Poznan.pl, oficjalna strona Miasta Poznania

Międzynarodowy Dzień Świadomości Zagrożenia Hałasem został ustanowiony przez Ligę Niedosłyszących w celu zwrócenia uwagi na powszechne występowanie hałasu w życiu ludzi, wpływu na zdrowie i zwiększanie świadomości występowania tego szkodliwego zjawiska. Święto po raz pierwszy było obchodzone w 1995 roku przez Ligę Niedosłyszących. W Polsce obchody zapoczątkowało Towarzystwo Higieny Akustycznej w 2000 roku. Początkowo data była ruchoma i święto przypadało zazwyczaj w ostatnią środę kwietnia, aż do roku 2006- Międzynarodowy Dzień Świadomości Zagrożenia Hałasem obchodzimy 25 kwietnia.

Jakie są największe zagrożenia w Poznaniu związane z narażeniem na hałas?

W obszarze miasta Poznania mamy do czynienia z hałasem różnego pochodzenia. Jednak jednym z głównych źródeł hałasu w naszym mieście jest hałas komunikacyjny.

W celu  wskazania działań ograniczających emisję hałasu z poszczególnych źródeł powstał Program Ochrony Środowiska przed hałasem dla miasta Poznania- przyjęty przez Radę Miasta Poznania uchwałą nr LX/927/VI/2013 z dnia 10 grudnia 2013 r. Program obejmował perspektywę krótkoterminową (do 2018 roku), średnioterminową (2019-2023) i długoterminową (po 2023 roku). Celem pierwszego okresu była eliminacja przekroczeń dopuszczalnych poziomów dźwięku większych niż 10 dB, który w kolejnych perspektywach został powiększony o eliminację przekroczeń dopuszczalnych poziomów dźwięku większych niż 5 dB. Ostatecznie przyjęto, że pozostałe przypadki przekroczeń dopuszczalnych poziomów dźwięku zostaną wyeliminowane.

Jakie narzędzia są dostępne do monitorowania hałasu w środowisku na terenie miasta Poznania?

Jednym z takich narzędzi jest Strategiczna Mapa Hałasu Miasta Poznania. Jest to dokument mający na celu określenie narażenia obszaru miasta na hałas w ujęciu długookresowym. Mapa obejmuje wyniki obliczeń, pomiarów i analiz w odniesieniu do pięciu źródeł hałasu: drogowego, tramwajowego, kolejowego, przemysłowego i lotniczego. Na tej podstawie możliwe jest wytypowanie terenów wymagających ochrony przed hałasem, a w dalszej kolejności zaplanowanie działań naprawczych mających na celu poprawę warunków akustycznych w mieście. Obowiązek opracowania strategicznych map hałasu dla miast o liczbie mieszkańców większej niż 100 tysięcy wynika z Dyrektywy 2002/49/WE Parlamentu Europejskiego i Rady Europy z dnia 25 czerwca 2002 r. odnoszącej się do oceny i zarządzania poziomem hałasu w środowisku. Ww. dyrektywa zobowiązuje aglomeracje do utworzenia mapy hałasu, której aktualizację należy wykonać nie rzadziej niż raz na 5 lat. W 2022 roku powstała już IV edycja mapy dla miasta Poznania. Na jej podstawie zostanie opracowany w 2024 r. Program ochrony środowiska przed hałasem przez Marszałka Województwa Wielkopolskiego.

Skoro największym zagrożeniem w mieście jest hałas komunikacyjny, to jakie są metody redukcji hałasu i czy miasto podejmuje takie działania?

Hałas drogowy w największym stopniu wpływa na środowisko akustyczne, dlatego zmiany w tym zakresie są również najbardziej widoczne. Dotychczas na terenie miasta Poznania wdrożono szereg działań, takich jak:,

- zastosowanie cichej nawierzchni drogowej,

- ograniczenie prędkości pojazdów (np. poprzez ustanowioną w centrum miasta strefę 30),

- budowa rond zamiast typowych skrzyżowań z sygnalizacją świetlną (nie tylko zmniejszyła poziom hałasu, ale również wpłynęła na płynność ruchu),

- ograniczenia dla samochodów ciężarowych o określonej masie, na drogach w centrum miasta,

- budowa ekranu akustycznego przy ul. Podwale & Krzywoustego,

- podjęto decyzję o zakupie 58 autobusów elektrycznych w latach 2021-2022, które zastąpiły autobusy z silnikiem diesla (w celu zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych i hałasu przez pojazdy transportu publicznego).

Co z działaniami na rzecz redukcji pozostałych źródeł hałasu?

W poprzednich latach większość tramwajów osiągała poziom hałasu powyżej 75 dB, ale ostatnio takie poziomy są już prawie nie notowane. To zasługa nowoczesnych tramwajów, modernizacji torowisk i cyklicznego szlifowania szyn oraz kół tocznych - w wózkach w 299 składach tramwajowych (146 WS1, 153 WS2).

W wyniku porównań Strategicznej Mapy Hałasu Miasta Poznania z 2022 z mapą hałasu z 2017 roku stwierdzono ogólne zmniejszenie narażenia na hałas z każdego z rozpatrywanych źródeł. Działania inwestycyjne Miasta Poznania w zakresie infrastruktury tramwajowej oraz prace na obwodnicy towarowej Poznania stworzyły alternatywy dla podróży samochodem.

Więcej szczegółowych informacji na temat wprowadzanych działań przez Miasto Poznań można znaleźć na stronie internetowej naszego Wydziału.

Jaki procent mieszkańców jest narażonych na ponadnormatywny hałas?

Z opracowanej Strategicznej Mapy Hałasu Miasta Poznania wynika, że w zależności od rodzaju hałasu na ponadnormatywny poziom hałasu na terenie miasta Poznania w porze dnia jest narażonych 4,41 % mieszkańców w przypadku hałasu drogowego, 0,04 % w przypadku hałasu kolejowego, 0,6% w przypadku hałasu tramwajowego i 0,21 w przypadku hałasu lotniczego. Natomiast w przypadku pory nocy 1,23 % mieszkańców jest narażonych na hałas drogowy i 0,08 % na hałas tramwajowy.

Ponadto w niniejszym opracowaniu przeprowadzono także analizę trendów zmian stanu akustycznego środowiska, poprzez porównanie wyników aktualnie sporządzonej strategicznej mapy hałasu z ustaleniami dokumentu z 2017 roku. W wyniku przeprowadzonych porównań stwierdzono ogólne zmniejszenie narażenia na hałas pochodzący od każdego z rozpatrywanych źródeł.

Czy istnieją określone przepisy lub standardy dotyczące poziomów hałasu w różnych miejscach?

Zgodnie z art. 113 ustawy Prawo ochrony środowiska zostały wskazane tereny podlegające ochronie akustycznej. Do takich terenów należą m.in. zabudowa mieszkaniowa, szpitale i domy opieki społecznej, budynki związane ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży, uzdrowiska, tereny na cele rekreacyjno-wypoczynkowe, a także zabudowa mieszkaniowo-usługowa. W celu ochrony tych terenów zostały określone w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. dopuszczalne poziomy hałasu. Ich wartości są różne dla pory dnia i nocy, a także poszczególnych rodzajów zagospodarowania terenu.

Co może zrobić każdy z nas, aby przyczynić się do zmniejszenia narażenia na hałas i poprawy jakości swojego życia?

Każdy z nas powinien dbać o swoje otoczenie i miejsca, w których przebywa, by chronić siebie przed nadmiarem dźwięków. Warto zwrócić uwagę na zabezpieczenie izolacyjne swoich domów, okna dźwiękoizolacyjne, czy choćby o usytuowanie montowanych pomp ciepła. Starajmy się od czasu do czasu posiedzieć w ciszy, co z pewnością da nam wytchnienie oraz wyciszy zmysły.