Wyniki Konkursu
Sąd Konkursowy w składzie:
w składzie:
- Sara Szynkowska vel Sęk - Radna Rady Miasta Poznania, Członkini Zespołu ds. wznoszenia pomników na terenie miasta Poznania, Przewodnicząca Sądu Konkursowego;
- Wojciech Chałupka - Naczelnik Oddziałowego Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa Instytutu Pamięci Narodowej Oddział w Poznaniu;
- Rafał Kotwis dr hab. prof. UAP - Wydział Rzeźby UAP, Członek Zespołu ds. wznoszenia pomników na terenie miasta Poznania;
- Piotr Libicki - Pełnomocnik PMP ds. Estetyki Miasta, Członek Zespołu ds. wznoszenia pomników na terenie miasta Poznania;
- Tomasz Ratajczak - Stowarzyszenie Historyków Sztuki - Oddział Poznański, Członek Zespołu ds. wznoszenia pomników na terenie miasta Poznania;
- Maciej Wiśniewski - Prezes Wielkopolskiego Stowarzyszenia Upamiętnienia Żołnierzy Wyklętych
spośród 13 opracowań studialnych zgłoszonych do konkursu wybrał 4 zwycięskie prace konkursowe, przyznając:
I nagrodę w kwocie 35.000 zł brutto
dwie II nagrody ex aequo w kwocie 15.000 zł brutto każda
jedno wyróżnienie w kwocie 10.000 zł brutto.
I nagroda
praca nr 4 (50K2RA)
Autorska Pracownia Projektowa 2 Barbara Getter i Andrzej Getter z Krakowa
Uzasadnienie przyznania pierwszej nagrody pracy nr 4
Praca nr 4 w symboliczny sposób uobecnia Żołnierzy Wyklętych w formie przestrzennych brył "stających do apelu" niczym wojskowa formacja i ich przywódca. Skojarzenie jest czytelne, zawieszone między dosłownością formy przedstawiającej a wielością interpretacyjną form abstrakcyjnych. Mimo upamiętnienia bohaterów, którzy cierpieli w więzieniach, byli torturowali i często tracili życie wyraz pomnika m.in. dzięki jasnej barwie, jest wolnościowy, niosący przesłanie o niezmiennych wartościach i sensowności walki.
Praca nr 4 w najlepszy sposób ze wszystkich prac wpisuje się w przestrzeń niewielkiego skweru wykorzystując zarówno przekątne przejście pomiędzy ulicami Bukowską i Szylinga jak również otwierając nowy ciąg pieszy od strony ruchliwego skrzyżowania tych ulic. Gwarantuje to dostępność, widoczność jak i zapraszając przypadkowego przechodnia w przestrzeń pomnika, a także zapewniając dodatkową przestrzeń w czasie organizowanych uroczystości.
Dopracowania i precyzji wymagają pod względem projektowym, ale również merytorycznym, treści i symbole umieszczone na pomniku. W tym zakresie konieczna jest współpraca z Instytutem Pamięci Narodowej oraz Wielkopolskim Stowarzyszeniem Upamiętnienia Żołnierzy Wyklętych.
Proporcje pomnika wymagają ostatecznej weryfikacji w realnej przestrzeni.
II nagroda ex aequo
Praca nr 9 (58A4DL)
Stanisław Świderczuk z Poznania
Opinia o pracy nr 9
Praca nr 9 wyróżniała się na tle pozostałych prac konkursowych zagospodarowaniem przestrzeni, otwartą symboliką, wykorzystaniem minimalistycznych środków, kreujących miejsce skłaniające do wyciszenia i zadumy. Walorem pracy jest jej wkomponowanie w istniejące założenie skweru z wykorzystaniem zieleni. Warto podkreślić oryginalność propozycji, sytuującej się w estetyce form tzw. sztuki ziemi, nie ograniczającej się do powszechnie występujących w Poznaniu typów rzeźby pomnikowej i w tym zakresie dającej perspektywę zaistnienia w miejskiej przestrzeni dzieła charakterystycznego, wyjątkowego i silnie oddziałującego na odbiorców z różnych grup społecznych i wiekowych. Natomiast zdaniem sądu konkursowego pewnym mankamentem pracy nr 9 jest jej stosunkowo słaba widoczność w przestrzeni miejskiej, co stoi w sprzeczności z jednym z konkursowych założeń, akcentujących potrzebę wizualizacji triumfu.
II nagroda ex aequo
praca nr 6 (82M1KS)
Krzysztof Sokół
Opinia o pracy nr 6
Praca nr 6 jako jedyna prezentuje zwycięskiego orła w pozie ataku spełniając wymóg regulaminu konkursowego. Nie mając charakteru martyrologicznego wyraża opresję jakiej doświadczyli Żołnierze Wyklęci w wyniku prześladowań przez aparat komunistyczny. Surowa forma bez zbędnych ozdobników wyraża prawdę o ciężkich warunkach w jakich żyli i walczyli Żołnierze Wyklęci, element krat akcentuje też surowość pomieszczeń w jakich byli przetrzymywani i torturowani. Orzeł przebijający mur i rozrywający kraty wyrywa je z otworu w kształcie litery V który jednoznacznie symbolizuje ostateczne zwycięstwo idei w imię której walczyli Żołnierze Wyklęci. Przedstawiona przez autora koncepcja zagospodarowania terenu wokół pomnika wpisuje się w przeznaczony pod pomnik teren. Zaproponowane przez autora materiały wydają się dostatecznie trwałe jednocześnie dobrze oddając charakter upamiętnienia. Przedstawiony kosztorys pozwala ocenić na wysokim poziomie realność finansową realizacji projektu.
Wyróżnienie
praca nr 1 (107DAN)
Wiesław Kwak i Agnieszka Szafran - Maków Podhalański
Opinia o pracy nr 1
Projekt robi dobre wrażanie wizualne. Autor skoncentrował się na aspekcie grypsów, których obecność była wymogiem regulaminowym. Sąd konkursowy nisko ocenił jednak trafność przedstawienia złożonej tematyki jaką była walka i losy Żołnierzy Wyklętych, w małym stopniu oddaje on inne niż związane z grypsami aspekty ich losów. Przy braku oddania ciężkiej sytuacji w jakiej przyszło żyć i walczyć Żołnierzom Powstania Antykomunistycznego jednocześnie nie oddaje tryumfu ostatecznego zwycięstwa idei dla której poświęcali swoje życie. Dość wysoko należy ocenić wizualny aspekt zagospodarowania terenu wokół pomnika. Jakość rozwiązań materiałowych stoi na wysokim poziomie. Wysoka kwota przedstawiona w kosztorysie obniża ocenę realności finansowej wykonania projektu.
Zaproszenie na debatę publiczną
Organizator Konkursu na projekt pomnika Żołnierzy Wyklętych w imieniu Sądu Konkursowego zaprasza na debatę publiczną poświęconą pracom konkursowym zgłoszonym do II etapu Konkursu.
Debata odbędzie się w czwartek 27 listopada 2025 r. o godzinie 17:00 w pokoju radnych nr 10 w Urzędzie Miasta Poznania przy placu Kolegiackim 17.
Celem debaty publicznej jest uzyskanie opinii społeczeństwa o pracach złożonych w niniejszym konkursie.
Zgodnie z uchwałą nr 1060/VI/2014 Rady Miasta Poznania z dnia 20 maja 2014 r. (ze zm.) w sprawie zasad wznoszenia pomników na terenie miasta Poznania, Sąd konkursowy organizuje debatę dotyczącą złożonych w konkursie projektów pomnika, po której - zgodnie z kryteriami określonymi w warunkach konkursu - dokonuje oceny prac konkursowych.
Pomnik będzie realizowany na skwerze im. Łukasza Horowskiego u zbiegu ulicy Bukowskiej i Arnolda Szylinga.
Zaproszenie adresowane jest do wszystkich mieszkańców Poznania w szczególności mieszkańców Osiedla Święty Łazarz i Osiedla Jeżyce, Rady Osiedla Święty Łazarz i Rady Osiedla Jeżyce, a także ekspertów z zakresu rzeźby, architektury oraz urbanistyki i pozostałych interesariuszy.
Debacie mogą przysłuchiwać się autorzy prac konkursowych - bez prawa zabierania głosu, pod rygorem wykluczenia z konkursu.
Zachęcamy do rozpropagowania niniejszej informacji o debacie publicznej dostępnymi Państwu kanałami, w tym poprzez media społecznościowe.
Zapraszamy chętnych do udziału w dyskusji.
Kwalifikacja Uczestników do II etapu Konkursu
Organizator Konkursu na projekt pomnika Żołnierzy Wyklętych informuje, że 13 Uczestników Konkursu złożyło opracowania studialne zgodne z wymaganiami Regulaminu Konkursu. Dodatkowo jedna praca wpłynęła po wyznaczonym terminie i nie podlegała ocenie.
Do drugiego etapu Konkursu Sąd Konkursowy wybrał pięć prac o następujących oznaczeniach rozpoznawczych (w kolejności wpływu):
107DAN
50K2RA
82M1KS
58A4DL
A7W5K7
Jednocześnie Sąd konkursowy sformułował wytyczne konkursowe dla uczestników II etapu konkursu.
W opinii Sądu Konkursowego Uczestnicy winni w szczególności zwrócić uwagę na:
- uwzględnienie w modelu pomnika obecnej i projektowanej zieleni w rzeczywistej wysokości, z zachowaniem proporcji;
- jednoznaczne wskazanie frontu pomnika względem ciągów komunikacyjnych;
- otoczenie pomnika przewidziane dla odbiorców, w tym grupy ludzi podczas corocznych uroczystości;
- wysokość umieszczenia napisów, tak aby były dostępne i czytelne dla odbiorcy.
Organizator zaprasza Autorów wymienionych opracowań studialnych do złożenia prac konkursowych w terminie do 25 listopada 2025 r. g. 14:00.
Jednocześnie Organizator informuje, że Miasto Poznań posiada model 3D w wersji elektronicznej dostępny na stronie https://sip.poznan.pl/model3d/#/legend , który umożliwia odczytanie rzeczywistych wysokości budynków.
Odpowiedź na pytania
Pytanie 1 do Regulaminu konkursu.
Czy można wycięć drzewa, mam na myśli młode dęby i brzozy?
Odpowiedź na pytanie 1.
Intencją Organizatora Konkursu jest maksymalne zachowanie zieleni wysokiej na skwerze. Natomiast w opinii Miejskiego Konserwatora zabytków pomnik nie powinien kolidować z istniejącym drzewostanem. Zadaniem Uczestników jest zaproponowanie formy najkorzystniejszej dla tej przestrzeni i przekonanie sądu konkursowego, że zaproponowane powiązania przestrzenne są właściwe. Na podstawie złożonych opracowań studialnych i prac konkursowych sąd konkursowy podejmie ostateczną decyzję, która z prac w największym stopniu spełniła oczekiwania Organizatora i zaproponowała najlepsze powiązania przestrzenne. Tym samym decyzję w zakresie pozostawienia, przesadzenia lub wycięcia drzew pozostawia się Uczestnikom.
Komunikat Organizatora Konkursu
z dnia 12 września 2025 r.
Organizator Konkursu na projekt pomnika Żołnierzy Wyklętych informuje, że w terminie do dnia 5 września 2025 r. wpłynęło 25 wniosków o dopuszczenie do udziału w Konkursie. Po wyznaczonym terminie wpłynął jeden wniosek. Po ocenie złożonych wniosków pod względem spełnienia wymagań Regulaminu Organizator zakwalifikował do udziału w konkursie 24 uczestników.
Zaproszenia do złożenia opracowania studialnego w I etapie Konkursu oraz materiały kartograficzne zostaną przesłane przez Organizatora za pośrednictwem poczty elektronicznej, na adresy elektroniczne podane przez Uczestników we wniosku.
Komunikat Organizatora Konkursu
z dnia 11 września 2025 r.
Organizator Konkursu na projekt pomnika Żołnierzy Wyklętych informuje, że po terminie składania wniosków do konkursu otrzymał informację, iż Wojskowy Zarząd Infrastruktury zwrócił się do Miasta Poznań z prośbą o opinię w sprawie możliwości geodezyjnego podziału działki nr 3/1, ark. 08, obręb Łazarz, oraz nabycia jej wydzielonej części na potrzeby związane z obronnością państwa.
W związku z powyższym Organizator Konkursu prosi uczestników o uwzględnienie tej informacji podczas opracowywania projektów pomnika. Decyzję w sprawie ewentualnego podziału Miasto Poznań podejmie po rozstrzygnięciu Konkursu.
Urząd Miasta Poznania we współpracy ze Wielkopolskim Stowarzyszeniem Upamiętnienia Żołnierzy Wyklętych ogłosiło dwuetapowy konkurs na opracowanie projektu pomnika Żołnierzy Wyklętych w Poznaniu.
cel
Celem konkursu jest wyłonienie wybitnego pod względem artystycznym i ideowym projektu pomnika w formie niefiguratywnej, upamiętniającego Żołnierzy Wyklętych, który wzbogaciłby przestrzeń publiczną miasta Poznania o dzieło sztuki wysokiej klasy. Zgodnie z oczekiwaniami Organizatora, pomnik, będący narracyjną opowieścią, ma zostać zrealizowany przez Wielkopolskie Stowarzyszenie Upamiętnienia Żołnierzy Wyklętych, na podstawie zwycięskiej pracy konkursowej. Powinien on stać się trwałym elementem kompozycji przestrzennej, wzbogacając przestrzeń publiczną o dzieło upamiętniające ważne postacie historyczne.
warunki
Konkurs jest dwuetapowy, nieograniczony.
Przedmiotem Konkursu jest opracowanie koncepcji formy pomnika wraz z zagospodarowaniem terenu w jego najbliższym otoczeniu. Praca winna uwzględniać uwarunkowania lokalizacyjne, istniejącą zieleń wysoką, którą należy szczególnie chronić, osie widokowe, przebieg infrastruktury technicznej oraz Wytyczne Organizatora. Organizator nie określa szczegółowej lokalizacji pomnika na skwerze - jest to zadanie uczestników konkursu.
nagrody
- nagroda główna - 35 000 zł brutto
- pięć wyróżnień - 8 000 zł brutto każde
kalendarium
- ostateczny termin składania pytań dot. regulaminu: do 1 września 2025 roku
- ostateczny termin składania wniosków o dopuszczenie do udziału w konkursie: do 5 września 2025 roku
- poinformowanie uczestników o zakwalifikowaniu do I etapu konkursu: 12 września 2025 roku
- zadawanie pytań do konkursu przez zakwalifikowanych uczestników I etapu konkursu: 6 października 2025 roku
- ostateczny termin składania prac w I etapie konkursu: 10 października 2025 roku do godziny 14:00
- poinformowanie wybranych uczestników o zakwalifikowaniu do ii etapu konkursu: 17 października 2025 roku
- Ostateczny termin składania prac w II etapie Konkursu: 25 listopada 2025 roku
- Termin ogłoszenia wyników konkursu: dokładna data i miejsce zostaną podane na stronie internetowej konkursu.
debata publiczna
Zgodnie z zapisami Uchwały w sprawie zasad wznoszenia pomników na terenie Miasta Poznania Sąd Konkursowy zorganizuje publiczną debatę dotyczącą złożonych w konkursie projektów pomnika, po której - zgodnie z kryteriami określonymi w warunkach konkursu - dokona oceny prac konkursowych. Podczas debaty zaprezentowane zostaną wyłącznie prace konkursowe złożone w II etapie konkursu.
Uczestnicy konkursu mogą przysłuchiwać się debacie, jednakże zobowiązani są do niezabierania głosu. Złamanie przez Uczestnika zasady anonimowości podczas dyskusji wyklucza go z udziału w Konkursie.
sąd konkursowy
- Sara Szynkowska vel Sęk - Radna Rady Miasta Poznania, Członkini Zespołu ds. wznoszenia pomników na terenie miasta Poznania, Przewodnicząca Sądu Konkursowego
- Wojciech Chałupka - Naczelnik Oddziałowego Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa Instytutu Pamięci Narodowej Oddział w Poznaniu.
- Rafał Kotwis dr hab. prof. UAP - Wydział Rzeźby UAP, Członek Zespołu ds. wznoszenia pomników na terenie miasta Poznania,
- Piotr Libicki - Pełnomocnik PMP ds. Estetyki Miasta, Członek Zespołu ds. wznoszenia pomników na terenie miasta Poznania,
- Tomasz Ratajczak - Stowarzyszenie Historyków Sztuki - Oddział Poznański, Członek Zespołu ds. wznoszenia pomników na terenie miasta Poznania,
- Maciej Wiśniewski - Prezes Wielkopolskiego Stowarzyszenia Upamiętnienia Żołnierzy Wyklętych.