Debata "Senioralny Poznań"

Kim są poznańscy seniorzy i jakie wyzwania są dla nich najważniejsze? Co zrobić, by nie zmarnować społecznego i zawodowego potencjału starszych mieszkańców miasta? Odpowiedzi na te pytania szukali uczestnicy kolejnej debaty z cyklu "Poznań #2023. Porozmawiajmy o konkretach".

Debata "Senioralny Poznań" - grafika artykułu
Debata "Senioralny Poznań"

Drugą z cyklu debat rozpoczęła Iwona Matuszczak-Szulc, dyrektor Wydziału Rozwoju Miasta i Współpracy Międzynarodowej UMP, witając zaproszonych panelistów i bardzo licznie zgromadzonych seniorów.

Zaproszeni specjaliści: prof. Rafał Drozdowski, socjolog, prof. Katarzyna Wieczorowska-Tobis, przewodnicząc Polskiego Towarzystwa Gerontologicznego, Jędrzej Solarski, zastępca prezydenta Poznania, Joanna Ciechanowska-Barnuś, emerytowana nauczycielka i działaczka społeczna oraz dr Zdzisław Szkutnik, przewodniczący Miejskiej Rady Seniorów starali się odpowiedzieć na postawione na wstępie pytania: Kim są i jacy są poznańscy seniorzy? Czego oczekują od Miasta?

Prof. Rafał Drozdowski przedstawił dane dotyczące seniorów, stanowiące podsumowanie przeprowadzonych w Poznaniu badań: "Jak poznaniacy rozumieją rozwój miasta?, według których najbardziej zadowoloną z rozwoju miasta grupą mieszkańców są seniorzy. Wyniki badań wskazują również, że nie istnieje międzygeneracyjny konflikt, lecz klimat do współpracy i spotkań różnych generacji. Profesor odniósł się też do zjawiska ageizmu, na które zwracają uwagę socjologowie. 

- Wszystkie inicjatywy, które przeciwdziałają zjawisku wykluczenia ze względu na wiek są pożądane, z drugiej jednak strony często oferta stygmatyzuje seniorów - mówił profesor. - Oferta miasta daje powody do wyjścia z domu, preteksty do wyjścia - im więcej tych pretekstów tym więcej sposobów przeciwdziałania społecznemu starzeniu się.

W Poznaniu realizowanych jest wiele inicjatyw na rzecz seniorów - powstają one albo z inicjatywy przedstawicieli Miejskiej Rady Seniorów albo przy ich akceptacji. Za zgłaszane inicjatywy i pomysły Jędrzej Solarski, zastępca prezydenta Poznania podziękował Miejskiej Radzie Seniorów. Podkreślił też, że celem działań realizowanych w ramach polityki senioralnej jest, by senior jak najdłużej był samodzielny i pozostał w swoim domu. Pomóc w tym mają takie rozwiązania jak np.: usługi opiekuńcze, szkolenia, warsztaty, zastosowanie nowych technologii w opiece nad seniorami - teleopieka, tzw. opaska życia, system dopłat do remontów mieszkań, dostosowujących je do starości, pakiet "Poznań Viva Senior", w skład którego wchodzą: złota rączka dla seniora, taksówka dla seniora, książka dla seniora, pudełko życia czy karta seniora - Poznańska Złota Karta.

- Na tym jednak nie koniec, w przygotowaniu są kolejne usługi: wypożyczalnia sprzętu rehabilitacyjnego czy pedicure dla seniorów - dodał Jędrzej Solarski. Zastępca prezydenta zwrócił też uwagę na wyzwania, jakimi są zwiększenie udziału mężczyzn w ofercie miasta, np. klubów seniora, czy aktywizacja "więźniów 4 piętra".

Bardzo ważnym aspektem życia seniorów jest zdrowie. W tej kwestii prof. Katarzyna Wieczorowska-Tobis, przewodnicząca Polskiego Towarzystwa Gerontologicznego zaznaczyła, że dostępność do poradni gerontologicznych w Poznaniu nie jest zadawalająca, ale na tle kraju nie jest najgorsza. Profesor podkreśliła, ze grupa seniorów jest różnorodna - są wśród nich osoby sprawne, ale i niesamodzielne. Ważna jest aktywność - społeczna, fizyczna, poznawcza i dieta. Dodała również, że z punktu geriatrii najważniejszym problemem są leki - ich przyjmowana ilość i różnorodność. - Zamiast pomagać - mogą szkodzić, dlatego przy Uniwersytecie Medycznym utworzono punkt porad - mówiła prof. Katarzyna Wieczorowska-Tobis.

Kolejna panelistka, Joanna Ciechanowska-Barnuś, mocno podkreśliła, ze trzeba wszystkich seniorów przygotować do rozwoju, by nadążali za zmieniającym się światem. - Najważniejsze jest, byśmy mieli miejsce do rozwoju: gdzie spotkamy się na prelekcjach, gdzie sami będziemy aktywni, a nie tylko będziemy odbierać aktywność innych - stwierdziła  Joanna Ciechanowska-Barnuś. Takim miejscem mógłby być klub Odnowa - nowoczesne miejsce spotkań i rozwoju seniorów, ciekawych inicjatyw, rozwoju pasji.

Odpowiadając na postawione na początku spotkania pytanie dr Zdzisław Szkutnik, przewodniczący Miejskiej Rady Seniorów III kadencji powiedział, że "poznańscy seniorzy mają potencjał i są wspaniali, ale mogą być jeszcze wspanialsi, bardziej zintegrowani
i aktywni. Brak aktywności i niedoskonała komunikacja społeczna to - w ocenie przewodniczącego - skutki społecznego starzenia się. Zdzisław Szkutnik zaznaczył, że Poznań na tle innych miast wyróżnia się m.in. dopłatami do remontów mieszkań seniorów, przynależnością do sieci Miast Przyjaznych Starzeniu Światowej Organizacji Zdrowia, od 2016 roku.

Czy z seniorami powinni pracować tylko seniorzy? To kolejne pytanie, jakie postawił panelistom prowadzący - Wojciech Bauer, dyrektor Centrum Inicjatyw Senioralnych. Zdaniem Joanny Ciechanowskiej-Barnuś bardzo ważne są działania międzypokoleniowe i edukacja o starości.  - Musimy uczyć młodych, żeby już w młodym wieku rozpoczęli proces przygotowywania się do tego ostatniego ale i najdłuższego etapu w życiu - mówiła panelistka. Uzupełniając, profesor Drozdowski dodał, że ważne jest być razem i nawzajem się od siebie uczyć.  - Istotą obywatelskości jest uzupełnianie się a nie dublowanie czy zastępowanie się - stwierdził profesor.

W debacie głos zabrali również licznie zgromadzone seniorki i seniorzy. Podziękowali za liczne inicjatywy realizowane na rzecz osób starszych, ale zwrócili też uwagę na różne problemy, związane z funkcjonowaniem w mieście. Wśród zgłaszanych problemów znalazły się trudności w poruszaniu się po nierównych chodnikach, brak łaźni miejskiej, niedostatecznie oznakowane toalety miejskie. Z sali padały też propozycje i nowe pomysły, np. potrzeba organizowania tzw. białych sobót w każdej dzielnicy, propozycja zorganizowania publicznej 2-3 dniowej debaty o Poznaniu, rozszerzenie zasięgu Biletu Seniora o obowiązywanie w strefie B, pomocy przy odśnieżaniu posesji zamieszkiwanych przez samotnych, chorych, niepełnosprawnych seniorów, zastąpienie nagród rzeczowych
w konkursie "Zielony Poznań" dla seniorów - nagrodą w postaci np. usługi odchwaszczania ogrodu. Zaproponowano też instalowanie w parkach poidełek z wodą pitną.

Liczba głosów w dyskusji i osób chętnych do zgłaszania problemów czy propozycji potwierdza opinie panelistów debaty i jej założenia: seniorzy to bardzo duży potencjał Miasta.

Debata, zorganizowana przez Wydział Rozwoju Miasta i Współpracy Międzynarodowej UMP, odbyła się w restauracji Dobra i Wino.

Lidia Płatek/WZiSS