię 37,3 ha w obrębie ulic Garbary, Podgórnej, Al. Marcinkowskiego, Solnej i Małe Garbary, czyli obszar miasta lokacyjnego.

- Lokacji miasta na prawie magdeburskim dokonali książęta Przemysł I i Bolesław Pobożny w 1253 roku. Wytyczono wówczas czytelną do dziś szachownicową siatkę ulic z centralnie usytuowanym kwadratowym rynkiem - placem targowym, z którego wybiega 12 ulic przeciętych przecznicami. Całość założenia okalały mury obronne wraz z bramami Wielką, Wrocławską i Wroniecką. W zasadzie pełen obszar założenia lokacyjnego miasta Poznania ma docelowo zostać objęty tą formą ochrony zabytków - mówi Miejski Konserwator Zabytków w Poznaniu.

Po wytyczeniu granic planowanego parku, prace nad szczegółowymi zapisami uchwały powołującej go do życia rozpoczęło Biuro Miejskiego Konserwatora Zabytków wraz z zespołem zadaniowym.

Porządkowanie przestrzeni

- Park ma pozwolić na zachowywanie oraz ekspozycję dziedzictwa kulturowego, krajobrazu kulturowego i historycznego oraz układu urbanistycznego Starego Miasta wraz ze znajdującymi się na jego obszarze obiektami zabytkowymi - objaśnia Magdalena Kostencka-Burek i dodaje, że ma on również zapobiegać działaniom ingerującym w formę architektoniczną, bądź zakłócającym ekspozycję obiektów zabytkowych i przestrzeni publicznych. - Chcemy ograniczyć niekorzystny wpływ tablic i urządzeń reklamowych oraz szyldów na przestrzeń publiczną. Zaproponowane w tekście uchwały zasady zagospodarowania i ograniczenia ingerencji w krajobraz miasta pozwolą wyeksponować  dziedzictwo kulturowe Starego Miasta - dodaje Kostencka-Buruk.

Uchwała o utworzeniu parku kulturowego może rozwiązać szereg innych problemów estetyczno-przestrzennych, związanych m.in. z prowadzonymi pracami budowlanymi, a dotyczących stosowania materiałów stolarki okiennej, drzwiowej oraz remontu elewacji. Równie ważne są kwestie dotyczące prowadzenia na tym terenie działalności gospodarczej - od handlu obwoźnego, przez ogródki gastronomiczne, po organizowane tam imprezy.

Etapy debaty

Wtorkowe spotkanie informacyjne w Sali Białej Urzędu Miasta Poznania zainauguruje debatę nad projektem uchwały tworzącej Park Kulturowy Stare Miasto, przygotowanym przez Biuro Miejskiego Konserwatora Zabytków wraz z zespołem zadaniowym. W jego trakcie zaprezentowane zostaną założenia uchwały, harmonogram konsultacji i zakres prac. Wnioski do projektu będzie można składać do 14 lipca w Kancelarii Urzędu Miasta Poznania przy placu Kolegiackim 17.

Na przełom września i października przewidziane są kolejne dwa spotkania w ramach konsultacji społecznych. To właśnie na nich przedstawiony zostanie projekt uchwały o utworzeniu parku wraz z zasadami zagospodarowania, wynikającymi z wniosków przesłanych w czerwcu i lipcu. 

Jacek Łakomy/biuro prasowe