1991
Zakłady Przemysłu Metalowego Hipolit Cegielski - Poznań
W 1846 roku Hipolit Cegielski, doktor filozofii, pedagog, niegdyś profesor Gimnazjum św. Marii Magdaleny, otworzył w poznańskim hotelu Bazar Handel Żelaza, sklep z narzędziami i maszynami rolniczymi. Kilka lat później przy ul. Woźnej urządził szybko rozwijający się zakład naprawy narzędzi rolniczych, w którym wkrótce zaczął produkować proste radła i pługi. Zatrudniał kilkunastu pracowników. To był zalążek przyszłej fabryki, sto kilkadziesiąt lat później największego zakładu pracy w Poznaniu, jego dumy i chluby.
W połowie lat 50. XIX wieku Cegielski przeniósł swój warsztat na ul. Kozią, a w październiku 1858 roku kupił parcelę przy ul. Strzeleckiej, gdzie rok później stanęły zabudowania nowej fabryki. W 1860 roku rozpoczęto w niej produkcję pierwszych lokomobili. W 1869 roku, już po śmierci Hipolita Cegielskiego, fabryka zatrudniała ok. 300 pracowników i nosiła nazwę Fabryka Machin i Urządzeń Rolniczych H. Cegielski w Poznaniu. Po 30 latach Stefan Cegielski, syn Hipolita, przekształcił firmę w Towarzystwo Akcyjne. Jedną z pierwszych decyzji spółki było przeniesienie fabryki z ul. Strzeleckiej na Główną; produkcję rozpoczęto tam w 1913 roku. W międzywojniu spółka wykupiła od niemieckich właścicieli kilka fabryk zlokalizowanych na Wildzie i połączyła je w jeden wielki zakład produkujący głównie parowozy. Był to tzw. Oddział III (Oddział I nadal funkcjonował na Głównej, Oddział II - przy ul. Strumykowej). W tym czasie firma zatrudniała 4,5 tys. pracowników fizycznych i prawie 600 umysłowych. Zakład rozwijał się bardzo dynamicznie, powiększając swoje tereny i stale zwiększając produkcję. To wtedy powstał doskonale znany wszystkim poznaniakom i funkcjonujący do dzisiaj znak firmowy - litery HCP wpisane w okrąg.
We wrześniu 1939 roku fabrykę przejęli Niemcy, instalując w niej ewakuowany z Karlsruhe koncern zbrojeniowy DWM, który natychmiast rozpoczął produkcję na potrzeby niemieckiej armii. Po wojnie zakład upaństwowiono, a w 1949 roku nadano mu nazwę Zakłady Metalowe im. Józefa Stalina w Poznaniu (ZISPO). Trzon produkcji stanowiły wówczas parowozy, wagony osobowe i obrabiarki.
28 czerwca 1956 r. sprzed fabryki wyruszył robotniczy pochód upominający się o "Wolność i chleb", rozpoczynając wydarzenia Poznańskiego Czerwca. We wrześniu tego roku podpisano umowę licencyjną ze szwajcarską firmą Sulzer i rozpoczęto produkcję stacjonarnych i okrętowych silników Diesla, z których przez następne kilkadziesiąt lat Cegielski zasłynął w całym świecie. Na 14 lat zaprzestano wtedy produkcji parowozów (wrócono do niej dopiero w 1970 roku, kiedy w zakładzie ruszyła produkcja nowoczesnych lokomotyw spalinowych i elektrycznych). W listopadzie 1956 roku zmieniono nazwę fabryki na Zakłady Przemysłu Metalowego H. Cegielski w Poznaniu, Przedsiębiorstwo Państwowe.
Przez kilkadziesiąt lat zakłady były największym pracodawcą w Poznaniu; w najlepszym okresie rozwoju zatrudniano w nich kilkanaście tysięcy ludzi. Prawie każdy poznaniak miał w rodzinie lub choćby znał kogoś, kto pracował "u Ceglorza". Często zatrudnieni w nim byli wszyscy członkowie rodziny. To miejsce pracy przez wiele lat nobilitowało poprzez swoją długą tradycję, wielkość i jakość produkcji, znaczenie dla miasta i kraju.
Po 1990 roku w zakładzie nastąpiły poważne zmiany strukturalne. Wydzielono z niego 10 samodzielnych spółek, a firma stała się spółką akcyjną z udziałem skarbu państwa. Uzyskała uznane certyfikaty w zakresie zarządzania jakością, środowiskiem i w zakresie bezpieczeństwa pracy: ISO 14001, ISO 9001 i OHSAS 18001.
Uchwałą z 12 listopada 1991 roku poznańscy radni wyrazili uznanie twórcy zakładu Hipolitowi Cegielskiemu, "promotorowi myśli technicznej", oraz wszystkim pracownikom HCP za "patriotyzm, profesjonalizm, uczciwość i troskę o godne warunki pracy i życia", przyznając Zakładom Przemysłu Metalowego H. Cegielski - Poznań odznaczenie Zasłużony dla Miasta Poznania.