Obowiązki przedsiębiorców (wytwórców) w zakresie gospodarki odpadami i ich ewidencji.

Zakłady produkcyjne, usługowe stanowią miejsca wytwarzania odpadów, a za przedsiębiorców, czyli wytwórców odpadów, w świetle ustawy z 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. Nr 62, poz. 628) uważa się każdego, którego działalność lub bytowanie powoduje powstawanie odpadów, oraz każdego, kto przeprowadza wstępne przetwarzanie, mieszanie lub inne działania powodujące zmianę charakteru lub składu tych odpadów (również rolnicy). Za wytwórcę odpadów uważa się również jednostki świadczące usługi budowlane, remontowe, rozbiórkowe, sprzątania, konserwacji.
W związku z szerokim zakresem tematycznym dotyczącym uregulowań w zakresie gospodarowania odpadami, zgodnie z art. 25 ww.ustawy, wytwórca odpadów może zlecić wykonanie obowiązku gospodarowania odpadami innemu posiadaczowi odpadów. Jednakże posiadacz odpadów może je przekazywać wyłącznie podmiotom, które uzyskały zezwolenie właściwego organu na prowadzenie działalności w zakresie gospodarki odpadami, chyba że działalność taka nie wymaga uzyskania zezwolenia. W przypadku kiedy posiadacz odpadów, w tym wytwórca odpadów, przekazuje odpady następnemu posiadaczowi odpadów, który ma zezwolenie właściwego organu na prowadzenie działalności w zakresie gospodarowania tymi odpadami, odpowiedzialność za działania objęte tym zezwoleniem przenosi się na tego następnego posiadacza odpadów, czyli każdego, kto faktycznie włada odpadami.

Przed rozpoczęciem działalności przedsiębiorca powinien wystąpić do starosty lub wojewody i złożyć informację o wytwarzanych odpadach albo uzyskać decyzję zatwierdzającą gospodarkę odpadami niebezpiecznymi, w przypadku kiedy na terenie firmy pojawią się odpady niebezpieczne w ilości powyżej 100 kg/ rok. Zał.nr 1 zawiera informacje, jakie powinny się znaleźć we wniosku o wydanie decyzji zatwierdzającej gospodarkę odpadami niebezpiecznymi. Gdy odpady powstają w związku z eksploatacją instalacji zachodzi konieczność uzyskania pozwolenia na ich wytwarzanie, jeśli rocznie odpadów niebezpiecznych jest więcej niż tona, a innych niż niebezpieczne - powyżej 5 tys. ton (art. 17), z wyłączeniem posiadaczy pozwoleń zintegrowanych (zał.nr 2).
Odpady należy składować w wyznaczonym miejscu, najlepiej zadaszonym, do którego posiadacz odpadów posiada tytuł prawny. Odpady niebezpieczne należy transportować tak jak materiały niebezpieczne (w karcie przekazania odpadu podaje się numer pojazdu, którym są przewożone). Odpady przeznaczone do składowania można magazynować tylko do czasu zebrania odpowiedniej ich ilości do transportu na składowisko, nie dłużej niż przez rok, natomiast w przypadku kiedy odpady przeznaczone są do odzysku lub unieszkodliwiania, to można je przechowywać dłużej, nawet 3 lata (jeśli wynika to z procesów organizacyjnych). Odpady powinny być zbierane w sposób selektywny, jak wynika z art. 10 przedmiotowej ustawy. Szczególnie starannie należy segregować odpady niebezpieczne.
Przedsiębiorcy nie mogą zapomnieć o prowadzeniu ewidencji czy rocznym sprawozdaniu. Zgodnie z art. 36 przedsiębiorca jest obowiązany do prowadzenia ich ilościowej i jakościowej ewidencji (zał.nr 3), zgodnie z przyjętym katalogiem odpadów i listą odpadów niebezpiecznych; ewidencja ta w przypadku posiadacza odpadów, który prowadzi działalność w zakresie odzysku lub unieszkodliwiania odpadów, powinna obejmować sposoby gospodarowania odpadami, a także dane o ich pochodzeniu i miejscu przeznaczenia. Przy każdym odbiorze odpadów posiadacz odpadów powinien wystawić kartę przekazania odpadu, którą potwierdza odbierający odpady. Zał.nr 4 przedstawia wzór ww.dokumentu, jakie określa rozporządzenie ministra środowiska o wzorach dokumentów stosowanych na potrzeby ewidencji odpadów - Dz. U. z 2001 r. Nr 152, poz. 1736. Kartę przekazania odpadu sporządza się w dwóch egzemplarzach, po jednym dla każdego z posiadaczy. Dokumenty ewidencji odpadów powinny zawierać następujące dane: imię i nazwisko, adres zamieszkania lub nazwę i adres siedziby posiadacza odpadów. Dopuszcza się sporządzanie zbiorczej karty przekazania odpadu, obejmującej odpad danego rodzaju przekazywany łącznie w czasie jednego miesiąca kalendarzowego temu samemu posiadaczowi.
Posiadacz odpadów ma obowiązek przechowywać dokumenty sporządzone na potrzeby ewidencji przez okres 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym sporządzono te dokumenty (składowiska - do końca działalności). Posiadacz odpadów jest obowiązany przedstawić dokumenty ewidencji odpadów na żądanie organów przeprowadzających kontrolę, jak również przekazać marszałkowi województwa raz w roku zbiorcze zestawienie danych dotyczących odpadów. Obowiązek prowadzenia ewidencji odpadów nie dotyczy osób fizycznych i jednostek organizacyjnych, niebędących przedsiębiorcami, które wykorzystują odpady na własne potrzeby (Rozporządzenie ministra środowiska - Dz. U. z 2002 r. Nr 74, poz. 686- określa listę tych odpadów). Takie osoby nie muszą mieć zezwolenia na działalność w zakresie odzysku odpadów, ani wypełniać kart przekazania odpadu. Zał.nr 5 przedstawia rodzaje i ilości odpadów, dla których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów. Nieprawidłowe prowadzenie gospodarki odpadami naraża przedsiębiorców na kary i opłaty. Przedsiębiorcy muszą także rozliczać się z obowiązków wynikających z ustawy o opakowaniach i o opłacie produktowej

Załączniki