Podsumowanie
1. Cele projektu
Główny cel projektu, którym było wzmocnienie dwustronnej współpracy pomiędzy Poznaniem i Berlinem w dziedzinie edukacji przedszkolnej zrealizowano poprzez:
- wymianę doświadczeń i dobrych praktyk między nauczycielami małych dzieci z jednej strony oraz porównanie polityk w zakresie poprawy jakości edukacji przedszkolnej, w szczególności w zakresie rozwijania kompetencji poprzez aktywne metody uczenia się przez decydentów odpowiedzialnych za świadczenie usług edukacyjnych z drugiej,
- wymianę pomysłów, strategii i programów dotyczących świadczenia i planowania usług, finansowania i monitorowania rozwoju jakości pomiędzy usługodawcami i decydentami z obu regionów;
- zapewnienie możliwości rozwoju zawodowego i zwiększenia kompetencji nauczycieli wychowania przedszkolnego i dyrektorów poprzez wymiany pracowników pomiędzy Poznaniem i Berlinem (wzajemne uczenie się, doskonalenie zawodowe, obserwowanie działań w przedszkolach, autoewaluacja i kierowane sesje wymiany opinii), a także dzięki lokalnym działaniom szkoleniowym, takim jak seminaria i warsztaty.
- opracowanie i udokumentowanie innowacyjnych metod pracy dla nauczycieli wychowania przedszkolnego opartych na aktywnym uczeniu się, w którym dziecko postrzegane było jako kompetentny uczeń, potrzebujący jednak wsparcia specjalistów, aby się rozwijać i było przygotowywane do życia w coraz bardziej złożonych, zróżnicowanych i demokratycznych społeczeństwach;
- upowszechnianie doświadczeń i metod zebranych w projekcie na poziomie lokalnym, regionalnym, krajowych i europejskim, w środowiskach edukacyjnych, poprzez trójjęzyczny praktyczny przewodnik skierowany do pracowników przedszkoli i decydentów, moduły szkoleniowe dla przedszkoli, które nie były partnerami projektu oraz poprzez organizację międzynarodowej konferencji.
2. Wnioski
Celem prac zespołu była wymiana doświadczeń i najlepszych praktyk zmierzająca do opracowania innowacyjnych metod pracy i przykładów najlepszych praktyk dla nauczycieli przedszkolnych.
Metody pracy zaplanowano podczas spotkań obejmujących wizyty studyjne w partnerskich przedszkolach w każdym kraju i dyskusje na poziomie decydentów i dyrektorów. Po wizytach w przedszkolach przedstawiono prezentacje koncepcji edukacyjnych dotyczących metod aktywnego uczenia się w poszczególnych krajach i ich znaczenia dla długoterminowego rozwoju jakości w przedszkolach. Spotkania charakteryzowały się dużą interdyscyplinarnością, a prowadzone były przez członków międzynarodowego zespołu ekspertów; w sesjach tych wykorzystano wspólnie konstruowane pomysły i informacje zwrotne.
Każdy kraj partnerski zapewnił możliwości szkolenia dla nauczycieli przedszkolnych w zakresie planowania, projektowania i wdrażania metod aktywnego uczenia się opartych na nauce poprzez projekty. Każde warsztaty szkoleniowe zostały udokumentowane. Zarówno w Poznaniu jak i Berlinie każde z trzech przedszkoli partnerskich przeszło szkolenia zespołów pedagogicznych
Poprzez udział w międzynarodowych spotkaniach i wymianę doświadczeń:
- wzmocniono współpracę pomiędzy oboma krajami, w szczególności pomiędzy władzami oświatowymi obu regionów i pomiędzy przedszkolami w każdym z regionów;
- decydenci i dyrektorzy poznali nowe strategie rozwoju jakości usług związanych z edukacją przedszkolną
- nauczyciele i dyrektorzy przedszkoli lepiej zrozumieli praktykę przedszkolną w partnerskim kraju, jak również realia życia dzieci.
- poprzez udział w szkoleniach i warsztatach nauczyciele dowiedzieli się więcej o metodach aktywnego uczenia się, które wspierają dzieci w ich rozwoju (w dłuższej perspektywie będą miały lepsze warunki do rozwoju swojego potencjału i nauczenia się, jak być odpowiedzialnymi i aktywnymi obywatelami).
3. Wpływ
Nauczyciele wychowania przedszkolnego bezpośrednio zaangażowani w realizację projektu zmienili swoje podejście do pracy projektowej z dziećmi, poznając zarówno nowy obraz i pojęcie dziecka oraz rolę nauczyciela w nauce poprzez projekty badawcze, jak również obserwując bezpośredni wpływ stosowanych metod i rozwiązań na codzienne zachowania dzieci, zwłaszcza w dłuższym okresie czasu. Posiedli nowe umiejętności w zakresie planowania i realizacji projektów edukacyjnych.
Uzyskali pomoc w realizacji procesu dydaktycznego w postaci szkoleń, warsztatów, wizyt studyjnych, a także w postaci kompilacji doświadczeń własnych i pozostałych partnerów projektu w ramach publikacji podsumowującej realizację projektu.
Nauczyciele zyskali większą pewność siebie, otworzyli się na innych, co z kolei ma znaczący wpływ na funkcjonowanie każdej z instytucji.
Eksperci towarzysząc nauczycielom i ich działaniom rozszerzali swoje praktyczne doświadczenie, konfrontując wiedzę z praktycznymi aspektami wprowadzanych sposobów aktywnego uczenia się.
Eksperci, pracownicy samorządów mieli okazję uczestniczyć w przebiegu wszystkich etapów projektu nabierając lub poszerzając doświadczenia w zakresie zarządzania projektami współfinansowanymi ze środków zewnętrznych.
Pracownicy administracji poznając aspekty wdrażania zmian w przedszkolach, wpływających na ich codzienne funkcjonowanie, zapoznali się z potrzebami placówek w zakresie jakości edukacji. Zaobserwowali również wysoki poziom zaangażowania nauczycieli i ekspertów w działania rozwijające dzieci i placówki przedszkolne, wykraczające poza podstawy programowe.
Partnerzy, porównując i uczestnicząc osobiście w działaniach projektowych mających miejsce w placówkach i instytucjach obydwu miast rozwinęli również swoje kompetencje interkulturowe.
Różnice w codziennej praktyce przedszkolnej w Poznaniu i Berlinie pozwoliły na refleksje na temat własnej pracy u każdego z Partnerów.
Zespoły przedszkolne rozwinęły praktykę pedagogiczną, bazując na własnych doświadczeniach wyniesionych z projektu i na podstawie obserwacji pracy Partnerów.
Jednostki administracji zapoznały się z zagadnieniami związanymi ze świadczeniem usług, planowaniem usług, finansowaniem i monitorowaniem, a także uwarunkowaniami i możliwościami odmiennych systemów zarządzania edukacją przedszkolną. Miały również bardziej intensywne kontakty z nadzorowanymi placówkami.
Poprzez projekt nastąpiło wzmocnienie współpracy pomiędzy dwoma sąsiadującymi regionami Europy i poszerzanie umiejętności w zakresie wdrażania ponadnarodowych projektów.
Instytucje szkoleniowe wzbogaciły swoją praktykę o doświadczenia płynące z długofalowej i międzynarodowej współpracy. Zdobyta wiedza będzie wykorzystana poza projektem do rozwijania nowych metod i modułów szkoleniowych dla nauczycieli przedszkolnych.
Zmiany nastąpiły w rodzinach dzieci realizujących projekt. Dzieci poprzez metody aktywnego uczenia się:
-wzmocniły zainteresowanie światem i pewność siebie oraz przekonanie o własnej skuteczności i znaczeniu własnej inicjatywy;
-przećwiczyły myślenie w złożonych systemach i proces badawczy (problem/zagadnienie-hipoteza-weryfikacja)
-uzyskały wzory do naśladowania dla rodzeństwa i rodzin
Rodzice dzieci przedszkolnych uzyskali natomiast bodziec do zwiększenia udziału dzieci w podejmowaniu decyzji dotyczących ich samych i spraw rodzinnych oraz wiedzę na temat ich rozwoju i spraw.
Wśród ekspertów czy przedstawicieli jednostek administracji lokalnej i regionalnej, w tym kuratorium oświaty, niezaangażowanych bezpośrednio w realizację projektu, uczestników konferencji i czytelników publikacji podsumowującej projekt, podwyższona została wrażliwość na znaczenie edukacji we wczesnych latach i pracy nauczycieli przedszkolnych.